Ο επανευαγγελισμός των αδιάφορων Χριστιανών

4 Δεκεμβρίου 2023

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=387217)

Προϊόντος του 21ου μ.Χ. αιώνος οι Αρχιερείς, οι πολυάριθμοι πρεσβύτεροι που έχουν τις προϋποθέσεις για να κηρύττουν αλλά και πολλοί καταρτισμένοι λαϊκοί, που συνεργούν στη «λειτουργία μετά τη Λειτουργία»,[1] για τη μετάδοση της ορθόδοξης πίστης στον σύγχρονο κόσμο και τον επανευαγγελισμό των αδιάφορων Χριστιανών,[2] ευρίσκονται αντιμέτωποι με μία πολυσύνθετη πραγματικότητα.

    Ο καταιγισμός των εικόνων και ο ορυμαγδός των συνθημάτων στις σύγχρονες κοινωνίες συχνά δημιουργούν σύγχυση στα μέλη τους, πολλά από τα οποία περιπλανώνται αλόγιστα στον κυβερνοχώρο ή παραδίδονται άκριτα στη μαγεία της οθόνης της τηλεοράσεως, των υπολογιστών, του κινητού τηλεφώνου. Το φαινόμενο αυτό, ίσως, είναι εντονότερο στους νέους, αλλά και άνθρωποι μεγαλύτερων ηλικιών δεν μένουν ανέπαφοι από την επίδραση των μαζικών μέσων επικοινωνίας ή των πολύμορφων μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των μηνυμάτων που εκπέμπουν. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται συχνά απορίες, ανασφάλειες, φοβίες για το καινούριο που αντικρύζουν από τις αλλεπάλληλες προκλήσεις της ψηφιακής τεχνολογίας, για τα νέα πρότυπα ανθρώπων και τις νέες συνήθειες, την απαξίωση  αξιών συνεκτικών της κοινωνίας.

        Οι Χριστιανοί, για να διατηρήσουν και να επαυξήσουν την πίστη τους, έχουν ανάγκη από μία υγιαίνουσα διδασκαλία, που μεταφέρει με πειστικό τρόπο την αγάπη, το φως, την αλήθεια, την ειρήνη, την ελπίδα για την τελική υπέρβαση της φθοράς και του θανάτου. Ένα ξάστερο κήρυγμα για τη διαρκή παρουσία του Χριστού στη ζωή των πιστών, στις αγωνίες και τις δοκιμασίες τους, για την αστείρευτη φιλανθρωπία και το έλεός του, ενθαρρύνει τα μέλη της Εκκλησίας να είναι δημιουργικά μέσα στην κοινωνία και να έχουν υγιές κριτήριο στις επιλογές τους. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να αποφευχθούν θεμελιοκρατικές τάσεις, που προτάσσουν παρωχημένα πολιτιστικά περιβλήματα ως την ορθή πίστη, Εξίσου μπορεί να μειωθούν και οι ανησυχητικές φυγόκεντρες τάσεις, που παρατηρούνται, όταν δεν προσφέρεται νόημα στη ζωή των ανθρώπων με ειλικρίνεια και κατανοητούς πολιτιστικούς κώδικες.

      Η μεταφορά του ευαγγελίου υπήρξε πάντοτε ένα «άθλημα» εν μέσω ποικίλων εξωγενών δυσκολιών και ακραίων εμποδίων, αλλά με ευλογημένους καρπούς, οδηγώντας αναρίθμητους ανθρώπους επί δύο χιλιετίες στην πίστη στον αληθινό Θεό, στη συνειδητή θεία λατρεία, στην ομολογία του Ιησού Χριστού έμπροσθεν των ανθρώπων, στη δημιουργική συνεισφορά  στην κοινωνία. Στις ημέρες μας με την επίδραση της τεχνολογίας στο παραδοσιακό σχήμα της επικοινωνίας ομιλητής-ακροατής -θέμα προστέθηκαν και ακόμη τρεις θεμελιώδεις παράγοντες, ο αγωγός, ο κώδικας και το μήνυμα. Είναι φανερό ότι οι ψηφιακοί αγωγοί και οι πολλαπλασιαστικές τους ικανότητες για τη μεταφορά μηνυμάτων με εικόνα και λόγο σε αμέτρητους αποδέκτες μπορούν να συνεργήσουν και στη μεταφορά του ευαγγελίου. Τα έργα της αγάπης, αλληλεγγύης, στοργής, παιδείας και του πολιτισμού μεταφέρονται ως κείμενα, ήχος και εικόνα, ως μία εύγλωττη μαρτυρία του μυστηρίου της Θείας Οικονομίας.  Παρά ταύτα, ο προφορικός λόγος έχει την αναντικατάστατη προτεραιότητα στη ζωή των ανθρώπων. Η πίστις έρχεται εξ ακοής και οι άνθρωποι αν δεν ακούσουν, πώς θα πιστέψουν;[3] Η φωνή του Επισκόπου έχει ιδιαίτερη σημασία για τη μεταφορά του ευαγγελίου.[4] Ακούγεται μέσα στον ναό στη διάρκεια της θείας Λειτουργίας και των ιερών ακολουθιών, αλλά και σε ποικίλες άλλες περιστάσεις. Από εκεί μπορεί συγχρόνως να εξέλθει ο λόγος του με διάφορους άλλους ψηφιακούς αγωγούς επικοινωνίας  προς πολλαπλούς αποδέκτες. Για να προσλάβουν το μήνυμα οι ακροατές  έχει σημασία η σαφήνεια και η απλότητα του γλωσσικού κώδικα, το αγιοπνευματικό περιεχόμενό του. Εξίσου, όμως, απαραίτητη είναι και η δεκτικότητα των ιδίων των αποδεκτών. Παρά ταύτα, όταν ο κήρυκας πιστεύει όσα κηρύττει και  η ζωή του είναι μαρτυρία ζώντος Θεού, τότε ο λόγος του εκπέμπεται σε ένα ακατάληπτο μήκος κύματος, που διαπερνά τα ποικίλα εμπόδια και φτάνει να συντονίζεται με την εγγενή αναζήτηση του ανθρώπου για το φως, την αλήθεια και τη ζωή.

                                                      Abstract

            The Bishop’s role for the transfer of the Gospel and the safeguarding of the Orthodox faith are clearly stated in the prayers of his ordination. Among other things, the ordained Bishop is called to be a «light in the darkness», a «luminary in the world», an «athlete in favor of the preaching of the Gospel». This discipline belongs to a very difficult category that requires sufficient preparation and constant vigilance. Nowadays, the transfer of the Gospel becomes even more difficult, as various uncontrollable factors act in the homiletic process. The Bishop, who through his ordination came under the “evangelical yoke”, should take into account them, so that he can worthily carry out the assignment of apostolic succession. In the homiletic process, in addition to the three known communication factors, the speaker, listener/receiver, and the theme, due to technology the message, the conductor and the code, as well as the noise, have been added, which are serious challenging the reception of the gospel message.

Υποσημειώσεις:

[1] Tsirevelos Nikolaos, “The liturgy after the Liturgy. An original missionary exhortation of Archbishop Anastasios of Albania”, Theology & Culture, Volume 5, 2022, pp 49-69.

[2] Δήμητρα Κούκουρα, Επανευαγγελισμός στις χριστιανικές κοινωνίες. Μια ορθόδοξη προσέγγιση. SYNTHESIS, vol. 3, no 1, p..60-78.

[3] Ρωμ. !0:14.

[4] Ρωμ. 10:17, Γαλ. 3:2.