Φεστιβάλ βυζαντινής μουσικής στη Βοστώνη

Η Ορθόδοξη λειτουργική μουσική ονομάζεται και «βυζαντινή μουσική», αλλά και πιο ορθά «Ψαλτική» ή  «Ψαλτική Τέχνη.« Είναι μια μουσική παράδοση που για πάνω από χίλια χρόνια υπήρχε σε γραπτή μορφή, καθιστώντας την βυζαντινή μουσική το παλαιότερο γραπτό μουσικό σύστημα στον κόσμο το οποίο είναι ακόμα σε χρήση. Τα αρχαιότερα μουσικά εκκλησιαστικά χειρόγραφα χρονολογούνται από τον 9ο αιώνα μ.Χ. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, χιλιάδες προικισμένος μουσικοί έχουν συνθέσει βυζαντινά μέλη τα οποία διαδίδονται ακόμα και σήμερα στις Εκκλησίες που ακολουθούν το βυζαντινό λειτουργικό τυπικό.

Κατά τη διάρκεια της βυζαντινής και μεταβυζαντινής εποχής, η Κωνσταντινούπολη και η μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους ήταν τα κέντρα της βυζαντινής ψαλτικής. Η μουσική σύνθεση σε αυτούς τους πυλώνες της Ορθόδοξης πίστης επεκτάθηκε σε όλη την αυτοκρατορία. Τα νησιά του Αιγαίου, με τις εκκλησίες και τα μοναστήρια τους και τα ταπεινά φωνές των πιστών, ήταν σημαντικά κέντρα για τη διατήρηση της ψαλτικής τέχνης. 

Μέχρι το 1820, οι ψαλτικές μελωδίες καταγράφηκαν μόνο σε χειρόγραφα, πολλά από τα οποία βρίσκονται στα νησιά του Αιγαίου. Τα χειρόγραφα αυτά μαρτυρούν μια μακρά ιστορία, μεγάλων συνθετών-δημιουργών και μάλιστα προστίθεται σε αυτή την παράδοση οι δάσκαλοι και οι ψάλτες ως ζωντανοί φορείς διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη αυτής της μουσικής. Οι προκλήσεις για τη σύγχρονη μουσική ιστορία είναι να μάθουμε περισσότερα για αυτούς τους μουσικούς,  να ερευνήσουμε περισσότερα χειρόγραφα, να εντοπίσουμε όλα τα ίχνη της παράδοσης που φύσηξε σε όλα τα νησιά του Αιγαίου, και να ξαναβρούμε  αντιπροσωπευτικές μουσικές συνθέσεις αυτής της «αιγαίοπελαγίτικης» παράδοσης.

Αυτό εν ολίγοις είναι το περιεχόμενο της διάλεξης του Δρ. Εμμανουήλ Γιαννόπουλος για την ιστορία της βυζαντινής μουσικής που θα γίνει 24 Φεβρουαρίου στη Βοστώνη. Η ομιλία είναι ενταγμένη στο Πρώτο Φεστιβάλ Βυζαντινής Μουσικής Βοστώνης. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης  συναυλία της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπικής  Βυζαντινής Χορωδίας Βοστώνης, υπό την ηγεσία του Δημήτριου Κεχαγιά. Η χορωδία θα ψάλλει επιλογές από την υμνολογία της Μ. Τεσσαρακοστής της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Το απόγευμα της 25 Φεβρουαρίου Δρ Κυριάκος Καλαϊτζίδης, καλλιτεχνικός διευθυντής του «Εν Χορδαίς», θα παραδώσει δωρεάν δημόσια διάλεξη με θέμα τη σχέση μεταξύ της μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής και κοσμικής ανατολίτικης μουσικής. Το ίδιο βράδυ, το παγκοσμίου φήμης μουσικό σύνολο «Εν Χορδαίς»  θα πραγματοποιήσει συναυλία αναδεικνύοντας τη βυζαντινή μουσική κληρονομιά της Μικράς Ασίας.