Ιωάννης ο Πρόδρομος και Διαφθορά
30 Αυγούστου 2023Ο θαυματουργικός τρόπος της Γέννησης του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου έχει σκοπό μέσα στην πρόνοια του Θεού, ο μεγάλος αυτός Προφήτης, να προετοιμάσει τον Δρόμο (προ-δρόμος) του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού για την εν Χριστώ σωτηρία μας.
Αποκορύφωμα της προετοιμασίας αυτής στάθηκε η θυσία της ζωής του, την άδικη και τραγική αποκεφάλιση του από το μεγαλύτερο διεφθαρμένο πολιτικό Ηγέτη της εποχής του, τον Βασιλέα Ηρώδη, που προστάτευε η πανίσχυρη τότε διεφθαρμένη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Η μεγάλη «αμαρτία» του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, για την αυθαίρετη θανατική του καταδίκη ήταν που δημόσια τόλμησε να πει στον βασιλιά Ηρώδη ότι ήταν ανήθικος, γιατί διέλυσε το γάμο του αδελφού του για να συζεί αυτός με τη γυναίκα του αδελφού του.
Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εκπροσωπεί την ηθική εκείνη που τονίζει ότι μια κοινωνία είναι υγιής όταν, μεταξύ άλλων, χαρακτηριστικό της είναι ο σεβασμός στους θεσμούς έτσι ώστε να λειτουργεί δίκαια προστατεύοντας τα κοινωνικά δικαιώματα των ανθρώπων. Γι’ αυτό τα χαρακτηριστικά της Ηθικής του Ιωάννου του Προδρόμου, ως ο κορυφαίος Προφήτης που προετοιμάζει τον δρόμο του Ιησού, δίνοντας ακόμη και τη ζωή του, μας εισάγουν στην Ηθική του Χριστιανισμού, που διακρίνεται για την αγάπη μας προς όλους τους ανθρώπους ως αποτέλεσμα του θείου ελέους που δείχνει ο Δημιουργός μας Θεός προς όλους μας. Ο Θεός δηλαδή, όπως μας λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης είναι το «Φως το αληθινόν που φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον» (Ιωαν. 1,9).
Ο Ηρώδης ως ο επικεφαλής της τότε Πολιτικής εξουσίας της τοπικής κοινωνίας εκπροσωπεί την ανηθικότητα των πολιτικών, που όταν ζουν ερήμην της παρουσίας του Θεού, η ζωή τους μετατρέπεται σε ανηθικότητα και διαφθορά. Ήταν έτοιμος να δώσει στην κόρη της Ηρωδιάδας μέχρι και το μισό του βασίλειο, για να ικανοποιήσει στιγμιαία σαρκικά πάθη ηδονής. Δεν είχε συνείδηση για τη πολιτική του ευθύνη να κυβερνά ένα ολόκληρο τοπικό πληθυσμό αθώων ανθρώπων. Γι’ αυτό παρασυρόμενος από τα αμαρτωλά του πάθη, την ώρα της μέθης του, ήταν έτοιμος με ελαφρά τη συνείδηση να δωρίσει σε μια μισόγυμνη χορεύτρια μέχρι και το μισό του βασίλειο.
Δυστυχώς εκτός από τους έντιμους πολιτικούς, υπάρχουν και ανήθικοι οι οποίοι με ελαφρά τη συνείδηση κατακλέβουν το δημόσιο χρήμα του λαού, μοιράζουν για ένα πιάτο φακές τη δημόσια περιουσία και έτσι η διαφθορά έρχεται ως ορμητικό ποτάμι που στο διάβα του τα παίρνει όλα δημιουργώντας μαζικές καταστροφές και κοινωνικές τραγωδίες (κουρέματα, απάτες στο χρηματιστήριο και ανεργία). Αυτό μπορεί να συμβεί και σε χώρους που εμπιστευόμαστε ανθρώπους να προστατεύουν εκκλησιαστική περιουσία ή Φιλανθρωπικά ιδρύματα για το κοινό καλό.
Διαφθορά είναι και το απαράδεκτο φαινόμενο των χωματερών, να καταστρέφουμε τεράστιες ποσότητες τροφίμων την ώρα που εκατομμύρια άνθρωποι πεινούν, και μάλιστα να πληρώνουμε αυτούς που τα παράγουν κι αυτούς που τα καταστρέφουν. Η διαφθορά των κοινωνικών επιλογών της Ευρώπης την οδήγησε στην οικονομική κρίση με θύματα τις ευάλωτες κοινωνικές τάξεις.
Αν η ανηθικότητα και η διαφθορά είναι έκφραση αδικίας και μάλιστα διάπραξη εγκληματικής πράξης, η ηθική έρχεται να μας απαντήσει στο ερώτημα τι πρέπει να πράττω στη ζωή μου. Η χριστιανική Ηθική στηρίζεται στη Χριστιανική Διδασκαλία, στο περιεχόμενο δηλαδή της διδασκαλίας του Χριστιανισμού όπως αυτή διασώζεται στην Αγία Γραφή, στις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων, στα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας μας και στα κείμενα τοπικών Ιερών Συνόδων. Το περιεχόμενο της Χριστιανικής Διδασκαλίας είναι η Ορθοδοξία της, δηλαδή η ορθή δόξα, η ορθή γνώμη, η ορθή διδασκαλία, γι’ αυτό και η Εκκλησία μας ονομάζεται Ορθόδοξη. Η Ορθοδοξία της Εκκλησίας μας οδηγεί τον ορθόδοξο πιστό στην ορθή πράξη, στην ορθή ηθική, δηλαδή στην ορθοπραξία.
Ο άνθρωπος, είτε είναι χριστιανός είτε όχι, είτε άλλης θρησκείας, ως δημιουργία «κατ’ εικόνα Θεού», μπορεί να διακρίνει τι είναι καλό και τι είναι κακό. Η επιλογή του καλού είναι μονόδρομος. Η αποφυγή επιτέλεσης του καλού είναι επιτέλεση του κακού. Γι’ αυτό , όταν κάποιος μας λέει κάτι, πριν να θυμώσουμε και να τα βάλουμε μαζί του, να θέτουμε το ερώτημα αν αυτό που μας λέει είναι καλό ή κακό. Ιδιαίτερα στις καθημερινές μας σχέσεις στο σπίτι, στην οικογένεια, μεταξύ συζύγων, μεταξύ γονέων και παιδιών, στο χώρο της εργασίας με το προσωπικό και στις καθημερινές μας κοινωνικές συναναστροφές με συγγενείς, φίλους, γνωστούς και ξένους.
Η χριστιανική Ηθική εκφράζει το περιεχόμενο της διδασκαλίας του Χριστιανισμού για τον άνθρωπο και τη δημιουργία του Θεού κι αναφέρεται στη σχέση μας προς τον Δημιουργό μας και Θεόν μας, στη σχέση μας προς τον πλησίον μας δηλαδή τον κάθε άνθρωπο που συναντούμε στη ζωή μας και στη σχέση μας με την Δημιουργία του Θεού. Πρέπει να προσπαθούμε να είμαστε δίκαιο και με το Θεό, και με τον εαυτό μας, με το συνάνθρωπό μας και με τη Δημιουργία του Θεού, το Περιβάλλον και το Πλανήτη μας. Στην Αγία Γραφή τονίζεται με σαφήνεια ότι «πάσα αδικία αμαρτία εστίν» (Ά Ιωάννου 5,17).
Σε πρώτο στάδιο η σχέση μας με τον Θεόν (αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου) μας οδηγεί με τη μετάνοια μας στην μετοχή της ζωής του Χριστού, με το Βάπτισμα και τη συμμετοχή μας στην αγιαστική ζωή της Εκκλησίας μας η ζωή μας γίνεται χριστοκεντρική και τότε, σε δεύτερο στάδιο, βλέπουμε όλους τους συνανθρώπους μας ως αδελφούς μας (και αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν). Θεωρούμε τα προβλήματα των συνανθρώπων μας ως δικά μας προβλήματα και αγωνιούμε όπως ο Ιησούς Χριστός και προσπαθούμε με τις προσευχές μας και τους αγώνες μας και τις θυσίες μας να τα λύσουμε. Αρχίζουμε να έχουμε ακόμη και τύψεις συνειδήσεως ότι για τα κοινωνικά προβλήματα που μαστίζουν τους συνανθρώπους μας κι αυτούς που είναι δίπλα μας κι αυτούς που ζουν μακριά μας, είμαστε σε κάποιο βαθμό υπεύθυνοι για τη δημιουργία τους και την αποτυχία μας να τα λύσουμε.
Το τρίτο στάδιο της χριστιανικής μας ηθικής αναφέρεται στην ευθύνη μας για τη προστασία της Δημιουργίας του Θεού, δηλαδή την προστασία του φυσικού Περιβάλλοντος. Όταν ο Θεός στο βιβλίο της Γενέσεως καλεί τον πρώτον άνθρωπο της Δημιουργίας του τον Αδάμ να δώσει ονόματα στα ζώα, εκεί φαίνεται η ηθική μας ευθύνη για την προστασία της δημιουργίας του Θεού. Τελικά ως μέλη του Περιβάλλοντος, προστατεύοντας το Περιβάλλον, προστατεύουμε τους εαυτούς μας.
Τα κορυφαία μέλη της Εκκλησίας μας που ζουν στον ύψιστο βαθμό σύμφωνα με την χριστιανική της ηθική τους ονομάζουμε αγίους και προφήτες. Μια τέτοια μεγάλη μορφή Προφήτη και αγίου είναι κι ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος που σήμερα η Εκκλησία μας τιμά και μας καλεί να μιμηθούμε τις αρετές του και το θάρρος του, να τολμούμε για παράδειγμα να λέμε δημόσια σ’ αυτούς που έχουν σχέσεις και δεν παντρεύονται να παντρευτούν κι οι παντρεμένοι να μαζευτούν, να μη κοιτάζουν τις συζύγους και τους συζύγους των άλλων, ή άλλο πρόσωπο έξω από το γάμο τους. Αυτά για τα ηθικά σαρκικά αμαρτήματα, που είναι αποτέλεσμα άκρατου εγωϊσμού, θυσιάζοντας την ευθύνη που πρέπει να έχουμε για τα παιδιά μας, τα οποία είναι και τα μεγάλα θύματα τέτοιων ανήθικων συμπεριφορών.
Για το φαινόμενο της πολιτικής διαφθοράς ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί ή να περιορισθεί κάθε μορφή ανηθικότητας αυτών που είναι φορείς της Πολιτικής εξουσίας είναι με κάθε τρόπο με έκτακτη ειδική νομοθεσία να κτυπιέται ανελέητα και αμείλικτα η κάθε μορφή παρανομίας, κλοπής και απάτης, να τελειώσει δηλαδή η υπόθεση της ατιμωρησίας και της σιωπηλής ανεκτικότητας. Πρέπει να λειτουργούν σωστά οι Δικαστικές μας Αρχές με τη παράλληλη βοήθεια ειδικής νομοθεσίας εκ μέρους των Μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων του Λαού. Ο ρόλος των Πολιτικών και Εκκλησιαστικών Ηγετών είναι να προστατεύουν με τη ζωή τους και το έργο τους το σεβασμό μας σε κάποιες ηθικές αρχές που εγγυούνται την ομαλή λειτουργία μας κοινωνίας κι όχι τη διάλυση της.
Η εποχή μας και η κοινωνία μας, για να δούμε μια άσπρη μέρα, χρειάζονται δυναμικές και άμεσες πρωτοβουλίες να συντριβεί ή να περιοριστεί κάθε μορφή διαφθοράς απ’ όπου και αν προέρχεται, χωρίς να γονατίζουμε μπροστά στο ρίσκο οποιουδήποτε πολιτικού κόστους και εξυπηρέτησης οικονομικών συμφερόντων. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να προλάβουμε τάσεις πολιτικής ανηθικότητας που βρίσκουμε στις επιλογές του ανήθικου και διεφθαρμένου βασιλιά Ηρώδη.