Βρετανοϊσραηλίτες: Μία παράδοξη Προτεσταντική κίνηση καί θεωρία
5 Απριλίου 2023Παρατηρώντας κάποιος το παγκόσμιο Προτεσταντικό σκηνικό τόσο ως προς τη σύγχρονη διάρθρωσή του, όσο και ως προς την ιστορική του εξέλιξη, θα συναντήσει αρκετές παράδοξες κινήσεις και θεωρίες. Μια απ’ αυτές τις παράδοξες θεωρίες που αναπτύχθηκαν μέσα στο ευρύτερο Προτεσταντικό έδαφος είναι και η αυτοαποκαλούμενη κίνηση των Βρετανο- ισραηλιτών (British Israelism).
Οι ιστορικές απαρχές της εν λόγω θεωρίας αρχίζουν στα τέλη του 18ου αιώνα. Δημιουργός της υπήρξε ο Άγγλος Richard Brothers (1757 – 1824)1 και στη συνέχεια αναπτύχθηκε και διαδόθηκε κατά το δέκατο ένατο και τον εικοστό αιώνα .
Βασική θέση της θεωρίας περί Βρετανοισραηλιτών, από την οποία έλαβε και το όνομά της, αποτελεί ο ισχυρισμός της, ότι όλοι οι Βρετανοί υπήκοοι ανά την υφήλιο και οι λευκοί Προτεστάντες της Βορείου Αμερικής είναι απόγονοι των δέκα φυλών του Βορείου Βασιλείου του Ισραήλ που διασκορπίστηκαν μετά την καταστροφή του από τους Ασσυρίους το 722 π.Χ. Απόγονοι αυτών των φυλών, ισχυρίζεται η κίνηση, ήταν τα διάφορα φύλα που ήλθαν στη Μεγάλη Βρετανία όπως Άγγλοι, Σάξωνες, κ. α. Αυτοί ενώθηκαν με τους αυτόχθονες πληθυσμούς και δημιούργησαν τη Βρετανική αυτοκρατορία.
Η Βρετανική ναυτική επέκταση, η δημιουργία των Βρετανικών αποικιών ανά τον κόσμο, η Βρετανική κοινοπολιτεία αργότερα, μαζί με τους λευκούς Προτεστάντες της Βορείου Αμερικής, αποτελούν, κατά την εν λόγω κίνηση, την εκπλήρωση της υπόσχεσης και των επαγγελιών του Θεού στους Πατριάρχες (Γεν. 12, 1-3. 17,5. 28, 14. 32, 12), ότι οι απόγονοί τους θα ήταν σαν την άμμο της θάλασσας2.
Οι ισχυρισμοί αυτοί, βεβαίως, είναι απολύτως αντιγραφικοί3. Οι επαγγελίες του Θεού στους Πατριάρχες της Παλαιάς Διαθήκης είχαν χριστολογική προοπτική στα πλαίσια του μυστηρίου της θείας Οικονομίας. Κληρονόμοι των επαγγελιών κατά την Αγ. Γραφή (Ρωμ 4, 13-25, Εφεσ 3,6. Γαλ 3,16-18) και τους αγίους Πατέρες4 είναι όλοι οι χριστιανοί αδιακρίτως εθνικής καταγωγής.
Επιπλέον, ο ισχυρισμοί αυτοί είναι και κυριολεκτικώς ανιστόρητοι και παράλογοι. Κανένα ιστορικό, εθνολογικό, γλωσσολογικό κ.α. στοιχείο δεν τους επιβεβαιώνει.
Στα χρόνια που ακολούθησαν κατά την ανάπτυξη και διάδοση της θεωρίας κάποιος βλέπει ότι:
α) η εν λόγω θεωρία πρόσφερε ένα ιδεολογικο-θρησκευτικό πλαίσιο νομιμοποίησης της αποικιοκρατικής πολιτικής του Βρετανικού στέμματος,
β) δεν απουσίασε ένα είδος μεσσιανικού – αποκαλυπτικού στοιχείου στον ιδεολογικό της ορίζοντα5, και
γ) δυστυχώς συνδυάστηκε σ’ επιμέρους κινήσεις και με διάφορες ρατσιστικές αντιλήψεις6.
Ολοκληρώνοντας τη μικρή αυτή αναφορά μας, πρέπει να επισημάνουμε, ότι την εν λόγω θεωρία περί Βρετανοισραηλιτών (BritishIsraelism) την ασπάζονταν και ο Herbert W. Armstrong ο ιδρυτής της προτεσταντικής αίρεσης «Παγκόσμιος Εκκλησία του Θεού»7. Η ίδια, επίσης, θεωρία έχει γίνει αποδεκτή στην Ευρώπη και από ορισμένες Πεντηκοστιανές ομάδες8.
