Page 15 - Η βιοηθική Παιδεία

www.pemptousia.gr Τεύχος 13 / Η Βιοηθική Παιδεία / 01 Αυγούστου 2013 ΑΝΑΛΕΚΤΑ

Mια πτυχή της προσφοράς

του Αγ. Λουκά Κριμαίας (+11 Ιουνίου)

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει γνωστές και στη χώρα μας πολλές πλευρές από το
μαρτυρικό βίο και τη μεγάλη προσφορά ενός σύγχρονου αγίου, του αγ. Λουκά (Βοϊονο-
Γιασενέτσκι), Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας, και καθηγητή Χειρουργικής
στο Πανεπιστήμιο της Τασκένδης. ίσως όμως δεν είναι ευρέως γνωστό ότι ο άγ. Λουκάς ήταν
εκείνος που πραγματοποίησε για πρώτη φορά ξενο-μεταμόσχευση, δηλαδή χρησιμοποίηση
μοσχεύματος από ζωικό οργανισμό σε άνθρωπο, το 1924.

πως αναφέρεται σε βιογραφία του, από τον αγίου Λουκά, όταν ο γιατρός Keith Reemtsma πραγ-
ΌΑρχιμ. Νεκτάριο Αντωνόπουλο (Αρχιεπίσκο- ματοποίησε στο πανεπιστήμιο Tulane, μεταμόσχευση
πος Λουκάς. Ακρίτας, 6η έκδοση. Αθήνα 2002, σ. 136): νεφρού από χιμπαντζή σε 12 ενήλικες. Μόνο μια μετα-
«Στο νοσοκομείο Γιενισέισκ, επιχείρησε μια πρωτο- μόσχευση ήταν πραγματικά επιτυχής, κατά την οποία
ποριακή και ο λήπτης έζη-
δυσκολότατη σε επί 9 μήνες
επέμβαση. Του (χωρίς ενδείξεις
έφεραν έναν για απόρριψη
νέον άνδρα, με του μοσχεύμα-
βαριά νεφρική τος), προτού
ανεπάρκεια. πεθάνει από
Η κατάστα- κάποια λοί-
σή του ήταν μωξη. Η επό-
απελπιστική. μενη επιτυχής
Ο επίσκοπος προσπάθεια
γιατρός, μη ξενομεταμό -
έχοντας άλλη σχευσης απο-
λύση, αποφά- δίδεται στον
σισε να κάνει καθ. Τ. Thomas
μια ηρωϊκή Starzl (στο Πα-
επέμβαση και νεπιστήμιο
επιχείρησε με- του Pittsburgh,
τ α μ ό σ χ ε υ σ η USΑ), ο οποίος
νεφρού από πραγματοποίη-
μοσχάρι στο νεαρό ασθενή, παρά τα πενιχρά μέσα σε μεταμόσχευση ήπατος μπαμπουίνου σε ασθενή, δη-
που διέθετε. Ο γιατρός, που διηγήθηκε το γεγονός λαδή 46 χρόνια μετά (!) την πρώτη ξενομεταμόσχευση
αυτό, χαρακτηρίζει επετυχημένη την επέμβαση, δίχως του αγίου Λουκά. Βλ. Χρ. Τσοκανταρίδη. Μεταμό-
άλλες λεπτομέρειες για το πόσο έζησε ο ασθενής, τα σχευση – Δώρο Ζωής, http://pfy.gr/forum/index.php?
μετεγχειρητικά προβλήματα κ.λπ. Τονίζει όμως, πως ο (στις 23/11/2011).
επίσκοπος Λουκάς, άφησε έκπληκτους τους συναδέλ-
φους του. Οι μεταμοσχεύσεις, ήταν τότε μάλλον στην Δε θα πρέπει, βεβαίως, εδώ να διαφύγει της προ-
σφαίρα της φαντασίας. Πολλές δεκαετίες αργότερα θα σοχής μας, ότι ο επίσκοπος και ιατρός άγιος Λουκάς
γενικευθούν. Παρόλο που ήταν η πρώτη εγχείρηση με- υπήρξε άνθρωπος της πίστης και της προσφοράς στον
ταμόσχευσης, δεν έγινε ευρύτερα γνωστή, προφανώς πλησίον, μοιρασμένος ανάμεσα στην κλήση του ως
για πολιτικούς λόγους. Δεν θα έπρεπε να προβληθεί υπηρέτη του Λόγου και στο επαγγελματικό του πά-
ένας “εχθρός του λαού”!». θος (ως χειρουργού). Διώχθηκε για την αφιέρωσή του
στην αφύπνιση των ψυχών και σώθηκε ένεκα των κα-
Όπως αναφέρει η κα Γ. Βούβαρη στη διδακτορική τορθωμάτων του ως ιατρού των σωμάτων. Ο ίδιος ο
της διατριβή, με τίτλο: Μεταμοσχεύσεις: Ιατρική και άγιος στον μετέπειτα βιογράφο του Μάρκ Ποπόφσκι
Θεολογική – Βιοηθική Προσέγγιση, αξίζει να σημειω- συμβούλευσε: «Αν γράψετε τη ζωή μου, μην προσπα-
θεί ότι οι πρώτες σοβαρές προσπάθειες, που έδωσαν θήσετε να ξεχωρίσετε το χειρουργό από τον επίσκο-
πραγματική ώθηση σ΄ αυτόν τον πρωτοποριακό τομέα πο». (Mark Popovskij. Jizn’ јїtie Voїno–Yasenetskogo
της μεταμόσχευσης, άρχισαν μόλις στις αρχές της δε- arkhiepiskopa i Khirurga. YMCA Press, Paris 1979, p. 94)
καετίας του ’60, κατά τα έτη 1963 και 1964, δηλαδή
40 χρόνια μετά (!) την πρώτη ξενομεταμόσχευση του

Σελίδα 15