Είναι η Ορθοδοξία ένα ταξίδι από γιορτή σε γιορτή Η Κυριακή της Χαναναίας

Θα’χετε ίσως ακούσει πολλές φορές τους Ιερείς, να μας λένε πόσο μεγάλη είναι η γιορτή που γιορτάζουμε κάθε φορά ή θα τους έχετε ακούσει στο τέλος της θείας λειτουργίας να μας προσκαλούν «ελάτε και αύριο ή την Τετάρτη ή και το ερχόμενο Σάββατο αν μπορείτε, γιατί έχουμε μεγάλη γιορτή». Ε λοιπόν δεν υπερβάλλουν. Δεν το κάνουν σκόπιμα για να μαζέψουν κόσμο. Διότι, για να παραφράσω ένα γνωστό τραγούδι και μάλιστα ροκ, είναι όντως η Ορθοδοξία ένα ταξίδι από γιορτή σε γιορτή.

Η Κυριακή της Χαναναίας παραδείγματος χάριν. Φαίνεται μία απλή Κυριακή. Κι όμως είναι μια θεόρατη γιορτή. Και πώς να μην είναι άλλωστε ; αφού σ’ αυτήν εδώ την ευαγγελική περικοπή, σ’ αυτό εδώ το περιστατικό του επί της γης βίου του Χριστού, στην συνάντησή Του με την Χαναναία, συμβαίνει το ανήκουστο, το πρωτοφανές, μοναδικό, συγκλονιστικό και συνάμα σοκαριστικό. Ο Χριστός, ο Χριστούλης μας, ο πράος αυτός Θεάνθρωπος, ο κατά τα άλλα γλυκομίλητος, γίνεται σκληρός, άκαρδος, περιφρονητικός, ρατσιστής. Κανονικά, αν υπήρχε η κατάλληλη συγκέντρωση του νου κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας, ακόμα και στην παλαιά ελληνική που διαβάζεται το Ευαγγέλιο, θα έπρεπε κάθε τέτοια Κυριακή της Χαναναίας να σχηματίζονται ουρές από απορούντες και σκανδαλισθέντες πιστούς, που θα ζητούσαν ερμηνεία της Γραφής από τους ιερείς. Μου συνέβη εμένα πριν από πολλά χρόνια. Περίμενα τον Ιερέα να τελειώσει. Με βλέπει να πλησιάζω απορημένος, αμέσως καταλαβαίνει, και μου λέει «την ξευτέλισε κανονικά (την Χαναναία) ε ; Την δοκίμαζε». Δεν είπε τίποτα άλλο. Τα υπόλοιπα έψαξα και τα βρήκα μόνος μου, με μελέτη και φόβο Θεού.

Φανερώνεται ζωηρότερα το μήνυμα της συγκεκριμένης σκηνής, αποκαλύπτεται καλύτερα το νόημα της γιορτής αυτής, εάν εν πολλοίς το αποδώσουμε στην καθομιλουμένη, στα νέα ελληνικά. Έρχεται λοιπόν η Χαναναία και Τον αποκαλεί ευθέως και χωρίς περιστροφές, ωσάν να Τον έχει ήδη πιστέψει πριν Τον δει «Κύριε, Υιέ Δαυίδ, ελέησον με». Και μόνο αυτό, θα έφθανε για τον Χριστό που γνωρίσαμε στα υπόλοιπα χωρία του Ευαγγελίου, για να της κάνει την χάρη. Αντ’ αυτού, ο Χριστός την περιφρονεί. Οι δε μαθητές, οι οποίοι μέχρι την επιφοίτησή τους παρέμεναν στο ημίφως, εντελώς αδιάντροπα του λένε του Χριστού «παράτα την μωρέ αυτήν που σκούζει πίσω σου». Εξακολουθούσαν δηλαδή οι μαθητές να συμπεριφέρονται ως φανατικοί Εβραίοι, που στο πρόσωπο της Χαναναίας δεν έβλεπαν μια πιστή γυναίκα σε θλίψη μεγάλη, αλλά μία ενοχλητική γυναίκα, προαιώνιο εχθρό της πατρίδας τους, καθώς μεγάλο και προαιώνιο μίσος χώριζε τους Εβραίους με τους Χαναναίους.

Ο Χριστός ωστόσο προσχωρεί, αν είναι δυνατόν, στην ρατσιστική αυτή λογική των μαθητών του και της απαντά εξ ίσου επιτιμητικά «Εγώ ήρθα μόνο για τους Ισραηλίτες». Η Χαναναία όμως δεν πτοείται. Επιμένει, αγωνίζεται να σώσει την άρρωστη κόρη της. Τον αποκαλεί ξανά «Κύριε», δηλαδή τον αναγνωρίζει ως Μεσσία, και τον εκλιπαρεί γονατισμένη «βοήθησε με». Και τότε ο Χριστός, τρέμω και που το γράφω, κι ας μου συγχωρέσουν οι Θεολόγοι και οι δεινοί ερμηνευτές την πρωτοτυπία, αλλά γίνεται εν γνώσει του τιποτένιος. Εδώ στην συνάντηση με την Χαναναία ίσως έχουμε την πρώτη σταύρωση του Χριστού για το καλό μας ή έστω είμαστε ενώπιον μιας κάποιας μορφής άκρας ταπείνωσης. Μικραίνει και ευτελίζει το πνεύμα του ο Χριστός σε έσχατο σημείο, με σκοπό να εξυψώσει απέναντί του την συντετριμμένη και τεταπεινωμένη Χαναναία. Για νατης χαρίσει στην συνέχεια το μεγαλύτερο δώρο της πίστης. Στην σπαραξικάρδια παράκλησή της , ο Χριστός απαντά με το αμίμητο και σοκαριστικό «Δεν είναι σωστό πράγμα να πάρω το ψωμί των παιδιών και να το ρίξω στα σκυλάκια» !!! Έτσι απάντησε ο Χριστός.

Και η Χαναναία μετά ; Ω μεγαλείο ψυχής !Ω τι ευγενής ταπείνωση !«Ναι Κύριε» του λέει (πάλι η ίδια δήλωση πίστης παρά τον εξευτελισμό) «έχεις δίκιο» του λέει (ποιός άραγε δίνει σήμερα δίκιο σ’ αυτόν που τον εξευτελίζει ;) και συναρμολογεί ευφυώς την απολογία της παίρνοντας λέξεις απ’ τα λόγια του Χριστού «Ναι Κύριε, έχεις δίκιο, αλλά και τα σκυλάκια τρώνε από τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι των κυρίων τους». Sorry κιόλας που λέει και η νεότερη γενιά, αλλά ναι, δεν είναι υπερβολή, τέτοια μεγαλειώδη τάπα επέτρεψε να φάει ο ίδιος ο Χριστός και Λόγος του Θεού, για την μεγάλη του αγάπη του προς το δημιούργημά Του.

Λάθος ορισμένων που ψάχνουν την ερμηνεία της ευαγγελικής αυτής περικοπής με την συστηματική μέθοδο, προσπαθώντας δηλαδή να την εξηγήσουν και να την εντάξουν στην ζωή του Χριστού σε συνδυασμό με ό,τι προηγήθηκε ή ό,τι ακολούθησε. Το νόημα είναι μπροστά μας πεντακάθαρο στο τέλος της περικοπής, στην απάντηση που έδωσε ο Χριστός στην Χαναναία μετά την δοκιμασία της. Θα αναρωτηθείτε ίσως, γιατί την δοκίμασε τόσο πολύ ενώ άλλους τους θεράπευε με μια απλή ερώτηση «Πιστεύεις ;» και εάν αυτοί έλεγαν ναι, γινόταν το θαύμα. Μα εδώ στην σκηνή με την Χαναναία, ο Χριστός δεν κάνει απλώς ένα θαύμα, δεν σώζει απλά και μόνο την κόρη της Χαναναίας, εδώ σήμερα καθιδρύει όλα τα θαύματα του κόσμου. Γιατί όμως ; Τί είδους δώρο παίρνει τελικά η Χαναναία και κατ’ επέκταση όλοι μας ; Έχουμε συνειδητοποιήσει την αξία του για να το γιορτάζουμε επαξίως κάθε χρόνο;

Την δοκίμασε τόσο πολύ, διότι ο Χριστός θέλησε να μας τα χαρίσει όλα, ακόμα και τα αντίθετα. Μονά ζυγά, όλα δικά μας, αρκεί να μοιάσουμε στην Χαναναία ! Αρκεί να έχουμε θερμή πίστη και ταπείνωση. Τί διαβάζουμε δηλαδή κάθε μέρα στην Εκκλησία και τί λέμε κάθε μέρα στο σχολείο ; «Πάτερ ημών, ο εν τοις ουρανοίς, ………γενηθήτω το θέλημά Σου». Ε λοιπόν σήμερα ο Χριστός μας λέει ότι ισχύει και το αντίθετο. «Ω γυναίκα, μεγάλη η πίστη σου. Γενηθήτω σοι ως θέλεις, ας γίνει, όπως θέλεις εσύ !»Κάθε φορά συνεπώς που προσευχόμαστε και ζητάμε κάτι για μας, να είναι π.χ. καθαρή η βιοψία μας, να περάσει η κόρη μας στο Πανεπιστήμιο, να γυρίσει ο σύζυγος ασφαλής από το ταξίδι του, να βρει δουλειά ο αδελφός ή οτιδήποτε άλλο, μικρό ή μεγάλο, ας θυμόμαστε πως αυτή η ελευθερία, αυτή η δυνατότητα γιορτάζεται σήμερα, Κυριακή της Χαναναίας.