Εορταστικό τριήμερο Αγίου Δημητρίου, αγ. Νέστορος, Αγίας Σκέπης και επετείου «Όχι» στο Γομάτι Χαλκιδικής
27 Οκτωβρίου 2022
«Το Γομάτι της Χαλκιδικής, ένθα η πάλαι ποτέ ‘Καθέδρα των Γερόντων’». Έργο του Ιερομονάχου Αναστασίου.
(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Το Σάββατο, πριν από τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου, στο Γομάτι αλλά και σχεδόν σε όλη τη Μακεδονία, κάνουν κόλλυβα για τους κεκοιμημένους. Είναι ίσως κάποιο κατάλοιπο των βυζαντινών γιορτών η της Μεγάλης Εβδομάδος, προς τιμήν του Αγίου Δημητρίου.
Κάθε σπίτι πρέπει να ετοιμάσει κόλλυβα, τα όποια φέρνουν στο Ναό την Παρασκευή το βράδυ και το Σάββατο το πρωί μαζί με πρόσφορο, κρασί, θυμίαμα, κερί και το ψυχοχάρτι. Δίνουν και χρήματα για τον ιερέα για να πιάσει, όπως λένε. Ελεημοσύνη για τις ψυχές.
Μετά τον Εσπερινό τελείται τρισάγιο, όπου μνημονεύονται τα ονόματα των κεκοιμημένων.
Μαζί με τα κόλλυβα προσφέρουν και μικρά ψωμάκια, για να συγχωρέσεις. Οι κτηνοτρόφοι προσφέρουν ψωμί και τυρί.
Το πρωί γίνεται Θεία Λειτουργία και τρισάγιο στα κόλλυβα. Έτσι, έκτος από τα δύο καθιερωμένα Ψυχοσάββατα της Πεντηκοστής και της Αποκριάς, έχουμε ακόμη ένα στην ενορία του Γοματίου, το Ψυχοσάββατο του Αγίου Δημητρίου.
Δόξα τω Θεώ, τηρούνται τα ’έθιμα και οι παραδόσεις, γιατί oι μνήμες των προ ημών είναι η ιστορία, η συνέχειά μας και είναι οι ρίζες μας.
Στις 26 Οκτωβρίου, η γιορτή του Αγίου Δημητρίου είναι για το χωριό ήμερα επίσημη και αργία. Έχουμε πολλές ονομαστικές γιορτές. Κάνουν άρτους και φέρνουν κεράσματα στην Εκκλησία.
Είναι 0 προστάτης Άγιος της Μακεδονίας.
Στις 27 Οκτωβρίου, ο Άγιος Νέστορας, είναι ο προστάτης της ποδοσφαιρικής ομάδας. Έχουμε αγρυπνία και αρτοκλασία.
Στις 28 Οκτωβρίου είναι η γιορτή της Αγίας Σκέπης της Θεοτόκου. Είναι και η μέρα της Εθνικής μας Γιορτής, η ημέρα του «ΟΧΙ».
Όλοι, μικροί και μεγάλοι, νέοι και γέροι, φορούν τα καλύτερά τους και εκκλησιάζονται. Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας γίνεται Δοξολογία, όπου είναι παρόντες και οι μαθητές του σχολείου με τους δασκάλους τους.
Μετά την απόλυση, στην κεντρική πλατεία, το Ηρώο, γίνεται επιμνημόσυνη δέηση για τους ήρωες, καταθέτουν στεφάνια και οι μαθητές ψάλλουν τον Εθνικό Ύμνο. Μέσα σε χαρά και ευθυμία γίνεται παρέλαση των μαθητών και η γιορτή τους στο σχολείο, με λόγους πανηγυρικούς, ποιήματα και σκετς. Στο τέλος υπάρχει από τις μητέρες πάντα κέρασμα.
Απόσπασμα από το βιβλίο, Ιερομονάχου Αναστασίου, «Από το Σεπτέμβριο ως τον Αύγουστο, Εορτές και πανηγύρεις στο Γομάτι», των εκδόσεων Ερμηνεία, Άγιον Όρος.
