Page 19 - Πάσχα των Ελλήνων

www.pemptousia.gr Τεύχος 38 / Πάσχα των Ελλήνων / 29 Απριλίου 2016 ΑΝΑΛΕΚΤΑ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ἐχτροῦ τὸ θέλημα!… Πάτα τὸν πειρασμό! Ἔλα, Κόλια!
Ἔλα, Νικόλαε, ἔλα, Νικόλαε μακάριε! Ὁ ἅγιος Νικόλαος [1] Ο Λόγος της Αναστάσεως!
νὰ σὲ φωτίσῃ!
[2] Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Άπαντα κριτική έκδο-
ση Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος (Αθήνα: εκδόσεις Δόμος,
Είναι πολύτεκνοι και αντιμετωπίζουν δυσκολίες για να δεύτερος τόμος, 1982)σσ.125-133.
εξασφαλίσουν τα απαραίτητα στην οικογένεια. Αυτό τους
κάνει -προκειμένου να ανταποκριθούν επιτυχώς και στον [3] Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Άπαντα κριτική έκδο-
παραδοσιακό ρόλο του «πατέρα κουβαλητή»- να φαί- ση Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος (Αθήνα: εκδόσεις Δόμος,
νονται φιλοχρήματοι, ενώ δεν είναι: (παπα- Κυριάκος) τρίτος τόμος, 1984)σσ.521-531.
Καὶ πῶς νὰ θρέψω ἐγὼ τόσα παιδιά, ἔλεγεν, ὀκτώ, μὲ
συμπάθειο, κ᾽ ἡ παπαδιὰ ἐννιά, κ᾽ ἐγὼ δέκα! Ὁ ἕνας νὰ σὲ [4] Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Άπαντα κριτική έκδο-
κλέφτῃ ἀπ᾽ ἐδῶ, κι ὁ ἄλλος ἀπ᾽ ἐκεῖ!… ση Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος (Αθήνα: εκδόσεις Δόμος,
τέταρτος τόμος, 1985)σσ.527-534.
Θυμίζει την πενία των μοναχών: (Το Χριστός Ανέστη του
Γιάννη) Κ᾿ εἰς τὰ ξωκκλήσια, κατὰ τὴν διάρκειαν τῆς [5] Εξοχική Λαμπρή: Ἥμαρτον, Κύριε, εἶπεν, ἥμαρτον!
ἀγρυπνίας, συνήθως ἤρχετο μετὰ τὰ μεσάνυχτα πάντοτε, μὴ μὲ συνερισθῇς./ Ἐπανέλαβε δε : -Ἐὰν ἐκεῖνος
ἢ ὁ γερο-Δημήτρης ὁ Ἠπειρώτης ὁ νυχτοβάτης, ἢ ὁ πάτερ ἔκλεψεν, ὁ Θεὸς ἂς τὸν… συγχωρήσῃ… κ᾽ ἐκεῖνον κ᾽ ἐμέ.
Ἰωακείμ, ὁ ἄστεγος μοναχός, συνήθως ξυπόλυτος καὶ ξε- Ἐγὼ πρέπει νὰ κάμω τὸ χρέος μου. ᾘσθάνθη δάκρυ
σκούφωτος. βρέχον τὴν παρειάν του.
[6] Ο Αλιβάνιστος: Η Μολώτα ηκολούθησε κατά γράμ-
Δεν λησμονεί και τις σχέσεις που αναπτύσσονται στο μα την συμβουλήν της Αφέντρας. Εισήλθεν εις τον ναόν,
πλαίσιο της εκκλησιαστικής ιεραρχίας που δημιουργούν ησπάσθη το Ευαγγέλιον και την Ανάστασιν, είτα εζήτη-
εύνοιες ή αποκλεισμούς: (Εξοχική Λαμπρή) και ὁ δὲ πα- σε συγχώρησιν από τον Κόλιαν. Ακολούθως, την ώραν
πα-Βαγγέλης, ὁ ἐφημέριος ἅμα καὶ ἡγούμενος καὶ μό- του Κοινωνικού, επλησίασε μαζί με τας άλλας γυναίκας
νος ἀδελφὸς τοῦ μονυδρίου τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου, ἔχων εις την βορείαν πύλην του ιερού, όπου ο ιερεύς ανέ-
κατ᾽ εὔνοιαν τοῦ ἐπισκόπου καὶ τὸ ἀξίωμα τοῦ ἐξάρχου γνωσεν επί των κεφαλών των την συγχωρητικήν ευχήν,
καὶ πνευματικοῦ τῶν ἀπέναντι χωρίων, καίτοι γέρων ἤδη, ενώ ο μικρός ψάλτης εμινύριζε το «Σώμα Χριστού με-
ἔπλεε τετράκις τοῦ ἔτους … ταλάβετε».

Παρουσιάζει και τις παπαδιές, οι οποίες είναι ενάρετες [7] Το Χριστός Ανέστη του Γιάννη: Ἡ μάννα του, ἐπειδὴ
και καλοκάγαθες (Εξοχική Λαμπρή): Ὁ παπα-Κυριάκος τὸν εἶχε μονογενῆ, συχνὰ ἔταζε καὶ παρεκάλει τοὺς Ἁγί-
προήδρευε τοῦ συμποσίου, ἔχων ἀπέναντί του τὴν πα- ους «νὰ τὸν κάμουν καλά». Πλὴν φαίνεται ὅτι αὐτὸς
παδιά, βραχύσωμον, στρογγυλοπρόσωπον, μελαγχροινήν, ἦτο ἀρκετὰ καλά, σχεδὸν καλύτερα ἀπὸ πλείστους
ἀγαθωτάτην, ἥτις ἐν ἀθῳότητι ἐξεκόλαπτε σχεδὸν κατ᾽ ἄλλους, καὶ οἱ Ἅγιοι δὲν ἔκρινον ὅτι ἐσύμφερε νὰ τοῦ
ἔτος ἓν παπαδόπουλον, χωρὶς νὰ τὴν μέλῃ οὔτε διὰ παλ- δώσουν ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ἡ μάννα του ὠνόμαζε «τὴν
ληκαροβότανα, οὔτε διὰ στριφοβότανα, περὶ ἃ τυρβάζου- ὑγειά του», δηλ. τὴν ἐλευθερίαν νὰ κακουργῇ ἐν γνώσει.
σιν ἄλλαι γυναῖκες· και τα παπαδοπαίδια, που φαίνεται
να «καταπιέζονται» από την ιδιότητα αυτή[9]. [8] Δ.Γ. Τσάκωνας, «Παπαδιαμάντης, Αλέξανδρος»
Εγκυκλοπαίδεια ΤΟ ΒΗΜΑ Πάπυρος Λαρούς Μπρι-
Συμπερασματικά, τα «συστατικά» των πασχαλινών δι- τάννικα 48ος τόμος (Αθήνα, εκδόσεις Πάπυρος, 1997)
ηγημάτων του -ακριβές ψηφιδωτό του 19ου αιώνα- είναι σσ.98-99.
η κοινωνία της υπαίθρου και η ορθοδοξία. Ο «κοσμοκα- [9] Εξοχική Λαμπρή: (Ο παπα-Κυριάκος) ἔπειτα ὑπε-
λόγερος» των ελληνικών γραμμάτων χαρτογραφεί με επι- χρέωσε τὸν υἱόν του Ζάχον, μορφάζοντα καὶ μεμψιμοι-
δεξιότητα και αυθεντικότητα τον ανθρώπου, τη χριστια- ροῦντα, νὰ παραμείνῃ ἐν τῷ ἐνοριακῷ ναῷ κατάσκο-
νοσύνη και τον ελληνισμό, γι΄αυτό εξακολουθεί να είναι πος εἰς τὸ ἱερὸν βῆμα, νὰ παραλάβῃ τὸ μερίδιον τῶν
επίκαιρος, όπως και τα λόγια του ποιητή[10]: προσφορῶν καὶ συλλειτουργικῶν, καὶ μόνον μετὰ τὴν
Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί, ἀπόλυσιν τῆς λειτουργίας, ὅτε θὰ ἀνέτελλεν ἤδη ἡ ἡμέ-
όπου και να θολώνει ο νους σας, ρα, ν᾽ ἀνέλθῃ εἰς τὰ Καλύβια παρ᾽ αὐτῷ. (…) Ἴσως τὸ
μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό πρᾶγμα δὲν θὰ ἦτο τόσον ἀληθές, ὅσον ὁ Ζάχος ἤθελε
νὰ τὸ παραστήσῃ. Διότι οὗτος, ἀγαπῶν ὡς ὅλοι οἱ νέοι
και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. τὴν ἐξοχὴν καὶ τὴν διασκέδασιν, μετὰ δυσκολίας εἶχεν

Υ.Γ. Επειδή οι «φιλολογίες», τα φληναφήματα, κρύβουν ὑπακούσει εἰς τὸ πατρικὸν κέλευσμα, ὅπως μείνῃ εἰς
τὴν πόλιν, καὶ ἀφορμὴν θὰ ἐζήτει διὰ νὰ τὸ στρίψῃ καὶ
πολλές φορές τον θησαυρό, σας παραπέμπω σε ψηφιακή μεταβῇ εἰς νυκτερινὴν ἐκδρομὴν εἰς τὰ Καλύβια, ἀφοῦ
ιστοσελίδα για να τον απολαύσετε αυτούσιο : http:// μάλιστα εὐκόλως εὕρισκε συνοδοιπόρους ὁμήλικας.
papadiamantis.org/
[10] Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον εστί, Πάθη.

Σελίδα 19