Ο άγιος Ιωάννης είναι στοργικός και τρυφερός απέναντι μας. Μην τον αφήνουμε!

1 Σεπτεμβρίου 2022

Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος. Δέηση, 14ος αιώνας Ιερά Μονή Χιλανδαρίου Αγίου Όρους.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης: «Ομιλία στην «Αποτομή της Τιμίας Κεφάλης του Ιωάννου του Προδρόμου»

Εξεφωνήθη την 28η Αυγούστου 2003

 

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=350359

 

Ψάχνεις με το φανάρι του Διογένη, να βρεις έναν άνθρωπο. Να του πεις μια καλημέρα και να την καταλάβει. Και να σου πει κι αυτός τη δική του και να την παραλάβεις. Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη. Δεν υπάρχει μπέσα. Δεν υπάρχει η αγάπη και η ελπίδα και η ομορφιά. Τα πρόσωπα των περισσοτέρων μας σκοτείνιασαν. Γιατί έδυσε απ’ τις ψυχές μας το Φως του Κόσμου, ο Χριστός. Και ανέτειλε, δυστυχώς το φως του Εωσφόρου, το διεστραμμένο και κολαστικό και βαρβαρικό.

Η ήμερα της εορτής του άγιου Ιωάννου του Προδρόμου βγάζει, φαίνεται και στην Ακολουθία αυτό, καθαρά, βγάζει μία λύπη και ένα πένθος. Και συνάμα μία χαρά και μία ευφροσύνη. Λύπη και πένθος βγάζει για τον άδικο θάνατο του άγιου Ιωάννου του Προδρόμου. Για το μέγα αυτό έγκλημα, που έκανε ο ληρώδης Ηρώδης και η άνομη παρέα του.

Και βγάζει, όμως, χαρά και ευφροσύνη, γιατί ο ίδιος ο άγιος χαίρων κατέβηκε στον Άδη και ευηγγελίσθη τον ερχομό του Χριστού στον απάνω κόσμο και την οσονούπω μετάβασή Του, μετά τον Σταυρικό θάνατό Του, στον αναύγητο Άδη. Έχει χαρά η Εκκλησία και η ψυχή μας, γιατί ενίκησε η αλήθεια. Ενίκησε το φως. Διότι μπορεί να έκοψαν την κεφαλή του άγιου Ιωάννου, αλλά τη γλώσσα του δεν την έκοψε κανένας. Και δεν την εμπόδισε κανένας. Να λαλεί το λόγο του Θεού και το λόγο του δικαίου, καθότι ο λόγος του Θεού «ου δέδεται».

Έφυγε ο Ιωάννης. Αλλά και από κει, από την άλλη πλάση, μας κηρύττει τη μετάνοια. Μας κηρύττει την αλλαγή στη ζωή μας. Μας κηρύττει τον Αμνό του Θεού, τον «αίροντα την αμαρτίαν του κόσμου». Και σε μια εποχή, κατά την οποία μας τρέλανε η αμαρτία κι έκαμε κόλαση τη ζωή μας, ο άγιος Ιωάννης μας φωνάζει: «Φύγετε από την αμαρτία. Αφήστε την πώρωση. Αφήστε το κακό. Αφήστε το σατανά και τα άνομα έργα του και τους άνομους δικούς του και φύγετε! Φύγετε! Φύγετε στην έρημο. Φύγετε! Ελάτε κοντά στον Χριστό μας. Ελάτε κοντά σε μένα. Ελάτε στην αγία Εκκλησία. Ελάτε στη μετάνοια. Ελάτε στην αγάπη. Ελάτε στην πίστη. Ελάτε στον ένθεο βίο. Ελάτε στην αρετή. Ελάτε στη θυσία και στο μαρτύριο. Ελάτε στο καλό και στο ωραίο».

Άλλα κι εμείς είμαστε ευνοημένοι, και περισσότερο οι χριστιανοί, που έχομε στην ψυχή μας το δικό μας άγιο Ιωάννη. Τη συνείδησή μας. Τη συνείδησή μας! Η οποία μας φωνάζει. Μας επιπλήττει. Μας μαλώνει. Μας αφυπνίζει. Μας συμβουλεύει. Μας οδηγεί.

Αφού και οι αρχαίοι πρόγονοί μας τι έλεγαν για τη συνείδηση, με το στόμα του Μενάνδρου; «Η συνείδησις Θεός». «Η συνείδησις Θεός!» Και η συνείδηση είναι η φωνή του Θεού, όπως λέει η χριστιανική ηθική, εντός ημών. Είναι η φωνή του Θεού εντός ημών. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πολύ συγκλονιστικό. Και πολύ ελπιδοφόρο.

Αρκεί, τι; Να κρατάμε τη συνείδησή μας καθαρή και σταθερή. Ν’ ακολουθούμε τον χριστιανικό βίο. Να εξομολογούμεθα. Καθαρά. Και να μεταλαβαίνομε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, το οποίο καθαρίζει τη συνείδησή μας και τα νεκρά έργα της. Και συγχωρεί όλα τα αμαρτήματα. Το Αίμα του Χριστού, το πανάμωμον και πανάσπιλον και πολύτιμον. Είναι εκείνο, το οποίο μας καθαρίζει και μας συμφιλιώνει με τον Θεό. Και μας κάνει τέκνα του Θεού αγαπημένα και συγκληρονόμους της Βασιλείας του Ιησού Χριστού.

Ο άγιος Ιωάννης βρίσκεται κοντά μας. Τον έχομε, όπως είπαμε πριν, και μέσα μας. Και μας οδηγεί. Γι’ αυτό, ας τον σκεπτόμεθα συχνά-πυκνά. Ας τον επικαλούμεθα στις προσευχές μας. Άλλωστε, η Εκκλησία μας, κάθε Τρίτη, όταν δεν υπάρχει εορταζόμενος άγιος, τιμά, κάθε Τρίτη της εβδομάδος, τον άγιο Ιωάννη, τον Πρόδρομο. Με ύμνους και τροπάρια και ωδές πνευματικές. Γι’ αυτό κι εμείς να τον εκμεταλλευόμεθα.

Οι παλαιοί είχαν στα σπίτια τους το «τριμόρφι». Το εικόνισμα, που παρίστανε και εξεικόνιζε τον Χριστό μας στη μέση, την Παναγιά στα δεξιά Του και στα αριστερά τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Το ‘χομε κι εμείς σήμερα. Εκείνοι το είχαν και προσηύχοντο, ημέρας και νυχτός, ενώπιον αυτής της ιεράς είκόνος. Ενώπιον αυτού του τρισαγαπημένου «τρίμορφου». Με τον αφέντη τον Χριστό, την Κυρά την Παναγιά και τον μεγάλο Βαπτιστή, τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Να τον επικαλούμεθα στις προσευχές μας.

Ο άγιος Ιωάννης είναι στοργικός και τρυφερός απέναντι μας. Ας φαίνεται αυστηρός. Αυστηρός είναι απέναντι στην ανομία και στην αμαρτία, για να μας δείξει, πόσο κακό μας κάνει και που μπορεί να μας οδηγήσει. Απεναντίας, στις αμαρτωλές ψυχές μας, τα θύματα της αμαρτίας, είναι τόσο τρυφερός. Τόσο στοργικός, που ελάχιστοι άγιοι, μετά την Παναγία, έχουν αυτή τη δύναμη της τρυφερότητος. Γιατί και οι άγιοι διαφέρουν μεταξύ τους, αφού αστήρ αστέρος διαφέρει εν δόξη.

Μην τον ξεχνάμε τον άγιο Ιωάννη. Μην τον αφήνομε τον άγιο Ιωάννη. Να τον παρακαλούμε. Να μετανίζουμε ενώπιον του τιμητικά και να τον ικετεύομε, να πρεσβεύει. Κι όπως λέει το τροπάριο, που ψάλλομε κυρίως τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, στο τέλος του εσπερινού, «Βαπτιστά του Χρίστου, πάντων ημών μνήσθητι, ίνα ρυσθώμεν των ανομιών
ημών. Σοι γαρ εδόθη χάρις πρσβεύειν υπέρ ημών».

Κάποτε, εκεί στην Αίγυπτο, που άνθιζε ο μοναχισμός, το έαρ της ερημού, ήτανε κι ένας μοναχός πολύ αδύνατος και επιρρεπής στα πάθη της σαρκός, τα επίρρητα. Και αμάρτανε συνεχώς, αλλά και συνεχώς μετανοούσε και έκλαιγε. Ο ηγούμενος και οι πατέρες κουράστηκαν με του αδελφού την αδυναμία και τον σταυρό. Κι είναι και αυτό ανθρώπινο, κάποτε. Να μην μπορούμε, να βαστάξομε τον αμαρτωλό αδελφό μας. Να μην μπορούμε, να αντέξομε τον πλησίον. Γιατί κι εμείς είμαστε αδύνατοι κι έχομε κι έναν ανθρώπινο εγωισμό. Τι να κάνομε;

Και μια μέρα, αφού αμάρτησε ξανά ο αδελφός, ο ηγούμενος του βγάζει το μοναχικό σχήμα και το φοράει σ’ ένα χοιρινό. Σ’ ένα γουρούνι, μετά συγχωρήσεως, που ‘χαν στη μονή. Και το βράδυ, καθώς ξάπλωσε ο ηγούμενος και κοιμήθηκε πικραμένος, φυσικά, δεν ήταν ευχαριστημένος με αυτό που έκανε, βλέπει μπροστά του ποιον άλλο; Τον άγιο Ιωάννη!

Και του λέγει: «Γιατί το έκανες αυτό στο δούλο μου, άγιε ηγούμενε;» Τα ‘χάσε αυτός. Λέει: «Ποιος είσαι;» Κατάλαβε. «Ε, τι να κάνω;» του λέει. «Τόσα χρόνια κάνει τα ίδια, τα ίδια και τα ίδια. Ε, αυτός δεν είναι άνθρωπος. Είναι, μετά συγχωρήσεως, γουρούνι. Και γι’ αυτό του το φόρεσα». Και του λέει: «Πήγαινε, να το πάρεις απ’ το χοιρινό, να το βγάλεις και να το φέρεις, να πέσεις στα πόδια του αδελφού, να τον ξυπνήσεις, να πέσεις στα πόδια του, να του το φορέσεις και να του ζητήσεις συγγνώμη. Και να του ειπείς, ότι αυτό το διέταξα εγώ. Η φιλέρημος τρύγων, ο προστάτης των μοναχών, αλλά και των μιγάδων. Των κοσμικών».

Εκείνος έβαλε τα κλάματα, ζήτησε συγγνώμη απ’ τον άη-Γιάννη, που εν τω μεταξύ αναχώρησε, τρέχει αμέσως, βγάνει το σχήμα απ’ το χοιρινό, κτυπάει το κελλί του αδελφού, εκείνος δεν εκοιμάτο, αλλα έκλαιγε απαρηγόρητος, πέφτει στα πόδια του, του φόρεσε το σχήμα, του ζήτησε συγγνώμη και του ανακοίνωσε, ποιος του είπε να τα κάνει όλα αυτά.

Και μόλις ο αδελφός άκουσε για τη στοργική φροντίδα και πρόνοια και επέμβαση του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, συγκινήθηκε τα μέγιστα. Έκλαιγε όλη την ημέρα. Βγήκε έξω. Στην εκκλησία. Στο μοναστήρι. Στους διαδρόμους. Στη φύση. Κι ευχαριστούσε τον Χριστό. Κι ευχαριστούσε τον άη-Γιάννη. Και το ‘λεγε κι όλο το ‘λεγε. Και πήρε απ’ αυτό τέτοια δύναμη, που δεν ξανάπεσε πάλι στα αμαρτήματα της σαρκός.

Αλλά έμεινε, σαν ένα αγγελουδάκι, τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του και τον πέρασε εν ειρήνη και μετανοία, χάρις σ’ αυτή τη στοργή και την πρόνοια και την επέμβαση του μεγάλου αγίου Ιωάννη.

Τόσο πολύ μας αγαπά ο άγιος Ιωάννης και μας φροντίζει. Τόσο πολύ κι η Παναγιά. Κι απεριόριστα, βέβαια, και ανείπωτα ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Κι έλα, που ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος απ’ την αγάπη, για την αγάπη. Ζητάει την αγάπη παντού.

Ακόμα και στην αμαρτία. Ακόμα και στο κακό. Ακόμα και στο έγκλημα, αν θέλετε. Μα δεν είναι εκεί η αγάπη. Η αγάπη είναι στην πηγή της. Είναι στον Χριστό μας. Γι’ αυτό ας αφήνομε τα έργα της αμαρτίας, τα νεκρά, κι ας μπαίνομε στα έργα της μετάνοιας. Κι ας πράττομε έργα άξια της μετάνοιας. Κι ας ακολουθούμε τον Σωτήρα μας Χριστό, την Παναγιά μας Θεοτόκο, τον άγιο Ιωάννη και όλους τους αγίους.

Θα ήθελα, σεβαστοί πατέρες μου και αδελφοί, να σας ευχαριστήσω και πάλιν και πολλάκις, που κάματε την υπομονή κι ακούσατε και πάλι τα φτωχικά μου τα ρήματα. Ο άγιος Ιωάννης βοήθειά μας κι ας μας χαρίζει μετάνοια και διόρθωση βίου. Και Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες. Αμήν.

 

Απόσπασμα από το βιβλίο του μακαριστού Αρχιμανδρίτη Ανανία Κουστένη,«Λόγοι για τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο», των εκδόσεων Ακτή, Λευκωσία 2010.