Andy Mackay: Μουσική ανάτασης με την (ανα)πνοή του Θεού…

Τρία ήταν τα στοιχεία που διαφοροποιούσαν τους Roxy Music από τα υπόλοιπα ανάλογα και τους έκαναν ένα από τα σημαντικότερα αλλά και πλέον πρωτοποριακά βρετανικά rock συγκροτήματα της δεκαετίας του ’70. Το πρώτο ήταν ότι ο ηγέτης – και ιδρυτής το 1970 – τους Bryan Ferry ήταν μεν αυτοδίδακτος μουσικός αλλά είχε σπουδάσει ζωγραφική και ήδη μάλιστα την δίδασκε ο ίδιος σε κολέγιο και έτσι η συνολική θεώρηση του της μουσικής δεν ήταν η τυπική, ούτε καν βασιζόταν μόνο στον ήχο αλλά πολύ περισσότερο «εικαστική», σε όλα τα επίπεδα και ως προς όλες τις παραμέτρους της. Το δεύτερο, ως συνέπεια του τρόπου, ήταν ο πολύ διαφορετικός από τον συνηθισμένο τρόπος με τον οποίο ο Bryan Ferry προσέγγισε τόσο την σύνθεση τραγουδιών όσο και (όντας «μη τραγουδιστής» με τυπικά κριτήρια) την ερμηνεία τους. Το τρίτο και τελευταίο ήταν ότι, όταν τα περισσότερα rock γκρουπ ήταν κουαρτέτα ή κουιντέτα, αυτοί ήταν σεξτέτο καθώς ήταν ένα από τα ελάχιστα που είχαν ως μόνιμο μέλος σαξοφωνίστα!

Ο Andy (από το Andrew) MacKay μάλιστα δεν ήταν απλά κάποιος που του άρεσε το σαξόφωνο και αποφάσισε να αρχίσει να το παίζει. Αναμφίβολα ήταν ο πλέον καταρτισμένος μουσικός του γκρουπ καθώς ήταν ο μόνος που είχε σπουδάσει μουσική. Έχοντας ξεκινήσει την ενασχόληση του μαζί της στην παιδική ηλικία του, ως μέλος της χορωδίας του ναού της περιοχής του, σύντομα ανακάλυψε την κλίση του σε αυτήν και την ακολούθησε συνειδητά και με συνέπεια. Σπούδασε στην αρχή πνευστά σε ωδείο και στη συνέχεια έκανε συνολικές πανεπιστημιακές μουσικές (παράλληλα με αυτές στην φιλολογία της γλώσσας του) σπουδές. Φαίνεται μάλιστα πως οι ακαδημαϊκές επιδόσεις του ήταν τόσο καλές ώστε είχε ήδη προλάβει να βιοποριστεί για λίγα χρόνια ως δάσκαλος μουσικής σε δημοτικό σχολείο. Έπαιζε όλα τα είδη σαξοφώνου (βαρύτονο, σοπράνο, άλτο και τενόρο) αν και στις ηχογραφήσεις και τς ζωντανές εμφανίσεις των Roxy Music χρησιμοποιούσε κυρίως το τενόρο και λιγότερο το άλτο καθώς και το όμποε, όργανο που επίσης κατέχει καλά αν και ομολογουμένως όχι όσο το σαξόφωνο.

Η συμβολή του στους Roxy Music ήταν καθοριστικότατη, όχι μόνον εκτελεστικά αλλά και από πλευράς σκηνικής παρουσίας, ήταν το δεύτερο επίκεντρο της μετά τον Bryan Ferry αλλά και δημιουργικά καθώς εκείνος και ο κιθαρίστας Phil Manzanera ήταν οι μόνοι που συμμετείχαν στη σύνθεση των τραγουδιών μαζί με τον Ferry, όσων βέβαια δεν έγραφε μόνος του ο τελευταίος. Από μια στιγμή και μετά άλλωστε Roxy Music επί της ουσίας ήταν μόνον η τριάδα Ferry, Manzanera και MacKay οι οποίοι προσελάμβαναν άλλους επαγγελματίες μουσικούς (session men) για τις ανάγκες των δίσκων και των περιοδειών τους.

Αν όμως ο Andy MacKay συνεισέφερε πολλά στους Roxy Music αντίστοιχα το συγκρότημα προσέφερε πολλά σε εκείνον και πριν από όλα την επαγγελματική ασφάλεια, κάτι εξαιρετικά σημαντικό για όποιον/α διαβιώνει χάρη σε αυτό που κάνει. Σε μιαν εποχή δηλαδή που ένας εκτελεστής πνευστών αν δεν έπαιζε σε συμφωνική ορχήστρα (για τον ίδιο αυτό θα γινόταν χάρη στο όμποε καθώς το σαξόφωνο δεν περιλαμβάνεται στην σύνθεση της τελευταίας) ή δεν ανήκε και κινείτο στον χώρο της jazz βιοποριζόταν παίζοντας πότε – πότε σε δύο ή τρία το πολύ κομμάτια στον δίσκο ενός μουσικού ή ενός συγκροτήματος και, αν και όταν τον καλούσαν οι τελευταίοι να συμμετέχει, παίζοντας μόνο στα ίδια κομμάτια, σε λίγες και ιδιαίτερα «προβεβλημένες» συναυλίες τους, ο ίδιος είχε σταθερή εργασία ως μόνιμο μέλος ενός πολύ σπουδαίου συγκροτήματος το οποίο όχι μόνον του επέτρεπε να εκφράζεται εκτελεστικά μα και δημιουργικά απολύτως ελεύθερα αλλά και του έδινε την δυνατότητα να πειραματίζεται με τον ήχο και τις δυνατότητες των οργάνων του.

Το γεγονός αυτό του εξασφάλισε και πολλές περιστασιακές μεν αλλά εκλεκτές και βέβαια επικερδείς συνεργασίες καθώς συμμετείχε ως εκτελεστής σε αρκετούς δίσκους πολλών σημαντικών ονομάτων του ευρύτερου φάσματος του rock τα οποία εκτιμούσαν πολύ το εντυπωσιακό, συχνά και «λαμπερό» αλλά πάντα ουσιώδες και βαθιά μελωδικό ύψος του. Επίσης έγραψε μουσικές επενδύσεις για λίγες αλλά επιλεγμένες τηλεοπτικές σειρές που άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις και αποσπάσματα τους είχαν και αξιοσημείωτη εμπορική επιτυχία. «Ανήσυχος» μουσικός ήταν από τους πρώτους που πειραματίστηκαν με τα wind synthesizers, αυτά δηλαδή που ελέγχονται από πνευστά όργανα αλλά και την πλέον συνηθισμένη εκδοχή synthesizer, εκείνη με κλαβιέ ενώ κάποιες φορές συνέπραξε και ερμηνευτικά σε ηχογραφήσεις (ας μην λησμονούμε άλλωστε ότι ξεκίνησε ως μέλος χορωδίας). Η ενασχόληση του μάλιστα με την ηλεκτρονική μουσική προχώρησε σε τέτοιο εύρος και βάθος ώστε το ’81 εξέδωσε μιαν εμπεριστατωμένη μελέτη για αυτήν στην οποία αναφερόταν διεξοδικά στα μέχρι τότε όργανα, ρεύματα και διακεκριμένους δημιουργούς της.

Μετά την διάλυση των Roxy Music το ’83 ο Andy MacKay σχημάτισε μαζί με τον Phil Manzanera τους Explorers οι οποίοι κυκλοφόρησαν ένα album και, αφού απλά μετονομάστηκαν σε Manzanera and MacKay, άλλα δύο ενώ παράλληλα συνέχισε τις επιφανείς δισκογραφικές συμμετοχές του σε εργασίες άλλων. Ηταν φυσικά παρών μαζί με τον Manzanera στην επανένωση των Roxy Music από το ’01 μέχρι το ’11 κατά την οποία όμως το συγκρότημα είχε μόνο συναυλιακή δραστηριότητα και δεν ηχογράφησε νέο υλικό.
Ανάμεσα όμως σε όλα αυτά ο άνθρωπος που άρχισε την διαδρομή του στην μουσική σε εκκλησιαστική χορωδία έκανε από το ’88 μέχρι το ’91 ένα μακρό «διάλειμμα» από την μεγάλη αγάπη της ζωής του, την μουσική, στην διάρκεια του οποίου σπούδασε και πήρε πτυχία θεολογίας! Δεν θα μπορούσε να υπάρχει καλύτερη απόδειξη για το πόσο συνδεόταν εξαρχής για εκείνον το να κάνει μουσική με την αληθινή θρησκευτική πίστη του, το ότι η έμπνευση του για το πρώτο πριν και πάνω από όλα προερχόταν από την αγάπη του για τον Θεό και αντίστοιχα την ταπεινή και γεμάτη ευγνωμοσύνη αποδοχή της δικής Του αγάπης. Το γεγονός αυτό έχει μεγάλη σημασία για να κατανοήσουμε καλύτερα αλλά και για να εκτιμήσουμε περισσότερο το πλέον πρόσφατο, πραγματικά ιδιαίτερο και (κυριολεκτικά, αν αναλογιστούμε ότι πρόκειται για εκτελεστή πνευστών!) μεγαλόπνοο προσωπικό project του.

Ίσως ακριβώς λόγω της πολύχρονης παρουσίας του στους Roxy Music και τις τόσες συνεργασίες του ο Andy MacKay δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να παρουσιάσει μεγάλο όγκο προσωπικού έργου. Κυκλοφόρησε δύο albums στην δεκαετία του ’70 και έπρεπε να περάσουν είκοσι πέντε χρόνια από το δεύτερο για να ακολουθήσει το τρίτο το ΄04 και ένα ακόμα το ’09. Στην δεκαετία που ακολούθησε μπορεί επιφανειακά να έμεινε άπρακτος αλλά στην πραγματικότητα προετοίμαζε τον πλέον φιλόδοξο και σύνθετο προσωπικό δίσκο του, υπό μιαν έννοια ίσως και το magnum opus της διαδρομής του.

Για τον σκοπό αυτό επέστρεψε το ’12 σε ένα project που είχε αρχίσει στα μέσα της δεκαετίας του ’90 και κεντρική ιδέα του ήταν ο συνδυασμός όλων των πυλώνων της μουσικής προσωπικότητας του, η κλασική παιδεία, το rock στο οποίο ανήκε «ψυχή τε και σώματι» τα περισσότερα χρόνια της ζωής του, η ηλεκτρονική μουσική, η avant garde αλλά ακόμα και οι μνήμες του από την φωνητική μουσική της εκκλησιαστικής χορωδίας. Άρχισε να γράφει για ορχήστρα, χορωδία, synthesizers, ηλεκτρική κιθάρα και ντραμς και σιγά – σιγά, με βασικό ερμηνευτή τον νεαρό Harry Day – Lewis, την σύμπραξη της Εθνικής Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Τσεχίας και την πολύτιμη βοήθεια του όχι απλά συνεργάτη του επί πολλά χρόνια αλλά στενού φίλου του πλέον μετά από δεκαετίες συμπόρευσης ή έστω παράλληλων διαδρομών Phil Manzanera στην κιθάρα, η εργασία άρχισε να υλοποιείται.

Το αποτέλεσμα είναι το «3Psalms» που κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό. Διόλου συμπτωματικά υπό τον τίτλο «3 Ψαλμοί» παρουσιάζονται (τέσσερις συνολικά μαζί με ένα ιντερλούδιο) συνθέσεις αρκετά μεγάλης διάρκειας με τους χαρακτηριστικούς τίτλους «Βαθιά», «Καταφυγή» και «Ευλογία» που συνδυάζουν όλα τα προαναφερθέντα στοιχεία σε ένα ενιαίο όλον με νέο-κλασική στην πλειονότητα του μορφή και μιαν ισχυρή ambient διάθεση και στρέφουν την ψυχή και το πνεύμα προς τα άνω. Μουσική ανάτασης που «ψάλλει» με απόλυτα σύγχρονο τρόπο την αγάπη στον Θεό και υμνεί το θαυμαστό σύμπαν το οποίο Εκείνος έπλασε. Ο Andy MacKay που τον Ιούλιο θα συμπληρώσει τα εβδομήντα τρία χρόνια του διαθέτει πλέον εκτός από το ταλέντο τις γνώσεις, την εμπειρία ζωής αλλά και την βαθιά πνευματικότητα για να μετουσιώσει την ακλόνητη πίστη του στον Θεό σε βιωματική, κατανυκτική μα ταυτόχρονα και τόσο όμορφη μουσική η οποία πλημμυρίζει την μυαλό και την καρδιά του ακροατή με αληθινή αισθητική συγκίνηση, γαλήνη και περίσσευμα αγάπης.

Μπορείτε να ακούσετε αποσπάσματα από το «3Psalms» εδώ