Ταξιδεύοντας χωρίς οδηγό

Tο πρόγραμμα SARTRE (Safe Road Trains for the Environment – Ασφαλείς Οδικοί Συρμοί για το Περιβάλλον) χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι το σημαντικότερο ίσως ερευνητικό πρόγραμμα για τις οδικές μετακινήσεις που εξελίσσεται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Στο πρόγραμμα SARTRE συμμετέχουν επτά Ευρωπαϊκές εταιρείες, ανάμεσά τους και η Volvo που είναι η μοναδική αυτοκινητοβιομηχανία που συμμετέχει στο πρόγραμμα αυτό.

Το πρόγραμμα SARTRE είναι μοναδικό στο είδος του και επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της τεχνολογίας για εφαρμογή σε συμβατικές οδούς, στις οποίες η ομαδοποιημένη κυκλοφορία θα λειτουργεί παράλληλα, σε ένα μικρό περιβάλλον μαζί με άλλους χρήστες του ίδιου οδικού δικτύου.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το μέλλον στις οδικές μετακινήσεις σε μια Ευρώπη ευαισθητοποιημένη στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την ασφάλεια στους δρόμους, ανήκει στην ομαδοποίηση μέσω των λεγόμενων «οδικών συρμών». Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζουμε ένα κονβόι αυτοκινήτων όπου το πρώτο καθοδηγεί μια σειρά από άλλα οχήματα που ακολουθούν πίσω του. Κάθε αυτοκίνητο μετράει την απόσταση, την ταχύτητα και την κατεύθυνση, κάνοντας αυτόματα τις σχετικές ρυθμίσεις με σημείο αναφοράς το αμέσως προπορευόμενο. Όλα τα οχήματα είναι ανεξάρτητα και μπορούν να αφήσουν το κονβόι ανά πάσα στιγμή. Όσο όμως βρίσκονται εκεί, οι οδηγοί τους μπορούν να χαλαρώσουν και να κάνουν άλλα πράγματα καθώς η ομάδα των αυτοκινήτων ταξιδεύει προς τον προορισμό της.

Το πρόγραμμα SARTRE ολοκλήρωσε με επιτυχία την πρώτη δοκιμή τελείως ανεξάρτητης κίνησης ενός στόλου οχημάτων. Ο στόλος αυτός περιελάμβανε ένα φορτηγό, ακολουθούμενο από τρία αυτοκίνητα τα οποία οδηγούνται εντελώς αυτόνομα με ταχύτητες μέχρι 90 χλμ./ώρα με απόσταση μεταξύ τους όχι μεγαλύτερη από 6 μέτρα. Στις δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν, τα τιμόνια των αυτοκινήτων που ακολουθούσαν το προπορευόμενο φορτηγό έκαναν μόνα τους και μάλιστα πολύ απαλά τις απαραίτητες κινήσεις για να διατηρηθούν στο κονβόι κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής οδήγησης σε δρόμο που προσομοίωνε επαρχιακό οδικό δίκτυο. Οι οδηγοί τους μπορούσαν να πίνουν καφέ ή να διαβάζουν εφημερίδα ή να δουλεύουν στον υπολογιστή, χωρίς να χρειάζεται να ανησυχούν για τους χειρισμούς του αυτοκινήτου τους.

«Ο στόχος είναι να ολοκληρωθούν οι δοκιμές μέχρι το φθινόπωρο του 2012. Μέχρι τότε θα έχουμε 4 αυτοκίνητα πίσω από το πρωτοπόρο όχημα και έτσι θα είναι πιο ολοκληρωμένος ο συρμός, που θα κινείται με ταχύτητες έως 90 χλμ./ώρα,» λέει ο Έρικ Κόελινγκ (Erik Coelingh), τεχνικός διευθυντής του προγράμματος για την Volvo Car Corporation.

Ο συνδυασμός των τεχνολογιών και των εφαρμογών από τις ειδικευμένες στον τομέα εταιρείες που παίρνουν μέρος στο πρόγραμμα SARTRE, δίνουν απτά αποτελέσματα προόδου στην προσπάθειά για μεγιστοποίηση της ασφάλειας και της λειτουργικότητας των «οδικών συρμών» που στο μέλλον θα είναι η κυρίαρχη κατάσταση.

Η ομαδοποίηση έχει σχεδιαστεί για να βελτιώσει μια σειρά από τομείς:
•    Πρώτα απ’ όλα την οδική ασφάλεια, αφού περιορίζει σημαντικά τον ανθρώπινο παράγοντα στην οδήγηση, που έχει αναγνωριστεί ως αιτία, τουλάχιστον για το 80% των ατυχημάτων.
•    Επίσης, μπορεί να μειώσει την κατανάλωση καυσίμου του οχήματος αλλά και τις εκπομπές CO2 στην ατμόσφαιρα, μέχρι και κατά 20%. Υπολογίζεται ακόμα πως θα προκύπτει εξοικονόμηση ενέργειας της τάξεως του 20%.
•    Είναι βολική επίσης για τους οδηγούς, αφού θα μπορούν να ασχοληθούν με κάτι άλλο κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Εκτός όλων των άλλων, αφού τα αυτοκίνητα θα κινούνται με την προβλεπόμενη για αυτοκινητόδρομο ταχύτητα και οι αποστάσεις μεταξύ τους θα είναι λίγα μέτρα, η ομαδοποίηση είναι πολύ πιθανό να δώσει λύση και στο κυκλοφοριακό πρόβλημα.
•    Εκτός όλων των άλλων, η χωρητικότητα του οδικού δικτύου θα χρησιμοποιείται πιο αποτελεσματικά, δίνοντας την αίσθηση πως έχουν μεγαλώσει οι οδικές αρτηρίες.

Η σχετική τεχνολογία και οι εφαρμογές της, είναι σε πλήρη εξέλιξη και μπορεί σε μεγάλο βαθμό να περάσει στην παραγωγή μέσα στα επόμενα χρόνια. Αυτό όμως που μπορεί να καθυστερήσει περισσότερο, είναι η αποδοχή του συστήματος από το κοινό αλλά και η νομοθεσία που πρέπει να αλλάξει σε 25 χώρες και να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις.

Σημειώνουμε ότι το πρόγραμμα SARTRE χρηματοδοτείται εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του FP7 (Seventh Framework Programme). Την ευθύνη του SARTRE έχει η Ricardo UK Ltd που συνεργάζεται με τις ακόλουθες: Idiada and Robotiker- Tecnalia από την Ισπανία, Institut für Kraftfahrwesen Aachen (IKA) από τη Γερμανία, καθώς και τις Σουηδικές SP Technical Research Institute, Volvo Car Corporation και Volvo Technology.