Για τον Ισαάκ που προσευχόταν τρεις μέρες συνέχεια και τον προπηλάκισε ο φύλακας του ναού…

Άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος Πάπας Ρώμης.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Άγιος Γρηγόριος ο Μεγάλος: Στα πρώτα χρόνια των Γότθων ζούσε κοντά στην πόλη Σπολίτιον1 ένας άνδρας ευσεβούς ζωής, ονόματι Ισαάκ2, ο οποίος έφθασε σχεδόν μέχρι τα τελευταία χρόνια των Γότθων. […]

Αυτός λοιπόν ο ευσεβής Ισαάκ δεν καταγόταν από την Ιταλία, αλλά διηγούμαι εκείνα τα θαύματά του, που έκανε εγκαταβιώνοντας στην Ιταλία. Όταν στην αρχή έφθασε από τα μέρη της Συρίας στην πόλη του Σπολιτίου, μπήκε στην εκκλησία και ζήτησε από τους φύλακες να του παραχωρήσουν την άδεια να προσεύχεται όσο θέλει και να μην τον εξαναγκάζουν να βγαίνει τις ώρες που έκλειναν.

Αμέσως στη συνέχεια στάθηκε σε προσευχή, διήλθε όλη την ημέρα ευχόμενος και συνεχόμενα και την ακόλουθη νύκτα. Και τη δεύτερη μέρα μαζί με την ακόλουθη νύκτα ακούραστος επέμεινε στην ευχή. Επισυνήψε και την τρίτη μέρα πάλι με προσευχή.

Σαν το παρατήρησε αυτό ένας από τους φύλακες, φουσκωμένος με πνεύμα αλαζονείας, από εκεί που έπρεπε να ωφεληθεί, εκεί αυτός ζημιώθηκε προς το χειρότερο. Άρχισε να τον λέει υποκριτή και να τον φωνάζει «επιθέτη»3, όπως λέει ο χυδαίος όχλος, γιατί τάχα επιδείκνυε τον εαυτό του να προσεύχεται τρεις μέρες και νύκτες μπροστά στα μάτια των ανθρώπων.

Την ίδια ώρα έτρεξε και χαστούκισε τον άνθρωπο του Θεού, για να βγει εκείνος έξω με προπηλακισμούς, σαν υποκριτής της θεοσεβούς ζωής που ήταν. Ξαφνικά όμως εισέβαλε σε αυτόν πνεύμα τιμωρό και τον έστρωσε στα ίχνη των ποδιών του δούλου του Θεού, αρχίζοντας να κραυγάζει διά του στόματος εκείνου:
«Ο Ισαάκ με εκβάλλει, ο Ισαάκ με εκβάλλει».

Πρέπει να πούμε ότι κανείς δεν γνώριζε πως ονομαζόταν ο ξένος, αλλά πρόδωσε το όνομά του το πνεύμα εκείνο, δηλώνοντας με κραυγές από ποιον θα μπορούσε να εκβληθεί.

Και μόλις ο άνθρωπος του Θεού έγειρε πάνω στο σώμα του ενεργουμένου, την ίδια στιγμή αποχώρησε το πονηρό πνεύμα που τον εξουσίαζε.

Αμέσως τότε κατέστη γνωστό σε ολόκληρη την πόλη τι είχε συμβεί στην εκκλησία. Άνδρες και γυναίκες, ευγενείς και αγενείς, από κοινού άρχισαν να προστρέχουν και να ανταγωνίζονται ποιος να τον αρπάξει στο σπίτι του. Άλλοι ήθελαν με ικεσίες να του προσφέρουν οικόπεδα για να κτίσει μοναστήρι, άλλοι χρήματα, άλλοι ο,τι βοηθήματα μπορούσαν. Αλλά ο δούλος του Παντοδυνάμου Κυρίου δεν δέχθηκε τίποτε από αυτά, βγήκε έξω από την πόλη, βρήκε έναν έρημο τόπο όχι μακριά και εκεί έκτισε ένα ταπεινό μικρό οίκημα4.

Καθώς πολλοί πήγαιναν σε αυτόν, από το παράδειγμά του άρχισαν να ανάβουν από πόθο της αιώνιας ζωής και δόθηκαν στην υπηρεσία του Παντοδυνάμου Κυρίου κάτω από την καθοδήγησή του. Καθώς συχνά οι μαθητές του ταπεινά τον ενοχλούσαν να δεχθεί για τις ανάγκες του μοναστηριού τα πράγματα και κτήματα που του πρόσφεραν, αυτός, επιμελής φρουρός της πτωχείας του, κρατούσε στέρεο τον λογισμό του, λέγοντας: «Μοναχός που ζητά ιδιοκτησία πάνω στη γη, μοναχός δεν είναι». Πράγματι τόσο φοβόταν μη χάσει την αμεριμνησία της πτωχείας του, όσο συνήθως φυλάγουν τα πλούτη τους, που κάποτε θα χαθούν, οι άπληστοι πλούσιοι.

1. Σημερινό Σπολέτο της Ιταλίας.
2. Υπάρχει η παράδοση πως έφυγε από τη Συρία καταδιωκόμενος από τον αιρετικό Ευτυχέα. Ενταφιάσθηκε στο κοινόβιό του, από όπου αργότερα έγινε ανακομιδή και μετάθεση σε εκκλησία του Σπολέτο, η οποία από τότε τιμάται στο όνομά του. Εορτάζεται στο Ρωμαϊκό αγιολόγιο στις 11 Απριλίου.
3. impostor: πλάνος, απατεώνας.
4. Πιθανότατα πρόκειται για το μοναστήρι του αγ. Ιουλιανού στο όρος Luco ΝΑ της πόλης, όπου και σήμερα εκκλησία του ιδίου αγίου.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Αγίου Γρηγορίου του Διαλόγου, «Βίοι αγνώστων ασκητών», έκδοση Ιεράς Καλύβης αγίων Αποστόλων – «Πατριάρχου». Εισαγωγή, μετάφραση, σημειώσεις, Ιερομονάχου Ιωάννου.