Σκακιστική Ολυμπιάδα στην Κωνσταντινούπολη

Ξεκίνησε στην Κωσταντινούπολη η 40^η  σκακιστική ολυμπιάδα με την συμμετοχή 156 εθνικών ομάδων στους άνδρες και 126 ομάδων στο γυναικείο τουρνουά. Οι Σκακιστικές Ολυμπιάδες είναι μαζί με τα ματς για την ανάδειξη του Παγκόσμιου Πρωταθλητή, τα κορυφαία γεγονότα του αθλήματος. Διεξάγονται ανά δύο έτη. Οι ομάδες-χώρες συμμετέχουν με 4μελείς συνθέσεις. Η Σοβιετική Ένωση κρατάει τα σκήπτρα με 18 χρυσά μετάλλια στην ιστορία των Ολυμπιάδων. Άλλα 6 χρυσά κατέχει η Ρωσία, ενώ πολλά μετάλλια έχουν Ουγγαρία, Ηνωμένες Πολιτείες και Γιουγκοσλαβία. Τα τελευταία χρόνια τα χρυσά μετάλλια μοιράζονται Ουκρανία και Αρμενία.

Φέτος δημιουργείται ρεκόρ συμμετοχών με 160 χώρες. Την ισχυρότερη σύνθεση θα έχει για άλλη μια φορά η Ρωσία με τους Κράμνικ 2799, Καριάκιν 2779, Μορόζεβιτς 2770, Γκρίτσουκ 2763, Γιακοβένκο 2736 και Τομασέφσκυ 2730. Η Ελλάδα κατεβαίνει με τους Μπανίκα 2626, Δ. Μαστροβασίλη 2616, Παπαϊωάννου 2597, Κοτρωνιά 2595 και Χαλκιά 2570 Ταυτοχρόνως διεξάγεται και Ολυμπιάδα γυναικών. Η Ελληνική ομάδα αποτελείται από τις Ντέμπο 2457, Μπότσαρη 2313, Μακροπούλου 2248, Παυλίδου 2224 και Φαχιρίδου 2196.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Εφήβων-Νεανίδων, Παίδων-Κορασίδων, που διεξήχθη στην Πράγα από 16 έως 26 Αυγούστου κατέλαβε το χρυσό μετάλλιο η 12χρονη σκακίστρια Αναστασίας Αβραμίδου και την 5η θέση ο Ευγένιος Ιωαννίδης στην ίδια διοργάνωση.  Η Αναστασία Αβραμίδου, αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης στην κατηγορία κορασίδων, ανάμεσα σε 100 σκακίστριες από 39 χώρες, ενώ ο περσινός πρωταθλητής Ευρώπης, Ευγένιος Ιωαννίδης κατέλαβε την 5η θέση στην κατηγορία παίδων μέχρι 12 ετών, μεταξύ 151 σκακιστών από 42 χώρες.

Στα αξιοσημείωτα των σκακιστικών Ολυμπιάδων,  είναι η περίπτωση της κατάκτησης του χρυσού μεταλλίου από την Σοβιετική Ένωση στην Μάλτα το 1980. Οι σοβιετικοί είχαν ισοβαθμίσει με τους ούγγρους και ο νικητής θα αναδεικυόταν στα κριτήρια. Για να τα καταφέρουν οι ρώσοι, έπρεπε να κερδηθεί μια διακοπείσα παρτίδα από τον έλληνα παίκτη στη συνάντηση Ελλάδας – Σκωτίας. Οι ρώσοι έστειλαν για βοήθεια, στο δωμάτιο των ελλήνων, τον αναπληρωμάτικό της ομάδας τους, που τύχαινε να είναι ο 17χρονος Κασπάρωφ. Ό,τι είχαν ανακαλύψει και οι έξι έλληνες παίκτες, ο μικρός Γκάρυ το βρήκε σε 10 λεπτά, τους έδειξε το νικηφόρο σχέδιο και οι Σοβιετικοί κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο.

Λίγα λόγια για το σκάκι

Παλαιότερα το σκάκι το ονόμαζαν «παιγνίδι των Βασιλέων». Αυτό προέρχονταν από το γεγονός ότι αποτελούσε για μακρό χρόνο την κυρίαρχη ψυχαγωγία Βασιλέων, Παπών, Πριγκίπων, και γενικά του ανώτερου κλήρου, αυλικών, ευγενών και πλουσίων τόσο της Δύσης όσο και της Ανατολής. Σήμερα το σκάκι χαρακτηρίζεται «βασιλιάς των παιγνιδιών» ως το δυσκολότερο, επιστημονικότερο και ωραιότερο.

Γενικά ως σπορ αποτελεί ένα συναρπαστικό τρόπο δοκιμής των πνευματικών δυνάμεων των παικτών που παίζουν με ίσους όρους εφαρμόζοντας με ακρίβεια και επιδεξιότητα τους κανόνες του παιγνιδιού. Στην ουσία το σκάκι είναι ένα στρατιωτικό παιγνίδι ίσων δυνάμεων που διεξάγεται «επί χάρτου», (σκακιέρας). Εκτός από Βασιλείς και Πάπες σημαντικοί λάτρεις του παιγνιδιού αυτού υπήρξαν εξέχουσες προσωπικότητες των Γραμμάτων, επιστημών και Τεχνών μεταξύ των οποίων οΘερβάντες ο Βολταίρος, οΝτιντερό, ο Γκαίτε, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος κ.π.ά.

Το σημαντικότερο του παιγνιδιού αυτού δεν είναι τόσο η νίκη επί του αντιπάλου όσο η ποιότητα της νίκης. Ο ενθουσιασμός έγκειται στις κινήσεις εκείνες που αποβλέπουν σε επόμενες κινήσεις επί σχεδίου, οι έξυπνοι συνδυασμοί, οι λεπτοί ελιγμοί. Το σκάκι καλλιεργεί και αναπτύσσει σπουδαία προτερήματα όπως πειθαρχία, διαπαιδαγώγηση της θέλησης και της αντοχής, ανάπτυξη μνημονικού, ετοιμότητα, εξυπνάδα, λογική σκέψη, κ.λπ. ή όπως έλεγαν παλαιότερα «το ακόνισμα του μυαλού». Οι «Γκραν-μαιτρ» ομολογούν ότι ο παίκτης σκακιού πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά τόσο την ιστορία του σκακιού όσο και τη θεωρία των κανόνων του, εφαρμόζοντας έτσι απόλυτα το «Χωρίς θεωρία του είδους δεν υφίσταται σκέψη περί του είδους».

Ελπίζουμε και σε άλλες επιτυχίες των Ελληνικών αποστολών. Το όνειρο οι Ολυμπιακοί αγώνες να επιστρέψουν στην Ελλάδα, ίσως παραμείνει απραγματοποίητο, αλλά η ιδέα της ευγενούς άμιλλας και του ευ αγωνίζεσθε θα συνοδεύει το κάθε αθλητή όπου και αν βρίσκεται. Ευχόμαστε το σκάκι να αποτελέσει ένα ακόμα βοήθημα γνώσης και καλλιέργειας του μυαλού για τους μικρούς αθλητές, και  γιατί όχι και ένα εκπαιδευτικό εργαλείο.