Γέροντας Ιωσήφ, Άνευ της μορφής του Χριστού εντός του ανθρώπου, ο άνθρωπος είναι τέρας και φρικτόν τι ανθρωπόμορφον!

Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Θεανδρικαί και Θεανθρώπιναι ιδιότητες

«Θεού γαρ έσμεν συνεργοί». Το ιδανικόν του αληθινού και τελείου ανθρώπου εφανερώθη εις το πρόσωπον του Θεανθρώπου Χριστού. Εντός της Εκκλησίας συσσωματούνται οι πιστοί με τον Θεάνθρωπον Χριστόν πνευματικώς γεννώνται συν αυτώ και εν αυτώ μεταμορφούνται, συσταυρούνται και συνανίστανται μετέχουν της αναλήψεώς του και ζουν μετ’ αυτού αιωνίως. Εις την θεανθρωπίνην αυτήν κοινωνίαν έγκειται η σωτηρία και ο αγιασμός του ανθρώπου.

Αυτός είναι ο σκοπός και ο στόχος της δημιουργίας του ανθρωπίνου γένους και εις αυτήν την κοινωνίαν συνίστατο η παραδεισιακή ζωή των πρωτοπλάστων. Η πτώσις συνέβη, όταν διεκόψαμεν αυτήν την κοινωνίαν και διά του ιδιορρύθμου θελήματος ηρξάμεθα να εργαζώμεθα την αμαρτίαν, και άρα να συνεργαζώμεθα με τον διάβολον. Αυτού του ολέθρου καμμία άλλη ανακοπή και θεραπεία δεν υπήρχε, ει μη η παρουσία του Θεού Λόγου, φορέσαντος την ιδικήν μας φύσιν, διά να επαναφέρη την αποκατάστασιν και ισορροπίαν, την μετά του Θεού κοινωνίαν.

Διά του σώματός του, της Εκκλησίας, ο Θεάνθρωπός μας Κύριος έγινε και έμεινεν ο θεμέλιος λίθος συμπάσης της οικουμενικής και της τοπικής Εκκλησίας. Κάθε τι το όποιον προσφέρεται εις τους ανθρώπους από τον Θεάνθρωπον Χριστόν γίνεται κτήμα των διά του Αγίου Πνεύματος, το όποιον είναι η ψυχή της Εκκλησίας και ενεργεί την σωτηρίαν εκάστου μέλους της. Έκτος και άνευ του Παναγίου Πνεύματος τίποτε από τα θεία χαρίσματα δεν δύναται να γίνη ιδικόν μας.

Όπως ο Χριστός εσαρκώθη εν τη Αγία Παρθένω εκ Πνεύματος Αγίου, ούτως ο ίδιος σαρκούται πνευματικός και εις τους πιστούς διά του Αγίου Πνεύματος. Διά της χάριτος του Αγίου Πνεύματος πραγματοποιείται η χριστοποίησις του ανθρώπου, δηλαδή η σωτηρία, ο αγιασμός, η θέωσίς του και όλον το πλήρωμα των θείων επαγγελιών.

Μετά την εις ουρανούς ανάληψίν του ο Κύριός μας απέστειλεν εις τον κόσμον το Άγιον Πνεύμα, το όποιον παραμένει εις το σώμα της Εκκλησίας ως ψυχή, ως νους, ως συνείδησις, ως ζωή αυτής. Αυτός ο Παράκλητος, το Πανάγιον Πνεύμα, είναι ο κύριος μάρτυς περί του Ιησού, του σεσαρκωμένου Θεού Λόγου.

Ο Παράκλητος είναι εκείνος, ο όποιος κατά βάσιν οικονομεί, επιτελεί και πραγματοποιεί μεταξύ των πιστών το θεανθρώπινον έργον του Σωτήρος και δι’ αυτού η Εκκλησία ζη, ενεργεί και υφίσταται. Διά του Αγίου Πνεύματος «πάσα ψυχή ζωούται και καθάρσει υψούται λαμπρύνεται τη τριαδική μονάδι ιεροκρυφίως».

Αυτό το Πανάγιον Πνεύμα ενεργεί την τριαδοποίησιν έκαστου μέλους της Εκκλησίας· σώζει, αγιάζει, λογοποιεί, θεοποιεί και πραγματοποιεί τον θειον εκαστου προορισμόν. Εις την κλίμακα της σωτηρίας, απ’ αρχής μέχρι τέλους, το Άγιον Πνεύμα χορηγεί το αναγκαίον μέτρον της χάριτος και οδηγεί έκαστον μέλος της Εκκλησίας.

Εις την ουσίαν του ο Χριστιανισμός είναι προϊόν του Αγίου Πνεύματος.

Το Άγιον Πνεύμα ως Θεός, ομοούσιον τω Πατρί και τω Υιώ, είναι κατά πάντα άπειρον και απεριόριστον. Το αυτό ισχύει και δι’ όλα του τα χαρίσματα. Τα χαρίσματα αυτά είναι διάφορα, εν τούτοις όμως το Άγιον Πνεύμα ενώνει αυτά εις θείαν ενότητα ούτως ώστε να ενώνη και τους έχοντας αυτά. Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, αν και διάφορα, υπάρχουν εις το εν σώμα της Εκκλησίας και άπαντα υπηρετούν ένα σκοπόν εκπηγάζοντα εκ της αυτής πηγής.

Αυτός είναι ο λόγος διά τον όποιον οι πνευματικοί άνθρωποι αισθάνονται συνδεδεμένοι οργανικώς μεταξύ των εις κεχαριτωμένην αιωνίαν ενότητα, παρ’ ότι κατ’ ιδίαν θεωρούμενοι είναι απείρως διαφορετικοί ως πρόσωπα. Το Πανάγιον Πνεύμα διά της θείας του δυνάμεως ενώνει όλους τους πιστούς εις εν σώμα, την Εκκλησίαν της οποίας αυτό είναι ο αρχιτέκτων και ο οικοδόμος.

Διά του Αγίου Πνεύματος ωκοδομήθη και συνεχώς οικοδομείται το άγιον, το θεανθρώπινον και καθολικόν σώμα της Εκκλησίας, το όποιον είναι πάντοτε εν και αδιαίρετον, όπου έκαστος άνθρωπος πάσης φυλής και εθνότητος, δούλος ή ελεύθερος, πλούσιος ή πτωχός, πεπαιδευμένος ή απαίδευτος, γίνεται νέος άνθρωπος εν Χριστώ.

Η ζωή του χριστιανού είναι συνεχής αγών χριστοποιήσεως και θεανθρωποποιήσεως. Τούτο σημαίνει ότι αυτός ο ίδιος ο Χριστός ευρίσκεται εντός του χριστιανού με το πλήρωμα της θεανδρικής του υποστάσεως, διά να μη ζη πλέον ως άνθρωπος αλλά ως μέτοχος της ζωής του Χριστού και να γίνη κατά την ψυχήν όλος χριστοειδής και να αντανακλάται η μορφή του Χριστού εις το είναι του.

Θα ερωτήση κανείς, πώς μορφώνεται εντός ημών ο Χριστός;

Διά των αγίων μυστηρίων και των αγίων αρετών, που μεταμορφώνουν τον άνθρωπον. Η μεταμόρφωσις έχει ως αρχήν το άγιον Βάπτισμα. Αυτό ως η φυσική σύλληψις του εμβρύου εις την μήτραν ζωγραφίζει πρώτον την εικόνα του Χριστού εντός του πιστού, εις την συνέχειαν με την εν Χριστώ αγωγήν της εναρέτου ζωής κατά την τήρησιν των θείων εντολών συμπληρούται και τελειούται. Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται καθ’ όλην την ζωήν ημών, «άχρις ου μορφωθή Χριστός εν ημίν».

Πράγματι ο Χριστός και ουδείς άλλος, ουδ’ αυτός ο εαυτός μας πρέπει να λάβη μορφήν εν ημίν. Άνευ της μορφής του Χριστού εντός του ανθρώπου, ο άνθρωπος είναι τέρας και φρικτόν τι ανθρωπόμορφον! Εις μίαν του επιστολήν ο θεσπέσιος Παύλος αναφέρει ότι η προαιώνια «βουλή» του Τριαδικού Θεού είναι η εν Χριστώ ανακεφαλαίωσις, η ενχρίστωσις των πάντων «ανακεφαλαιώσασθαι τα πάντα εν τω Χριστώ, τα επί τοις ουρανοίς και τα επί της γης». Διά της ανακεφαλαιώσεως των πάντων εις την Εκκλησίαν, φθάνει η κτίσις εις τον θείον και αιώνιον σκοπόν της, διότι η Εκκλησία είναι «το σώμα του Χριστού, το πλήρωμα του τα πάντα εν πάσι πληρουμένου».

Το Ευαγγέλιον, το πανάγιον τούτο μυστήριον του Τριαδικού και Τρισυπόστατου Θεού, αποκαλύπτει όλον το νόημα του ουρανού και της γης, πάντων των όντων, των εν ουρανοίς και των επί γης και πάντων των χτισμάτων, των αποτελούντων το σύμπαν. Διά την επίγνωσιν του Χριστού, του ενός εκ των προσώπων της Άγιας Τριάδος, είναι απαραίτητος η βοήθεια των δύο άλλων του Θεού Πατρός και του Θεού Αγίου Πνεύματος.

Συνεχίζεται

Απόσπασμα από το βιβλίο του Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού, «Εκ του θανάτου εις την ζωήν» των εκδόσεων της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου.