Οι μοναχοί ή οι λαϊκοί που αγωνίζονται για την καθαρότητα της καρδίας δια της μετανοίας, σιγά-σιγά θα αρχίσουν να γεύονται την ενάρετη κατάσταση και τον θείο φωτισμό. Χρειάζεται όμως να περάσουν πολλά χρόνια, συνήθως 15 με 20 χρόνια η και περισσότερα ανάλογα με τον προσωπικό αγώνα και την θεία Πρόνοια, για να παγιωθούν οι αρετές, να αφομοιωθεί η θεία Χάρις από τον άνθρωπο. Οι αρετές τότε θα γίνουν δεύτερη φύση η μάλλον η αληθινή φύση του ανθρώπου. Η προσευχή, η αγνότητα, η πραότητα, η ταπείνωση, η αμνησικακία, η αγάπη θα γίνουν φυσιολογική κατάσταση.
Γέροντας Εφραίμ Βατοπαιδινός
Μιχαήλ ο κηπουρός και η ορθή «δίαιτα»
Φωστήρες που σκόρπισαν την λάμψη των μέσα στην νύχτα της αιχμαλωσίας, ποταμούς που πότισαν την ξεραμένη πίστη, άνθη εαρινά που κάρπισαν μέσα στον ζοφερό χειμώνα της σκλαβιάς καλεί τους Νεομάρτυρες ο Νικόδημος Αγιορείτης. Ένας τέτοιος νεαρός βλαστός της αττικής γης ήταν ο 18χρονος Μιχαήλ Πακνανάς (η Μπακνανάς), που τιμάει η Εκκλησία μας στις 9 Ιουλίου. […]
