Page 12 - Ο χρόνος & οι μήνες: απο το ημερολόγιο στη ζωή των ανθρώπων

ΑΝΑΛΕΚΤΑ Τεύχος 17 / Οι Μήνες: από το ημερολόγιο στη ζωή των ανθρώπων / 01 Ιανουαρίου 2014 www.pemptousia.gr

Ο Φλεβάρης με τις ανθισμένες αμυγδαλιές είναι επίσης και προπομπός της άνοιξης.

από τις συνολικώς πέντε εξορίες του, αφού οι αγώ- Παρ’ όλα αυτά ο Φλεβάρης με τις ανθισμένες
νες του εναντίον του αρειανισμού τον έφεραν σε σύ- αμυγδαλιές είναι επίσης και προπομπός της άνοιξης,
γκρουση με τους πρώτους χριστιανούς αυτοκράτορες καθώς μας λέει και η παροιμία, «Ο Φλεβάρης κι αν
αλλά και την πλειονότητα των ιεραρχών, που ενδια- φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει». Και μαζί με την ορ-
φέρονταν πρωτίστως για την ενότητα της εκκλησίας. γιάζουσα φύση έρχονται και οι οργιαστικές τελετουρ-
Έπειτα από όσα μεσολάβησαν, η τελική επικράτηση γίες της Αποκριάς.
της παράταξης του Αθανασίου έμοιαζε με ανέλπιστο
θαύμα, που οφείλει πολλά σε έναν σχεδόν μοναχικό Όπως αναφέρει ο Χριστόφορος Μηλιώνης: «Κύριο
επίσκοπο, που συγκέντρωσε γύρω του όσους πίστευ- χαρακτηριστικό των εορτών αυτών είναι η μεταμφίεση
αν στο “ομοούσιο” του Πατρός και του Υιού». (μασκαράδες, καρναβάλια), το γλέντι, οι βωμολοχίες
και τα σκώματα που σκοπό έχουν να ξυπνήσουν τις
«Φεβρουάριος ή Φλεβάρης» δυνάμεις της γονιμότητας. Αρχίζουν με το Τριώδιο,
κορυφώνονται τις Αποκριές (την Κυριακή της Κρε-
Ο Φεβρουάριος είναι ο δεύτερος μήνας του έτους, οφάγου και, κυρίως, της Τυρινής) και τερματίζονται
επονομαζόμενος χαϊδευτικά και Κουτσοφλέβαρος την Καθαρή Δευτέρα, με έξοδο στο ύπαιθρο, με φα-
λόγω του ότι έχει 28 ημέρες στα κοινά έτη και 29 στα γοπότι και «σαρακοστιανά» (λαγάνες, δηλαδή άζυμα,
δίσεκτα. παστά ψάρια, ταραμά, τουρσιά, φρέσκα κρεμμυδάκια
και σκόρδα), με χορούς και χαρταετούς.»
Στα λατινικά η λέξη Φεβρουάριος προέρχεται από
το ρήμα «εξαγνίζω» λόγω των θρησκευτικών εορτών Η αρχή του Τριωδίου αναγγελλόταν με πυροβολι-
εξαγνισμού και καθαρμού που τελούνταν στη Ρώμη σμούς και με ταμπούρλα και γίνονταν ιδιαίτερα αι-
στη διάρκεια του μήνα. Στην Ελλάδα έχει πάρει και δι- σθητή την Τσικνοπέμπτη. Όπως αναφέρει ο Γεώργιος
άφορες άλλες ονομασίες σχετικές με την μικρή του δι- Ν. Αικατερινίδης, «την Τσικνοπέμπτη, σφάζονται σε
άρκεια: Μικρός, Κουτσός, Φλιάρης και Γκουζούκης. Το πολλά μέρη τα χοιρινά, κυρίως στη νότια Ελλάδα και
Φλεβάρης προέρχεται από τις «φλέβες», τα υπόγεια σε ορισμένα νησιά.
δηλαδή νερά που αναβλύζουν στη διάρκειά του από τις
πολλές βροχές, ενώ η γιορτή του Αγίου Τρύφωνα την Το Σάββατο όμως της ίδιας εβδομάδας, καθώς και
1η του μήνα του έδωσε και το όνομα «Αϊ-Τρύφωνας». τα δύο επόμενα Σάββατα, της Τυρινής και εκείνο της

Σελίδα 12