Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Καπνίσης (†): οι ομιλίες κατά Θεία Λειτουργία

2 Απριλίου 2024

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=387863)

-Όταν συλλειτουργούσατε μιλούσε μες στο ιερό;

-Όχι, όχι. Δεν ήθελε καθόλου ομιλίες μες στο ιερό, ήταν προσηλωμένος στην θεία Λειτουργία, στη θεία μυσταγωγία, όλος αφιερωμένος στον Θεό, σαν να έβλεπε πρόσωπο με πρόσωπο τον Κύριο. Συμμετείχε πραγματικά νοερώς στην Λειτουργία γιατί προσευχόταν αληθινά κι ετόνιζε μάλιστα ιδιαίτερα κάποιες λέξεις των ευχών. Αλλά και όταν για λίγο καθόταν στις πολυθρονίτσες δίπλα στην Αγία Τράπεζα, π.χ. στην διάρκεια του Αποστόλου, πάντοτε ήταν βυθισμένος στις θείες του σκέψεις, δηλαδή συνομιλούσε με τον Θεό εκείνη την ώρα και το έβλεπες στο πρόσωπό του. Ενώ εμείς προσπαθούσαμε να κάνουμε κάτι άλλο εκείνη την ώρα, να ασχοληθούμε με κάτι άλλο, ο Γέροντας ήταν βυθισμένος στις σκέψεις του, δεν διεσπάτο καθόλου η προσοχή του από την Λειτουργία και δεν ήθελε να βλέπει και στον άλλον διάσπαση. Ούτε ομιλίες ήθελε, ούτε να ασχοληθείς με κάτι άλλο, να φύγω π.χ. εγώ εκείνη την ώρα να πάω να κόψω το αντίδωρο. Ήθελε αυτά να γίνονται από το πρωί και να κυκλώνουμε το θυσιαστήριο αληθινά ως ιερείς του Υψίστου και να είμαστε όλοι αφιερωμένοι εκείνη την ώρα ψυχή τε και σώματι στον Θεό. «Πάσαν την βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν», όπως λέει και το χειρουβικό.

-Όταν εξομολογούσασταν στον π. Ιγνάτιο τις αμαρτίες σας, μετά νιώθατε ωραία; Ανακούφιση;

-Πάντοτε, ναι πάντοτε. Ειρήνη στην καρδιά, γιατί ο πάτερ σε περιέβαλε με πάρα πολύ αγάπη, με πάρα πολλή στοργή και αισθανόσουν αυτή την πατρική σχέση του πνευματικού υιού προς τον πνευματικό πατέρα. Δεν ήταν μία εξομολόγηση την οποία απλώς θα την άκουγε τυπικά και μετά θα σου έλεγε δυο λόγια ή θα σου έβαζε ένα μικρό επιτίμιο ή κάτι παρόμοιο, αλλά πραγματικά συμμετείχε και ο ίδιος στο μυστήριο και ήταν βαθιά προσευχόμενος μέσα στο μυστήριο της εξομολογήσεως. Για αυτό και οι απαντήσεις που σου έδινε όντως ήταν από Θεού, διότι σε ειρήνευαν αμέσως. Και μόνο και το βλέμμα του, πώς σε κοιτούσε, με το ταπεινό του και συγκαταβατικό αυτό βλέμμα, την πατρική αγάπη, σου έδινε θάρρος και πράγματι σε βοηθούσε να ελπίζεις πάρα πολύ στο άπειρο έλεος του Θεού. Μετά την εξομολόγηση έλεγε , τώρα, π. Γ., όλα αυτά που εξομολογήθηκες μην σε απασχολούν πλέον, να κοιτάζεις μπροστά και να αφήνεις τα όπισθεν. Αυτά έχουν συγχωρηθεί. Σου έδινε θάρρος για να συνεχίσεις τον αγώνα.

-Είχε θυμώσει ποτέ με κάποια αμαρτία που είχατε κάνει;

-Όχι, ποτέ, ποτέ… Άκουγε τα πάντα το ίδιο από την αρχή της εξομολογήσεως μέχρι το τέλος, άκουγε και τα μικρότερα αμαρτήματα και τα μεγαλύτερα. Ούτε μορφασμούς, ούτε να υψώσει την φωνή του, ούτε τίποτα τέτοιο. Τα έβλεπε όλα ως μια πνευματική κατάσταση που βιώνει ο άνθρωπος στη ζωή του, όπου δεν αποκλείεται να έχει και μεγάλες πτώσεις. Αλλά έδινε σημασία όχι τόσο στην εξομολόγηση των αμαρτημάτων, όσο στην διόρθωση. Να κάνεις αγώνα, να μετανοήσεις, να ζητήσεις το έλεος του Θεού… Όπως επισκεπτόμαστε τον ιατρό, έτσι επισκεπτόμαστε και τον πνευματικό. Χτυπάμε μια φορά, έλεγε, πάμε στον γιατρό. Τώρα θα πω, αν ξαναχτυπήσω δεν θα πάω; Θα πάω, έλεγε. Και να ξαναχτυπήσω, πάλι θα πάω. Έτσι είναι και στον πνευματικό. Αγωνιζόμαστε, μπορεί να ξαναπέσεις, αλλά πάλι να μην απελπίζεσαι και να συνεχίζεις. Να μην αποκόπτεται ο χριστιανός από τον πνευματικό. Να έχει τον πνευματικό του πατέρα, στήριγμα στην εν Χριστώ πορεία του, προς την τελείωσή του. Δεν ήθελε ευκαιριακή εξομολόγηση, ήθελε να έχει ο πιστός την αίσθηση ότι είναι το πνευματικό παιδί του πνευματικού του.

-Στους πιστούς που πήγαιναν να εξομολογηθούν, και σε εσάς προσωπικά, σας έβαζε μεγάλους κανόνες, πολλές ώρες προσευχή;

-Όχι, όχι, δεν έβαζε μεγάλους κανόνες. Συνήθως δεν έβαζε. Δεν θυμάμαι τώρα στα πρώτα χρόνια αν έβαζε, αλλά συνήθως δεν έβαζε. Έλεγε, κάνε αυτό που μπορείς. Δηλαδή να κάνεις προσευχή, δεν έλεγε τόσα κομποσκοίνια, ή τόσες μετάνοιες. Έλεγε να κάνεις μελέτη της Αγίας Γραφής, πατερικά βιβλία, βίους αγίων συνέστηνε επίσης, γιατί είναι ένας καθρέφτης της πνευματικής μας πορείας οι Άγιοι, οι καλώς αθλήσαντες και στεφανωθέντες. Να παίρνουμε από αυτούς δύναμη, όπως οι ίδιοι οι Άγιοι πήραν από τον Χριστό δύναμη και επέτυχαν της βασιλείας των Ουρανών. Δεν έβαζε έτσι ιδιαίτερα επιτίμια, δεν έβαζε. Επέμενε στην νηστεία, όταν έπρεπε να κάνουμε τις νηστείες, αλλά ιδιαίτερα έβαζε την μελέτη πιο πάνω, και ιδιαίτερα πατερικών κειμένων…

-Προσωπικά, μου είχε συστήσει να διαβάζω άγιο Παϊσιο και άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο.

-Ναι, επέμενε στον Χρυσόστομο, τον Αβά Δωρόθεο συνέστηνε επίσης, και δεν ήταν έτσι ιδιαίτερα αυστηρός ως προς την αντιμετώπιση του εξομολογουμένου και στα επιτίμια μετά. Δεν ήταν.

-Όταν γίνατε κληρικός, χρειάστηκε καμιά φορά να τον συμβουλευτείτε;

-Πολλές φορές.

-Σας απαντούσε με προθυμία;

-Με προθυμία. Μας έλεγε να κρατούμε καθαρή την ιεροσύνη. Ήταν συνεπής στα κωλύματα της ιεροσύνης. Αλλά ως προς το θέμα αυτό, ναι, πάντοτε τον συμβουλευόμουν και τον ρωτούσα, πώς να εξομολογώ Γέροντα; Πώς έτσι, πώς αλλιώς; Πάντοτε. Για τα προβλήματα που ανέκυπταν, πάντοτε τον συμβουλευόμουν. Στις σχέσεις μας με τον Επίσκοπο, ήταν πάρα πολύ της υπακοής, εργάτης της υπακοής, και στον Επίσκοπο έδειχνε άπειρο σεβασμό αλλά σεβόταν επίσης και τους άλλους κληρικούς. Όταν τον συμβουλευόμουν και μετά πήγαινα να φύγω, ή ήθελα να τον ρωτήσω αν θέλει κάτι, μετά, όταν έφευγα, προπορευόταν και άναβε τα φώτα. Και του διαδρόμου, και τα εξωτερικά. Γέροντα, του έλεγα, μα τι φώτα ανάβετε; Γιατί προπορεύεστε; Γιατί ανάβετε τα φώτα; Και απαντούσε, όχι, όχι, σεβασμός στην ιεροσύνη. Την είχε πάρα πολύ ψηλά.

-Καμιά φορά στην εξομολόγηση έκανε ότι ξεχνούσε το όνομα σας; Είχε συμβεί αυτό ποτέ;

-Μπορεί, μπορεί, ίσως.

-Γιατί έμενα μου το έκανε, για να με διευκολύνει στην εξομολόγηση.

-Για να δείξει ότι δεν θυμάται και πολλά πράγματα, ίσως ναι. Αυτό μπορεί, μπορεί. Γιατί εξομολογούσε πολλούς, αλλά φυσικά εμάς μας γνώριζε. Ίσως αυτή είναι η απάντηση, ότι ήθελε να διευκολύνει, να δείξει ότι δεν θυμάται τα πάντα.

(Συνεχίζεται)