Ο Άγιος Παύλος και οι Μονές Ξηροποτάμου και Αγίου Παύλου Αγίου Όρους

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης
Λόγος Εγκωμιαστικός,
Περί πάντων των Οσίων και Αγίων Πατέρων των εν τω Αγίω Όρει του Άθω λαμψάντων

Μέρος β’

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=377778

(η’). Ας υπάγωμεν, και εις τας ιεράς και βασιλικάς Μονάς του τε Ξηροποτάμου και του Αγίου Παύλου.

Και εδώ ευρίσκομεν Άγιον τον Όσιον Παύλον, τον κτίτορα γενόμενον των δύο αυτών Μονών· όστις υπήρξεν υιός του βασιλέως Μιχαήλ του Κουροπαλάτου (811-813) του και Ραγκαβέ λεγομένου, και Προκοπίας, της θυγατρός βασιλέως Νικηφόρου Α’ του Γενικού (802-811).

Ούτος ευνουχισθείς παρά του βασιλέως Λέοντος Ε’ του Αρμενίου (813-820) εδόθη εις την σπουδήν των γραμμάτων, και τόσον προέκοψεν, ώστε ωνομάζετο ύπατος των φιλοσόφων.

Πολλά δε συνέγραψε και ελάλησε κατά των τότε υπαρχόντων Εικονομάχων, με Γραφικάς και Πατερικάς αποδείξεις, παρά των οποίων έλαβε και πολλούς ραβδισμούς.

Αναχωρήσας δε εκ του κόσμου και των εν τω κόσμω ήλθεν εις το Όρος, και κατώκησεν εις την τοποθεσίαν του Μοναστηρίου της αοιδίμου βασιλίσσης Πουλχερίας, ήτοι του λεγομένου Ξηροποτάμου, το οποίον ήτο τότε κατηδαφισμένον από τους Άραβας.

Εκεί ηγωνίζετο ως ασώματος άγγελος, κουρευθείς Μοναχός από τινα ενάρετον εκεί πλησίον καθήμενον, Κοσμάν τω ονόματι.

Βασιλεύοντος δε του βασιλέως Ρωμανού (920-944) του γέροντος*, απεδήμησεν ο Όσιος εις Κωνσταντινούπολιν, και ιατρεύσας τον βασιλέα, κλινήρη ευρισκόμενον από θανατηφόρον ασθένειαν, έλαβε παρ’ αυτού το Τίμιον Ξύλον, και βασιλικά έξοδα, και έκτισε το Μοναστήριον του Ξηροποτάμου.

Επειδή δε ο Άγιος ηγάπα την ησυχίαν, ανεχώρησεν εις τους πρόποδας του Άθω, και εκεί έκτισε το Μοναστήριον του Αγίου Γεωργίου διά βασιλικών εξόδων, το επονομαζόμενον του Αγίου Παύλου.

Όταν δε έμελλε να τελευτήση ο Άγιος, έλαμψε το πρόσωπον αυτού ως ήλιος, ώστε οι παρευρεθέντες, μη υποφέροντες την λάμψιν, έπεσον κατά γης.

Είπε δε εις τους μαθητάς του ο Όσιος και άλλα πολλά ψυχωφελή λόγια, και ούτω παρέδωκε το πνεύμα του εις χείρας Θεού.

* Οι βασιλείς ούτοι ούτως αναφέρονται εν τω χειρογράφω Συναξαριστή. Κατά ταύτα, εάν δεν έχει παρεισφρήσει λάθος τι ο Άγιος θα πρέπει να ήτο τότε υπερεκατοντούτης.

Από τον «Μέγα Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας», τόμος ιδ’, Πεντηκοσταρίου.