Page 15 - Περί Νηστείας
P. 15
www.pemptousia.gr Τεύχος 10 / Περί της νηστείας / 16 Απριλίου 2013 ΑΝΑΛΕΚΤΑ
λης, υπέρτασης, διατήρηση χαμηλού σωματικού θέσεις που ακούγονται στις μέρες μας και προ-
βάρους κλπ). Ωστόσο όταν κάποιος ακολουθεί βάλλουν κάποιες φιλοζωικές οργανώσεις.
χορτοφαγική διατροφή πρέπει να μεριμνά για την
λήψη διαφόρων συστατικών προκειμένου να απο- Ο σεβασμός και η τιμή της κτίσεως έχει για την
φύγει την έλλειψη σε ορισμένα θρεπτικά συστα- Εκκλησία βαθύ θεολογικό περιεχόμενο. Είναι συν-
τικά όπως η βιταμίνη Β12, ο σίδηρος, το ασβέστιο δεδεμένος άρρηκτα με την λατρεία και την τιμή
κ.α. η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές τον του «Κτίστου των απάντων». Παρά την σαφή δι-
οργανισμό. αφοροποίηση ωστόσο, θα πρέπει να συμφωνήσει
κανείς ότι η βάναυση μεταχείριση, η ταλαιπωρία
Θεολογική και ποιμαντική προσέγγιση και η άσκοπη θανάτωση των ζώων βρίσκει αντίθε-
το το βιβλικό και το πατερικό ορθόδοξο πνεύμα.
Στην Εκκλησία η χορτοφαγία και η αποχή από
το κρέας έχει συνδεθεί στενά με όλες τις νηστείες Νηστεία εναντίον Χορτοφαγίας
του έτους. Η στόχευση όμως είναι διαφορετική
από αυτήν που θέτουν τόσο η αμερικανική FARM Όπως ήδη είπαμε στην ζωή της Εκκλησίας
όσο και η ελληνική ΠΟ.ΦΥ.ΖΩ. Οι δύο αυτές ορ- συχνά συναντά κάποιος την χορτοφαγία. Στους
γανώσεις, όπως και άλλες όμοιες κινούνται επάνω βίους των Αγίων Ασκητών το «λάχανα εσθίειν»
στους άξονες του κινήματος των φιλόζωων και προβάλλει ως μια από πιο συνηθισμένες διατρο-
των φυτοφάγων υγιεινιστών. Έχουν δηλαδή ως φικές συνήθειες. Αλλά και στην περίπτωση αυτή
πρόταγμά τους είτε την αναγνώριση και την προ- δεν έχουμε απολυτοποίηση της διατροφικής συνή-
στασία των φερόμενων ως δικαιωμάτων των ζώων θειας. Η νηστεία κατέχει κεντρική θέση στην ορ-
αφ’ ενός και την προώθηση της σωματικής υγείας θόδοξη πνευματική ζωή ως τρόπος κατευνασμού
του ανθρώπου αφ΄ετέρου. των παθών και αγιασμού. Ωστόσο δεν αποτελεί
αυτοσκοπό αλλά μέσο. Γι’ αυτό και ο εκκλησια-
Σεβασμός προς την κτίση εναντίον στικός ασκητικός χρόνος περιέχει τόσο νηστείες
σύγχρονης «φιλοζωίας» όσο και καταλύσεις. Και όπου στους βίους των
ασκητών απαντούν ακραίες μορφές νηστείας με
Απέναντι στα ζώα η ορθόδοξη θεολογία τηρεί καθολική ξηροφαγία ή αποκλειστική χορτοφαγία,
στάση σεβασμού όπως και απέναντι σ ολόκληρη αυτό δεν γίνεται για λόγους αποστροφής προς το
την κτίση, αναγνωρίζοντας μέσα σε αυτήν τους κρέας, αλλά για λόγους ασκήσεως.
δημιουργικούς λόγους των όντων που εναπέθε-
σε ο ίδιος ο Θεός. Έτσι, όπως δίδασκε ο Άγιος Τα πιθανά οφέλη στην υγεία τα οποία προκύ-
Σιλουανός ο Αθωνίτης ο άνθρωπος του οποίου η πτουν από την χορτοφαγία δεν αποτελούν πρό-
καρδιά αγάπησε διαπύρως τον Κτίστη είναι αδύ- ταγμα για την πατερική σκέψη, χωρίς βέβαια να
νατον να μην καίεται από ευσπλαχνία προς κάθε παραθεωρούνται εντελώς. Η χορτοφαγία προβάλ-
κτίσμα. Παρόμοια αντίληψη βλέπουμε στην δι- λεται ως κίνημα υγείας και ως πολιτική και ηθική
δασκαλία, αλλά και στο προσωπικό παράδειγμα επιλογή από τις διάφορες σχετιζόμενες οργανώ-
πολλών Πατέρων και Αγίων της Εκκλησίας μας. σεις. Για την Εκκλησία αποτελεί πνευματική πρά-
ξη με την συμμετοχή του σώματος. Χωρίς πνευ-
Ωστόσο η αντίληψη αυτή δεν οδηγεί σε απο- ματικό περιεχόμενο, χωρίς αρετή, χωρίς προσευχή
λυτοποιήσεις και σε ειδωλοποιήσεις της κτίσης, και μυστηριακή ζωή η νηστεία μένει κενό γράμμα.
έμψυχης ή άψυχης, ζωικής ή φυτικής. Η εκκλησία
θεωρεί την κτίση με σεβασμό, η οποία όμως δη- Αποχή από το κρέας, χορτοφαγία και προ-
μιουργήθηκε για τον άνθρωπο, την κορωνίδα της στασία των ζώων για τον Χριστιανό έχουν νόημα
δημιουργίας. Ο άνθρωπος πρέπει να «φυλάσσει» μόνο υπό το φως της ορθόδοξης άσκησης και της
την κτίση, αλλά ταυτόχρονα να ζει μέσα σε αυτήν τιμής προς την δημιουργία του Θεού. Διαφορετι-
και από αυτήν. κά μένουν πράξεις και κινήσεις επιφανειακές οι
οποίες μέσα από την εκκοσμικευμένη αυτονόμη-
Τα ζώα και τα φυτά χρησιμεύουν ως τροφή για ση και η απολυτοποίηση οδηγούν σε αντιλήψεις
τον άνθρωπο και κανένα από αυτά δεν μπορεί να και καταστάσεις προβληματικές τόσο πνευματικά
αποκλειστεί. Έτσι οι ίδιοι οι Άγιοι και οι Πατέ- όσο και κοινωνικά.
ρες, οι οποίοι εξέφραζαν την αγάπη και τον σεβα-
σμό για την φύση πουθενά δεν κατακρίνουν ούτε
απαγορεύουν την κατανάλωση κρέατος, ιχθύος ή
οποιουδήποτε άλλου αγαθού. Επίσης ποτέ δεν
αναγνωρίζουν στα ζώα αυτονομημένα δικαιώμα-
τα σε σημείο που αυτά να εξισώνονται με τον
ίδιο τον άνθρωπο. Σε κανένα βιβλικό ή πατερικό
κείμενο δεν μπορούν να θεμελιωθούν οι ακραίες
Σελίδα 15
