Το πανηγύρι του θαβωρίου φωτός!

6 Αυγούστου 2023

Η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος. Εικόνα Θεοφάνη του Έλληνα, 14ος αι.

Μια χρονιά τέτοιες μέρες, και συγκεκριμένα σαν αύριο, γιορτή της Μεταμορφώσεως, στη Νάουσα της Πάρου φάγαμε μια εξαιρετική γούνα. Είναι γνωστό ότι τη μέρα αυτή, παρόλο που διανύουμε τη δεκαπενθήμερη νηστεία για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, έχουμε κατάλυση ιχθύος – όπως και οίνου και ελαίου.

(Ιχθύς, οίνος και έλαιο τρεις λέξεις που μοιάζει να κουβαλούν μέσα τους μια ξεχωριστή δύναμη -πέρα από τη θρεπτική-, σχεδόν θεραπευτική, ιαματική, ακόμη και παραμυθητική για σώμα και ψυχή. Δεν ξέρω αν το σημερινό αντίστοιχο τρίπτυχο -κρέας, ουίσκι, βούτυρο- λέει κάτι παραπάνω πέρα απ’ αυτό που είναι και απ’ αυτά που δυστυχώς συνεπάγεται…).

Ας γυρίσουμε όμως στην Πάρο και ας υπογραμμίσουμε την επίσκεψη και τον εκκλησιασμό μας στον εκπληκτικό ναό της Εκατονταπυλιανής που ανήμερα της γιορτής το αρχιτεκτονικό αυτό μεγαλούργημα γίνεται ακόμη λαμπρότερο κι εσύ νιώθεις να περνάς ωραία μέσα του. Σαν σε καράβι…

Περνώντας όμως στα γήινα, όταν στην ταβέρνα μάς είπαν ότι λόγω πανσελήνου δεν είχαν φρέσκα ψάρια, αφενός μας έκανε εντύπωση και αφετέρου απογοητευτήκαμε… Στεριανοί γαρ. Κι έτσι συγκατατεθήκαμε -ή καλύτερα συμβιβαστήκαμε- με τη γούνα, η οποία τελικά μας κατέπληξε.

Εκείνη τη χρονιά εορτάζοντες και μη ευφράνθησαν με λιαστά ψάρια, δηλαδή γούνες. Αλλά κάθε πράγμα στον καιρό του.

Το φως, βλέπετε, είναι η καλύτερη κρυψώνα, η καλύτερη προστασία για τους ιχθείς (και όχι μόνο). Αποτελεί το δίχτυ προστασίας τους από τα δίχτυα των ψαράδων. Το φως είναι το πιο αδιαπέραστο δίχτυ.

Μ’ αρέσει πολύ η γιορτή της Μεταμόρφωσης. Όχι προφανώς γιατί τρώμε ψάρι και γευόμαστε τα πρώτα σταφύλια που φέρνουν για ευλογία στην εκκλησία ανήμερα της γιορτής! Κάτι είναι, βεβαίως, κι αυτά, αφού τα αισθητά μάς βοηθούν να νιώσουμε και με τις αισθήσεις τη χαρά και την ευφροσύνη της πανηγύρεως.

Πάντως η μεγάλη αυτή γιορτή, που φιλοξενείται στην πορεία προς το Πάσχα του καλοκαιριού -την Κοίμηση της Θεοτόκου- μου φαίνεται πως ξεκινά ανήμερα του Άι-Λια στις 20 Ιουλίου, που με το πυρφόρο όχημά του ανεβαίνει προς τον ουρανό. Μοιάζει σαν να ξεκινά λίγες μέρες πριν ένα ολόκληρο ταξίδι, για να καταλήξει τελικά στο όρος Θαβώρ.

Πραγματικά, ανάμεσα στα πρόσωπα με τα οποία συνομιλεί ο μεταμορφωθείς Χριστός είναι και ο Προφήτης Ηλίας. Ο Ηλίας μαζί με τον Μωυσή. Για να λουστούν μαζί με τους
αιφνιδιασμένους αποστόλους στο θαβώρειο φως.

Σε άλλες θρησκείες μεταμόρφωση σημαίνει μια ολόκληρη ζωολογία και μια σειρά γεγονότων ευτράπελων, κωμικοτραγικών, ή ακόμη μόνο και μόνο για τη σαρκική
συνεύρεση. Στη δική μας παράδοση κάτι τέτοιο δεν γίνεται, αφού όλα είναι φυσικά, αποκαλυπτικά, δηλαδή και μέσα στο φως.

Ο Χριστός στο όρος Θαβώρ δεν γίνεται κάτι άλλο. Γίνεται, φαίνεται αυτός που είναι. «Φως εκ Φωτός…».

Απλά παρέχεται στους μαθητές η δυνατότητα να τον δουν όπως μπορούν, «ως ηδύναντο», όπως μπορούσαν, για να στηριχθούν οι ίδιοι και να μεταφέρουν σε μας το γεγονός και την εμπειρία. Άλλωστε το ουσιαστικό αυτό γεγονός συνέβη λίγο καιρό πριν από τη Σταύρωση.

Το φως αυτό δεν έσβησε ποτέ μετά την αποκάλυψή του στο εν λόγω όρος και αποτελεί και σήμερα μια εξαιρετική εμπειρία στην παράδοσή μας.

Πολλές ανάλογες διηγήσεις διαβάζουμε και ακούμε ότι έζησαν σύγχρονοι Αγιορείτες μοναχοί. Ένα ιδιαίτερα χαριτωμένο περιστατικό είναι αυτό με τον γέροντα Παΐσιο [νυν όσιο Παΐσιο], ο οποίος μετά από ένα τέτοιο πανηγύρι ακτίστου φωτός που έζησε το βράδυ στο κελί του την άλλη μέρα έβλεπε το πραγματικό και αισθητό φως ως ιδιαίτερα αδύνατο, κι έτσι ρώτησε έναν γείτονα μοναχό να του πει γιατί δεν ξημέρωσε ακόμη. «Τι λες, πάτερ Παΐσιε;» τον ρώτησε ο μοναχός, και τότε εκείνος κατάλαβε τι συνέβαινε.

Χρόνια σας πολλά!

 

Πρώτη δημοσίευση εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακή» 5 Αυγούστου 2007.