Πάσχα στα Μύρα – 2013 (μέρος γ΄ – Ανάσταση)
30 Ιουνίου 2013Μ’ ένα Δεσπότη απροσδιορίστου ορίζοντος, ένα παπά από την Βασιλεύουσα, ένα γιατρό από την Αθήνα ζαλισμένο από τρέξιμο και προσφορά και μεις τρεις καλόγεροι από το όμορφο Βατοπαίδι, βαλθήκαμε να δράμουμε για ακόμα μια φορά στο Νότο της Τουρκίας για να κάνουμε Πάσχα αντάμα με τον Άγιο των θαλασσών και της στεριάς Νικόλαο και με πολλές χιλιάδες Ρώσσους Ορθοδόξους και ομοδόξους μας και ελάχιστους Έλληνες.
Αυτές τις εντυπώσεις μας θα προσπαθήσουμε να διατυπώσουμε στο γραφτό αυτό, για μια αξέχαστη επιδρομή κατά του χρόνου και του χώρου! Γιατί πρέπει να μάθει ο κόσμος ότι ο Χριστός Ανέστη περισσότερο βυζαντινά εκεί όπου επικρατεί ακόμα βαθύ σκότος και άγνοια περί Χριστού θανόντος και Αναστάντος!
Η ακτινοβολία της Ορθοδοξίας
Ο Μητροπολίτης Μύρων Χρυσόστομος κατόρθωσε στη Μητροπολιτική του περιφέρεια μέσα από πολύ προσεκτικές και διακριτικές ενέργειες χαμηλών τόνων όλα αυτά τα χρόνια να γίνει αγαπητός όχι μόνο αποδεκτός από τον απλό λαό και από τους προύχοντας της τοπικής περιφέρειας, ώστε να του επιτρέψουν να δημιουργήσει ιδιόκτητο διαμέρισμα και γραφείο για την Μητρόπολη Μύρων. Όπου πάει απολαμβάνει σεβασμού και εκτιμήσεως ένεκα του κύρους της προσωπικότητός του -καθότι είναι λίαν μεμορφωμένος και πολύγλωσσος- αλλά και ένεκα της αγάπης του προς όλους που εκδηλώνεται αφειδώλευτα.
Χαρακτηριστική ήταν η πρόσκληση που έλαβε από τον Έπαρχο Μύρων προσωπική και όχι εθιμοτυπική αφού ο ίδιος ο Έπαρχος εξέφρασε την επιθυμία να τον συναντήσει, αν και ο Μητροπολίτης δεν είχε σκοπό να τον επισκεφθεί αυτή τη φορά δια την κατανυκτική ατμόσφαιρα και την Ιερότητα της Μ. Παρασκευής, που αποτρέπει τέτοιου είδους φιλοφρονητικές εκδηλώσεις. Πλην όμως, επειδή οι Τούρκοι αγνοούν τα ιδικά μας, και για να μη λυπήσει τον Έπαρχο, το απόγευμα φορώντας το κοστούμι του αντί του ράσου του -δείγμα και αυτό της σκλαβωμένης Ρωμιοσύνης- ανταποκρίθηκε στην πρόσκλησή του, που τον δεχθηκε εκτός ωραρίου και πολύ φιλικά, λέγοντας ότι αισθάνεται υποχρεωμένος από προηγούμενες εκδηλώσεις με τον Μητροπολίτη.
Τα κεράσματα με τοπικά εδέσματα και ηδύποτα ήταν εκτός πρωτοκόλλου και εκείνος και οι συνεργάτες του επί ποδός έκαναν το παν για να περιποιηθούν τον Δεσπότη και τον συνοδεύοντα αυτόν Πρόεδρο της Εταιρείας Φίλων των Μύρων ιατρό κ. Παναγιώτη Κολιομιχάλη. Στο τέλος μάλιστα τους έδωσε προσωπικά δώρα από την ιδιαίτερη πατρίδα του τον νοτιοανατολικό νομό Ντιγιάρμπακιρ.
Η δε εκτός του γραφείου αστυνομία τόνισε στον οδηγό του Μητροπολίτη ότι ο Μύρων είναι μία προσωπικότητα και οτιδήποτε συμβαίνει στην περιοχή πρώτος πρέπει να το ξέρει ο Έπαρχος.
Το εσπέρας «ο Επιτάφιος» στο διαμέρισμα, πλην όμως η ατμόσφαιρα των ημερών η ίδια, κατανυκτική, φρικτή, μοναδική. Ο Δεσπότης ενδεδυμένος με μεγαλοπρέπεια και ιεροπρέπεια δια το αιδέσιμον της ημέρας άπασαν την αρχιερατική του στολή, όπως θάπρεπε να γίνει η ακολουθία στο ναό του Αγίου Νικολάου η όπως θα γίνει, όταν θα επαληθευθεί ο θρύλος «πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θάναι».
Τα εγκώμια «η Ζωή εν τάφω κατετέθης Χριστέ και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην»…, «άξιόν εστι, μεγαλύνειν σε τον ζωοδότην, τον εν τω Σταυρώ τας χείρας εκτείναντα, και συντρίψαντα το κράτος του εχθρού»…, «αι γενεαί πάσαι ύμνον τη ταφή Σου προσφέρουσι Χριστέ μου»… ηχούν σαν για πρώτη φορά στις ψυχές μας.
Σάββατο πρωϊ, εσπερινός με θεία λειτουργία του Μ. Βασιλείου και η πρώτη Ανάσταση: «Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην ότι Συ κατάκληρονομήσεις εν πάσι τοις έθνεσι».
Πόσο όμορφα και αρμονικά τα θέσπισαν οι θεόσοφοι Πατέρες της Εκκλησίας, τα τυπικά και τα υμνολογικά κείμενα της Μ. Εβδομάδος. Τη Μ. Δευτέρα η σωφροσύνη, πως τιμάται, προβάλλοντας το πρότυπο του Παγκάλου Ιωσήφ, τη Μ. Τρίτη η παρθενία και οι προϋποθέσεις σωτηρίας μέσα σ’ αυτήν, τη Μ. Τετάρτη η πόρνη στο πρόσωπο της οποίας εκπροσωπείται η εσχατιά της παναμαρτωλότητος πως μπορεί και αυτή να σωθεί, τη Μ. Πέμπτη τα σωτήρια Πάθη και ο Σταυρός, το πανσωστικό όργανο σύμπαντος του ανθρωπίνου γένους, τη Μ. Παρασκευή η ταφή, το Μ. Σάββατο το προοίμιο της Αναστάσεως και την Κυριακή του Πάσχα η Ανάσταση σαν διάβαση της ανθρώπινης υπόστασης από το θάνατο στη ζωή καθώς την εγκαινίασε υπέρ ημών ο Αναστάς Ιησούς ο Χριστός και Θεός μας.
Ανάσταση
Αναστάσιμα, κυριολεκτικά λαμπρά και πανηγυρικά, εορτάσαμε στο ναό του Αγίου Νικολάου την Ανάσταση του Χριστού. Προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Μύρων κ. Χρυσοστόμου, συλλειτουργούντων των Ιερομ. Κυπριανού Βατοπαιδινού και του πρεσβυτέρου Αθανασίου εκ Κων/λεως, ψαλλόντων των μοναχών Ελπιδίου και Ευφροσύνου των Βατοπαιδινών και με ελληνικό εκκλησίασμα τους συνεκδήμους της εξορμήσεως δηλαδή τον ιατρό κ. Κολιομιχάλη Παναγιώτη και τον οδηγό του Μητροπολίτη κο Αναστάσιο καθώς και την αγιονικολαΐτιδα τακτική προσκυνήτρια κα Γεωργία Περίδη εκ Ρόδου, αλλ’ όμως και με ρώσσους προσκυνητές άνω των 4.500, που τους βρήκαμε να μας περιμένουν όταν εισήλθαμε στο ναό το πρωϊ, εορτάσθη εφέτος η Ανάσταση του Χριστού στα σκλαβωμένα Μύρα.
Ο κανόνας της Αναστάσεως στα ελληνικά: «Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί…» ήχησε πανευφροσύνως σε μια περιοχή ελληνική και χριστιανική εδώ και 2.000 χρόνια, στο στέκι του μεγάλου Αγίου της Εκκλησίας μας πολυέραστου θαυματουργού αγίου Νικολάου, στο χώρο που αγίασε ο ίδιος με την ένθεη βιοτή του και συνεχίζει να αγιάζει με την παρουσία του τάφου του. Η Χάρη των αγίων είναι ανεκφοίτητη από τα λείψανα και τους τάφους τους, αποφαίνεται ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, επισφραγίζοντας την παράδοση της Εκκλησίας μας.
Οι ρώσσοι προσκυνητές με το «Χριστός Βοσκρές», χαίρονταν την Ανάσταση του Κυρίου στη δική τους γλώσσα, αφού δεν χρειάζονταν άλλες λέξεις, μιας και όλος ο κανόνας της Αναστάσεως που ψάλαμε εμείς οι έλληνες δεν προσθέτει άλλα νοήματα παρά αναλύει και ερμηνεύει τις έννοιες των δύο αυτών λέξεων. Μετά την ανάγνωση του ευαγγελίου ανεγνώσθη και η Πατριαρχική Απόδειξις επί τω Αγίω Πάσχα. Κοινώνησαν των αχράντων μυστηρίων περίπου τριακόσιοι απ’ αυτούς. Χαρά μεγάλη στα πρόσωπα όλων μας. Μετά τον σταυρό η ανάσταση. Μετά τον πόνο η χαρά. «Εορτών εορτή και πανήγυρις εστί πανηγύρεων, Πάσχα Κυρίου Πάσχα, εκ γαρ θανάτου προς ζωήν και εκ γης προς ουρανόν Χριστός ο Θεός ημάς διεβίβασεν…». Μετά την κατάνυξη των ημερών της Μ. Τεσσαρακοστής και του Πάθους του Κυρίου κατά τη Μ. Εβδομάδα φαιδρά τα πρόσωπα της Εκκλησίας. Οι λέξεις αγαλλίαση και ευφροσύνη μόνο στην ορθόδοξη Εκκλησία χρησιμοποιούνται στην κυριολεκτική τους απόδοση, γιατί μόνο εν Χριστώ βιώνονται σαν ψυχικές η καλύτερα πνευματικές καταστάσεις. Δόξα τω παθόντι υπέρ ημών και Αναστάντι εκ νεκρών και σώσαντι ημάς εκ των δεσμών του Άδου και του αιωνίου θανάτου.
Είναι γνωστό ότι ο ναός του αγίου Νικολάου ήταν το καθολικό της ομώνυμης Ι. Μονής. Η αγάπη για τον Άγιο Νικόλαο πυροδοτούσε τον πόθο για διερεύνηση κάθε πράγματος που αφορά στον ίδιο με αποτέλεσμα μετά τη θεία λειτουργία να εισπηδήσουμε από την περίφραξη στο μέρος μετά το ναό, όπου βρίσκονται υπό αρχαιολογική ανασκαφική έρευνα τα ερείπια του ενσωματωμένου στο ναό μοναστηριού, το οποίο έχει καταρρεύσει. Σώζονται όρθιες μόνο μερικές καμάρες στο διάδρομο που χωρίζει το ναό από τους χρηστικούς χώρους διαβίωσης των μοναχών, ενώ με υψωμένους τους τοίχους μέχρι και δύο και τρία μέτρα σε μερικά μέρη διαχωρίζονται οι χώροι, τα κελλιά των μοναχών, η τράπεζα, το μαγειρείο, το συνοδικό, ο ξενώνας, το βαπτιστήρι, οι αποθήκες με τα κιούπια κ.λπ.
Έχει αποτυπωθεί σε κάτοψη και εκτίθεται σε πινακίδα στην είσοδο του ναού όλο το κτιριακό συγκρότημα της Μονής με κατονομασία της χρήσης του κάθε χώρου, ώστε θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο σε κάθε ενδιαφερόμενο για την ανέγερση σύγχρονης Ι. Μονής με πρότυπο τη Μονή του αγίου Νικολάου στα Μύρα.
Στο μέρος όπου υπήρχαν ενταφιασμένοι οι μοναχοί της Μονής τελέσαμε σύντομα και χαμηλόφωνα τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών τους, καθώς επίσης και υπέρ των ψυχών όλων των ελλήνων προγόνων μας που κοιμήθηκαν στο διάβα των αιώνων και είναι ενταφιασμένοι στην αγιασμένη από τα κόκκαλά τους γη των Μύρων. Φωτ. 598 Μέρος λειψάνων από τη Μονή, μερικά των οποίων ευωδίαζαν όταν ανεκομίσθησαν, σύμφωνα με μαρτυρία τούρκου αρχαιολόγου στον σημερινό Μητροπολίτη Μύρων Χρυσόστομο, βρίσκονται στο πανεπιστήμιο της Αττάλειας προς χρονολογική εξακρίβωση και λοιπή επιστημονική έρευνα.
Ακολούθησε πρόγευμα στο διαμέρισμα με κόκκινα αυγά και τυρί. Ο Δεσπότης έκανε Χριστός Ανέστη, Αληθώς Ανέστη με όλους, με τσούγκρισμα κόκκινων αυγών και μεταξύ μας όλοι. Σπάσαμε περισσότερα απ’ όσα θα τρώγαμε, για να μη αφήσουμε εις έκαστος την ανταλλαγή με όλους τους άλλους του πασχαλίου χαιρετισμού. Η Εκκλησία μας παρέδωσε να χαιρόμαστε τις μέρες αυτές και με τα υλικά πράγματα.
Ακολούθησε λίγη ξεκούραση και μετά ο εσπερινός της αγάπης. Ο Δεσπότης, δεσπόζων στα σκλαβωμένα Μύρα, κρυμμένος στο διαμέρισμα και όμως μεγαλοπρεπής με τον αρχιερατικό μανδύα κατά την τάξη, τελεί τον εσπερινό της αγάπης μαζί με το ελάχιστο ποίμνιο εμάς τους 6-7, που αισθανόμασταν ότι είμασταν η μικρά ζύμη η οποία όλο το φύραμα ζυμοί, σ’ ένα τόπο αρχήθεν χριστιανικό όπου τώρα πλεονάζει το μουσουλμανικό στοιχείο, που αγνοεί την αλήθεια που είναι ο Αναστάς Χριστός.
Ο τοπάρχης των Μύρων Άγιος Νικόλαος, που λες και ξέχασε τον τόπο του σ’ ανόσια χέρια, στέλλει μηνύματα στον Ουρανό, ότι κάποιοι ήλθαν να τον τιμήσουν ότι κάπου ανάβει ένα κεράκι και ακούεται μια προσευχή, ότι κάποιοι θέλουν τον τόπο των Μύρων χριστιανικό και αγωνίζονται γι’ αυτό με τις πτωχές τους δυνάμεις. Και τα υπόλοιπα ανήκουν στον ίδιο τον Άγιο, φθάνει να είμαστε έτοιμοι θεριστές όταν θα έλθει η ώρα του Κυρίου, διότι πάντοτε ο θερισμός είναι πολύς και οι εργάται ολίγοι η και καθόλου.