Εκ Θεού όνειρα στην Παλαιά Διαθήκη
12 Σεπτεμβρίου 2015Το ζήτημα των ονείρων που στέλνει ο Θεός στον άνθρωπο, και έτσι όπως το παραδίδει η Παλαιά Διαθήκη, εξετάζει το σημερινό απόσπασμα της μελέτης του κ. Δημήτρη Τσιολακίδη για τη θεολογική εξέταση της φροϋδικής ανάλυσης των ονείρων (προηγούμενη δημοσίευση: http://bitly.com/1KlqCp0).
1. ΤΑ ΕΚ ΘΕΟΥ ΟΝΕΙΡΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ
i. ΟΝΕΙΡΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ
Η πρώτη αναφορά σε όνειρο στη Π.Δ. σχετίζεται με τη μετάβαση του Αβραάμ και της γυναίκας του Σάρρας στη περιοχή που ανήκε στο βασιλιά Αβιμέλεχ. Επειδή τα ήθη και τα ένστικτα που επικρατούσαν στο βασίλειο του Αβιμέλεχ δεν απέκλειαν πιθανό φόνο του Αβραάμ για να του πάρουν τη σύζυγο, το ζεύγος Αβραάμ και Σάρρας εμφανίσθηκε με τα δύο πρόσωπα να παριστάνουν τα αδέλφια. Αυτό απέτρεψε ενδεχόμενο φόνο του Αβραάμ, αλλά όχι και την αρπαγή της Σάρρας στο παλάτι του Αβιμέλεχ. Αλλά «ηλθεν ο Θεος προς Αβιμελεχ εν υπνω την νυκτα και ειπεν, ιδου συ αποθνησκεις περι της γυναικος». Και εκείνος τότε ειπε στο Θεο: «Δεν ηξευρα οτι ηταν παντρεμενη, μου ειπαν, οτι ηταν αδελφη του Αβρααμ». Και προσθέτει η γραφή: Καγω εγνων, οτι εν καθαρα καρδια εποιησας τουτο, και εφεισαμην σου του μη αμαρτησαι εις εμε. Ενεκα τουτου ουκ αφηκα σε αψασθαι αυτης. Νυν αποδος την γυναικα τω ανθρωπω, ει δε μη αποδιδως, γνωση οτι αποθανη συ και τα παντα σα»(Γεν.Κ΄,3).
Ακολουθεί η περίπτωση του Λαβάν και του γαμπρού του Ιακώβ όπου ο πρώτος αδικούσε το δεύτερο στη μεταξύ τους μοιρασιά των αιγοπροβάτων. Μη θέλοντας ο Ιακώβ να συντηρήσει κλίμα αντεκδικήσεων υποχώρησε και πρότεινε να παίρνει ο ίδιος όσα αιγοπρόβατα θα γεννιόταν με παρδαλό τρίχωμα που συνήθως είναι ολιγάριθμα, αφήνοντας τον Λαβάν να καρπώνεται τα περισσότερα. Στην ένσταση της συζύγου του Ιακώβ ότι με τον τρόπο αυτό θα αδικείται καθώς τα παρδαλά θα ήταν ελάχιστα, ο Ιακώβ της απάντησε ότι αντιθέτως θα γεννιούνται πολλά διότι, «Ειπεν ο Αγγελος του Θεου καθ υπνο…. Ιακωβ, ιδε τους τραγους και τους κριους αναβαινοντας….» κ.τ.λ.(Γεν. ΛΑ΄, 12).
Το γεγονός αυτό σημαδεύεται και από ένα δεύτερο όνειρο καθώς όταν ο Ιακώβ εξασφάλισε τα αιγοπρόβατα που του αναλογούσαν τα πήρε μαζί με την οικογένειά του και έφυγε κρυφά από τον Λαβάν. Στην πρόθεση του Λαβάν να τον καταδιώξει με την κατηγορία της κλοπής μας πληροφορεί η γραφή ότι: «Ηλθε δε ο Θεος προς Λαβαν τον Συρον καθ υπνον, την νυκτα και ειπεν αυτω…Φυλαξον σεαυτον μη ποτε λαλησης μετα Ιακωβ πονηρα…» (Γεν. ΛΑ΄, 24).
Επίσης ευρέως διαδεδομένα είναι τα όνειρα του Ιωσήφ του Παγκάλου που η Π.Δ. αναφέρει, όπως: τα δύο όνειρα που αφηγήθηκε όταν ήταν μικρός στους αδελφούς του, για τα οποία δέχθηκε την επίπληξη των αδελφών του αλλά και του πατέρα του Ιακώβ. Στη συνέχεια της ιστορίας όπως είναι γνωστό επαληθεύθηκαν τα λεγόμενα του Ιωσήφ δικαιώνοντάς τον. Πρόκειται για το όνειρο όπου αυτός και τα αδέλφια του ευρισκόμενοι σε αγρό, φέρει ο καθένας τους από ένα δεμάτι σιτάρι, αλλά ενώ του Ιωσήφ στέκεται όρθιο τα υπόλοιπα δεμάτια των αδελφών του στρέφονται προς το δικό του και το προσκυνούν. Και συνεχίζει στο δεύτερο όνειρο λέγοντάς τους ότι είδε τον ήλιο και την σελήνη και τα ένδεκα αστέρια να πέφτουν και να τον προσκυνούν.
Επιπλέον παγκοίνως γνωστή είναι και η ερμηνεία του Ιωσήφ Παγκάλου τόσο στα όνειρα των συγκρατουμένων του αρχιοινοχόου και αρχισιτοποιού του Φαραώ στη φυλακή στην Αίγυπτο, όσο και στα δύο όνειρα του Φαραώ εκ των οποίων το πρώτο αναφέρεται στις επτά παχειές και επτά ισχνές αγελάδες και το δεύτερο στα επτά παχειά και επτά ισχνά στάχυα. Η κατά γράμμα επαλήθευση της ερμηνείας και στα δύο όνειρα φανερώνει και βεβαιώνει την θεϊκή τους προέλευση.
Τέλος έχουμε και το όνειρο του βασιλιά των βαβυλωνίων Ναβουχοδονόσορα το οποίο τον είχε τρομάξει, αλλά την επομένη η μνήμη του αδυνατούσε να το ανακαλέσει. Κάλεσε το πρωί τους μάγους και σοφούς Χαλδαίους και απαίτησε να του πούν τι όνειρο είδε και να το ερμηνεύσουν διότι διαφορετικά θα τους αποκεφάλιζε. Τότε εμφανίσθηκε ο προφήτης Δανιήλ και του τόνισε ότι δεν δύνανται να του εξηγήσουν το όνειρο οι δικοί του ερμηνευτές διότι το όνειρο προερχόταν από το Θεό. Ο Δανιήλ είπε στο Ναβουχοδονόσορα ότι ο Θεός του παρουσίασε το όνειρο για να γνωρίσει τη θα συμβεί στο μέλλον, κατόπιν αφού ανέφερε στο βασιλιά το περιεχόμενο του ονείρου που είχε δει προχώρησε στην ερμηνεία του.