Ασθένειες στα ταξίδια

Η διάρροια των ταξιδιωτών είναι η πιο συχνή νόσος που προσβάλει ταξιδιώτες. Το 25-50% από τα 50 εκατομµύρια ταξιδιώτες που επισκέπτονται αναπτυσσόµενες και τροπικές χώρες κάθε χρόνο προσβάλλονται από διάρροια κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η διάρροια των ταξιδιωτών αποτελεί µία ήπια και αυτοπεριοριζόµενη νόσο. Το 25% περίπου των ταξιδιωτών µε διάρροια αναγκάζονται να τροποποιήσουν σηµαντικά τις δραστηριότητες τους.

Τα συµπτώµατα

Η διάρροια των ταξιδιωτών συνήθως έχει οξεία έναρξη και εκδηλώνεται µε 4-5 υδαρείς κενώσεις την ηµέρα. Μικρό ποσοστό ασθενών εµφανίζει περισσότερες κενώσεις (µέχρι 20 την ηµέρα). Αίµα ή αιµατηρή βλέννη στα κόπρανα αναφέρεται σπάνια. Άλλα συχνά συµπτώµατα περιλαµβάνουν ναυτία, έµετο, κοιλιακό άλγος, πυρετό και αδυναµία. Οι περισσότερες περιπτώσεις εκδηλώνονται µέσα στις δύο πρώτες εβδοµάδες του ταξιδιού, είναι ήπιες και διαρκούν 3-4 µέρες.

Πού οφείλεται η διάρροια των ταξιδιωτών;

Τα βακτηριακά εντεροπαθογόνα (π.χ. εντεροτοξινογόνος Escherichia coli, σαλµονέλλα, σιγκέλλα) προκαλούν το 80% των περιστατικών, ενώ τα παράσιτα (π.χ. Gardia lamblia) αποτελούν το συχνότερο αίτιο εµφάνισης διάρροιας µετά την επιστροφή από ταξίδι. Οι ιοί (π.χ. ροταιοί, αδενοιοί) µπορούν επίσης να προκαλέσουν διάρροια των ταξιδιωτών. Σε µικρό ποσοστό η εµφάνιση διάρροιας σε ταξιδιώτες µπορεί να οφείλεται σε µη λοιµώδη αίτια όπως άγχος σχετιζόµενο µε το ταξίδι, jet-lag ή  αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες (π.χ. αυξηµένη κατανάλωση λιπαρών, µπαχαρικών ή αλκοολούχων ποτών).

Τα µέτρα πρόληψης

Για την πρόληψη της διάρροιας των ταξιδιωτών δεν υπάρχει εµβόλιο. Προτείνονται λοιπόν:

• γενικά προληπτικά µέτρα κατά την κατανάλωση τροφίµων και ποτών. (για περισσότερες πληροφορίες βλ. www.keelpno.gr)

• χηµειοπροφύλαξη µε αντιβιοτικά ή αντιδιαρροϊκά φάρµακα, η οποία συνιστάται σε ταξιδιώτες µε ιδιαίτερες ανάγκες (π.χ. ταξιδιώτες µε φλεγµονώδη νόσο του εντέρου, διαβητικοί, ανοσοκατεσταλµένοι, ηλικιωµένοι).

Η θεραπεία της διάρροιας των ταξιδιωτών

Η διάρροια των ταξιδιωτών συνήθως διαρκεί 3-4 ηµέρες και αυτοπεριορίζεται χωρίς ειδική θεραπεία.

•    Συνιστάται η λήψη υγρών από το στόµα για την αντικατάσταση των υγρών και ηλεκτρολυτών που  χάνονται. Τα από του στόµατος διαλύµατα ενυδάτωσης µπορούν να χρησιµοποιηθούν σε περιπτώσεις διάρροιας που συνοδεύονται από έµετο. Αν δεν είναι διαθέσιµη κάποια εµπορική µορφή από  του  στόµατος διαλυµάτων ενυδάτωσης, οι ταξιδιώτες µπορούν να παρασκευάσουν διάλυµα  αναµειγνύοντας έξι κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη και ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι σε ένα λίτρο νερού.

•    Επιτρέπεται η ελεύθερη σίτιση του ασθενή αποφεύγοντας τα γαλακτοκοµικά προιόντα και ερεθιστικούς παράγοντες για το πεπτικό σύστηµα, όπως το αλκοόλ, ο καφές, το δυνατό τσάι, τα καρυκεύµατα ή τα λιπαρά φαγητά.

•    Εµπειρική χορήγηση αντιβιοτικής θεραπείας γίνεται πάντα σύµφωνα µε τις συστάσεις του οικογενειακού ιατρού, µε αντιβιοτικά που έχει προµηθευτεί ο ταξιδιώτης πριν την αναχώρηση. Τα αντιβιοτικά επιτυγχάνουν τη µείωση της διάρκειας των συµπτωµάτων από 3-4 ηµέρες σε µία.

•    Τα αντιδιαρροϊκά φάρµακα (π.χ. λοπεραµίδη, διφαινοξυλάτη) χρησιµοποιούνται  συχνά. Η χρήση τους πρέπει  να διακόπτεται αν τα συµπτώµατα  επιµένουν  για  διάστηµα µεγαλύτερο των 48 ωρών. Το υποσαλικυλικό βισµούθιο µπορεί επίσης να χρησιµοποιηθεί σαν θεραπευτικό µέσο κατά της διάρροιας των ταξιδιωτών.

Πηγή: ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ & ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.)