Συντήρηση τοιχογραφιών του Καθολικού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ευρυτανίας
6 Αυγούστου 2015Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Δ.Δ. Βράχας του Δήμου Φουρνά Ν. Ευρυτανίας. Πρόκειται για ένα έργο ενταγμένο στο Ε.Π. Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας – Ηπείρου 2007-2013 »ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΩΝ». Σήμερα Πέμπτη 6 Αυγούστου 2015, 7.30-10.00 π.μ. τελέστηκε η πρώτη Πανηγυρική Θεία Λειτουργία παρουσιάστηκε το έργο της συντήρησης των τοιχογραφιών από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας.
Μέχρι την έναρξη των εργασιών στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος, με εξαίρεση επιμέρους μικρής κλίμακας σωστικές επεμβάσεις, δεν είχε πραγματοποιηθεί στο παρελθόν κάποιου είδους συστηματική συντήρηση. Το έργο υλοποιήθηκε με αυτεπιστασία και απολογιστικά από την 24η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων/Εφορεία Αρχαιοτήτων Φθιώτιδας και Ευρυτανίας. Περιελάμβανε τη συντήρηση, αισθητική αποκατάσταση και ανάδειξη των τοιχογραφιών, στο πλαίσιο της συνολικής προστασίας και ανάδειξης της σταυροπηγιακής μονής της Βράχας, ενός σημαντικού μεταβυζαντινού μνημείου σε μια απομονωμένη ορεινή περιοχή της βορειανατολικής Ευρυτανίας.
Ιστορικά στοιχεία
Το σωζόμενο καθολικό της μονής είναι ναός αθωνικού τύπου με νάρθηκα και εξωνάρθηκα, σύνθετος, τρίκογχος, τετρακιόνιος, σταυροειδής με τρούλο, με χορούς στους πλάγιους τοίχους και επτάπλευρη εξωτερικά αψίδα ιερού. Η κατασκευή του κυρίως ναού και του εξωνάρθηκα φαίνεται ότι έγινε από δύο διαφορετικά συνεργεία, πιθανόν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Η κτητορική επιγραφή μας πληροφορεί ότι ο ναός κατασκευάστηκε το 1745, ενώ η τοιχογράφησή του ολοκληρώθηκε το 1753. Είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες, οι οποίες αποτελούν αξιόλογα έργα λαϊκής τέχνης, πιθανόν των μαθητών της Σχολής του Διονυσίου εκ Φουρνά. Εικονογραφικά αναπτύσσονται και οι τρεις κύκλοι, ο Λειτουργικός, ο Χριστολογικός και ο Αγιολογικός, με εμβόλιμα παράλληλα θέματα, που αποδίδονται στην επίδραση του Διονυσίου. Στη βορειοδυτική γωνία ιστορούνται οι δύο δωρητές κρατώντας το ομοίωμα της εκκλησίας, ο ηγούμενος της μονής Δαμασκηνός και ο Δημήτριος ο προσκυνητής. Η ανασκαφική της 24ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έρευνα στα δυτικά του ναού έφερε στο φως κτιριακά λείψανα.
