Άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος: Ωφελιμότατο πράγμα και συμφέρον στην ψυχή είναι να υποφέρουμε σθεναρά κάθε θλίψη

Άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

100 παρηγορητικά κεφάλαια προς τους μοναχούς της Ινδίας

14. Λέει η Γραφή: «Ευαγγελίζομαι χαρά μεγάλη σ’ εσάς, που αφορά όλο το λαό», όχι ένα μέρος μόνον του λαού.

Και «όλοι οι κάτοικοι της γης θα σε προσκυνήσουν και θα ψάλλουν σε Σένα», όχι ένα μέρος μόνον της γης.

Η ψαλμωδία δεν είναι γνώρισμα αυτών που δέονται με δάκρυα, αλλά εκείνων που είναι εύθυμοι.

Αφού λοιπόν έτσι είναι, ας μην απελπιστούμε διόλου, αλλά ας περάσουμε τον παρόντα βίο εύθυμοι, έχοντας στο νου μας την μέλλουσα εκείνη χαρά και ευθυμία.

Αλλά όμως να την ανακατέψουμε την ευφροσύνη με το φόβο του Θεού, όπως λέει η Γραφή: «Να νιώθετε αγαλλίαση για τον Κύριο μαζί με τρόμο».

Οι γυναίκες που ήταν μαζί με τη Μαρία, έφυγαν από τον Τάφο με φόβο και χαρά. Ίσως κι εμείς κάποτε με φόβο και χαρά βγούμε από τον νοητό τάφο.

Απορώ πώς μπορούμε να μην έχουμε φόβο, γιατί κανείς δεν είναι αναμάρτητος, και αν ακόμη είναι Μωυσής ή Απόστολος Πέτρος.

Πλην όμως σ’ αυτούς, αφού νικήσει η θεία αγάπη, αποδιώχνει το φόβο κατά την ώρα του θανάτου.

***

15. Για το ότι ο εμπαθής, αφού πιστέψει με όλη του την καρδιά και με ταπείνωση, λαμβάνει χάρισμα απάθειας, έχεις μάρτυρα τη Γραφή. «Σήμερα, λέει, θα είσαι μαζί μου στον Παράδεισο»· και, «η πίστη σου σ’ έσωσε· πήγαινε στην ειρήνη» της τρισμακάριας απάθειας· και άλλα όμοια με αυτά, όπως: «το σταφύλι θα ωριμάσει τον καιρό της σποράς», και: «Ας γίνει σε σας σύμφωνα με την πίστη σας».

***

21. Ωφελιμότατο πράγμα και συμφέρον στην ψυχή είναι να υποφέρουμε σθεναρά κάθε θλίψη, είτε από τους ανθρώπους είτε από τους δαίμονες προξενείται, και να γνωρίζουμε με ακρίβεια ότι είμαστε χρεοφειλέτες αυτής της κακοπάθειάς μας, και να μη κατηγορούμε γι’ αυτό κανένα άλλο, παρά μόνον πάντοτε τον εαυτό μας.

Εκείνος που για τις θλίψεις που του συμβαίνουν, κατηγορεί τους άλλους, έχει ξεγλιστρήσει από τη δίκαιη κρίση αυτών που του αρμόζουν.

***

22. Κάποτε ο άνθρωπος μετατοπίζεται από τον καλό δρόμο του, και αν ακόμη είναι αξιόλογος στην αρετή, λόγω των πολλών πειρασμών, ξεφεύγοντας από την καλή τάξη του, επειδή -όπως λέει η Γραφή- έχει εξαφανιστεί όλη η σοφία και η τέχνη του· και αυτό, για να μην έχουμε πεποίθηση στον εαυτό μας και για να μην καυχηθεί ο Ισραήλ και πει: «Το δικό μου χέρι μ’ έσωσε».

Παρ’ όλα αυτά όμως έχε ελπίδα ότι θα αποκατασταθείς στην προηγούμενή σου καλή ψυχική κατάσταση, αφού πέσει από πάνω σου με θεία διαταγή και διωχτεί ο πονηρός δαίμονας, ο οποίος μας παρακινεί να τα βλέπουμε όλα και να τα ακούμε μ’ εμπάθεια και μας σπρώχνει με βιασύνη προς την αμαρτία.

Και αφού παχύνει το νου, σαν με πυκνό σύννεφο, κάνει και την σάρκα να αισθάνεται ένα ανέκφραστο βάρος και φορτίο· και τον έμφυτο λογισμό που είναι απλός και άδολος, όπως των βρεφών, τον κάνει πανούργο και τετραπέρατο σε κάθε αμαρτία, αφού τον δηλητηριάσει και τον διαστρέψει με την αβεβαιότητα.

Κεφάλαια από «100 παρηγορητικά κεφάλαια προς τους μοναχούς της Ινδίας» που έγραψε ο άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος, όπως δημοσιεύονται σε μετάφραση του Αντωνίου Γαλίτη στην «Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών», τόμος Α’, των εκδόσεων το Περιβόλι της Παναγίας.