Κεντρικές θέσεις για την παρηγορητική φροντίδα των Ρωμαιοκαθολικών
18 Σεπτεμβρίου 2020Οι νέες τάσεις που εκδηλώνονται στους κόλπους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας σχετικά με την παρηγορητική φροντίδα υπογραμμίζουν την ανάγκη να εκδηλώσει η παγκόσμια ιατρική κοινότητα ενδιαφέρον για τους ασθενείς που βρίσκονται σε τελικό στάδιο, καθώς και για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που τους φροντίζει. Η ανάγκη αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι τα διαθέσιμα ισχυρά αναλγητικά φάρμακα δεν επαρκούν παρά μόνο για το 20% των ασθενών που υποφέρουν. Επιπλέον, το Ίδρυμα Maruzza που εδρεύει στη Ρώμη και έχει επιβλέψει την παραγωγή δυο βασικών καταστατικών για τις «Παγκόσμιες Θρησκευτικές Παθήσεις», όρος που χρησιμοποιήθηκε για την παρηγορητική φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων, με την έννοια ότι οι ασθένειες αυτές συναντιούνται σε όλο τον κόσμο και η φροντίδα όσων υποφέρουν από αυτές είναι θρησκευτική υποχρέωση των συνανθρώπων τους. Οι υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι όλων των θρησκειών συμφώνησαν και επικύρωσαν αυτά τα δύο καταστατικά μετά από εκτεταμένες διαβουλεύσεις εμπειρογνωμόνων σχετικά με το δίκαιο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ηθική και την πνευματικότητα.
Οι παραπάνω τάσεις εκφράζονται και από την Ποντιφική Ακαδημία για τη Ζωή (Academia Pro Vita, APV), η οποία ιδρύθηκε το 1994 και έχει σαν έργο της την προώθηση μιας ανθρώπινης ζωής που διέπεται από τις ρωμαιοκαθολικές αξίες. Ακόμη, διεξάγει έρευνες για τη βιοηθική και την καθολική ηθική θεολογία. (Πηγή: http://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_academies/acdlife/documents/rc_pa_acdlife_pro_20051996_en.html).
Η παρηγορητική φροντίδα, όσο απαραίτητη και αν κρίνεται και παρά την ωφέλεια που αποδεδειγμένα προσφέρει, είναι μια σχετικά νέα αντίληψη για τους περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο. Σχετικά πρόσφατα έχει κερδίσει έδαφος και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον ιερέων, μοναχών, θεολόγων, ακαδημαϊκών και απλών λαϊκών, που ενδιαφέρθηκαν να ερευνήσουν το θέμα, να συζητήσουν πάνω σ’ αυτό και να δουν τι μπορούν να προσφέρουν. Ειδικά, όσοι από αυτούς συμμετείχαν σ’ ένα συνέδριο που διοργάνωσε η APV το 2017, συνέδεσαν την παρηγορητική φροντίδα με την ανθρώπινη υπερηφάνεια, αξιοπρέπεια και προσωπικότητα με αποτέλεσμα τα λόγια τους να πέσουν σε γόνιμο έδαφος και να κερδίσουν την υποστήριξη πολλών. Καθώς, μάλιστα, τα Καθολικά νοσοκομεία, οι κλινικές και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αποτελούν το 26% των παροχών υπηρεσιών παγκοσμίως, η ανάπτυξη της παρηγορητικής φροντίδας γίνεται επείγουσα υγειονομική περίθαλψη, καθώς και πνευματική επιτακτική ανάγκη για τη δραστηριότητα της Εκκλησίας.
Η κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας, καθώς και ένα ανεπτυγμένο corpus καθολικών κειμένων έχουν αναγνωρίσει από καιρό τη σημασία και την υποχρέωση των παροχών υγειονομικής περίθαλψης να προσφέρουν και παρηγορητική φροντίδα και ανακούφιση από τον πόνο. Στη δέσμευσή της να ανακουφίσει την ταλαιπωρία των ασθενών, η παρηγορητική φροντίδα θεωρεί δεδομένη την εγγενή αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου, ανεξάρτητα από το αν ίσως ο άνθρωπος αυτός έχει στιγματιστεί ή περιθωριοποιηθεί από την κυρίαρχη κοινωνία για κάποιον λόγο. Η διαφύλαξη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ως προϋπόθεση για δραστηριότητες που προωθούν το κοινό καλό, κατείχε ανέκαθεν κεντρική θέση στην κοινωνική διδασκαλία της Καθολικής Εκκλησίας. Παρόλα αυτά, σχετικά πρόσφατα ενσωμάτωσε την παρηγορητική φροντίδα στην πολιτική υγειονομικής περίθαλψης που εφαρμόζει.
Σύμφωνα με τον πάπα Φραγκίσκο, η παρηγορητική φροντίδα είναι μια «έκφραση της αληθινά ανθρώπινης στάσης να φροντίζει ο ένας τον άλλον, ειδικά εκείνους που υποφέρουν. Κι αυτό γιατί ο άνθρωπος είναι πάντοτε πολύτιμος, ακόμα και αν υποφέρει από ασθένεια και γηρατειά». (Πηγή: www.thecatholic.org/2002_April/Euthanasia.htm).
Θα κλείσουμε την αναφορά μας στην προσφορά του Βατικανού στην παρηγορητική φροντίδα με το πρόγραμμα PALLIFE, το οποίο ξεκίνησε το Μάρτιο του 2017 η Ποντιφική Ακαδημία για τη Ζωή, με πρωτοβουλία του προέδρου της, αρχιεπισκόπου Vincenzo Paglia. Το πρόγραμμα αυτό συνίστατο στη δημιουργία μιας διεθνούς ομάδας μελέτης με σκοπό την υποστήριξη της Ακαδημίας στις πρωτοβουλίες της για την προώθηση της παρηγορητικής αγωγής σε ολόκληρο τον κόσμο. Μέσω αυτών των πρωτοβουλιών, η Ακαδημία προσπαθεί να προωθήσει την ανάπτυξη και τη διάδοση της παρηγορητικής φροντίδας και να καλλιεργήσει μια κουλτούρα που επιδιώκει να αποτρέψει το θάνατο ή, αν αυτός είναι αναπόφευκτος, να προετοιμάσει τον ασθενή να τον αποδεχτεί με αξιοπρέπεια.
Αυτή η ομάδα μελέτης συνεδρίασε για πρώτη φορά στη Ρώμη, στην έδρα της Παπικής Ακαδημίας για τη Ζωή στο διήμερο 31 Μαρτίου – 1 Απριλίου 2017. Κατά τη διάρκεια αυτής της συνάντησης, η ομάδα παρουσίασε μια περιγραφή της παροχής των υπηρεσιών Παρηγορητικής Αγωγής στους ανθρώπους, εστιάζοντας στις ευκαιρίες και στα εμπόδια που παρουσιάζονται στη διάδοση και στην ανάπτυξή της σε διαφορετικά γεωγραφικά και πολιτισμικά πλαίσια. Η ομάδα παρουσίασε και τη στρατηγική του έργου της, η οποία περιλαμβάνει: Ετήσια συνέδρια, περιφερειακά γεγονότα για την προώθηση της παρηγορητικής φροντίδας, ερωτηματολόγιο για τη διάδοση της παρηγορητικής αγωγής στα καθολικά ιδρύματα υγειονομικής περίθαλψης, δραστηριότητες φροντίδας στα πλαίσια αρμόδιων διεθνών οργανισμών, δημιουργία ad hoc ομάδων μελέτης και την έκδοση μιας Λευκής Βίβλου για την ανάπτυξη της παρηγορητικής φροντίδας.
Μέσω του έργου της αυτού, η Ποντιφική Ακαδημία για τη Ζωή ελπίζει:
– Να πετύχει τη μεγαλύτερη δυνατή ευαισθητοποίηση μεταξύ των εκκλησιαστικών θεσμών (επισκοπικές διασκέψεις, θρησκευτικές τάξεις, λαϊκές ενώσεις, καθολικά πανεπιστήμια κλπ.) για την ανάγκη παροχής μιας καλής παρηγορητικής φροντίδας σε διάφορες περιοχές του κόσμου.
– Να προσελκύσει την προσοχή και μη-εκκλησιαστικών κοινωνικών και πολιτιστικών ιδρυμάτων στη δραστηριότητα της παρηγορητικής φροντίδας.
– Να συμβουλεύσει τις ακαδημίες και τα επιστημονικά ιδρύματα για την προώθηση της παρηγορητικής αγωγής στον κόσμο μέσω ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων, σεμιναρίων μελετών με τη συμμετοχή διάφορων κοινωνικών φορέων, συμμετοχής σε ιστολόγια και δίκτυα του επιστημονικού και ακαδημαϊκού κόσμου κ.λπ.
– Να προωθήσει σε διαφορετικά επίπεδα το διάλογο και τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων ενδιαφερομένων μερών για την υλοποίηση ποικίλων και συγκεκριμένων έργων παρηγορητικής φροντίδας.
Τα μέλη της ομάδας μελέτης της PALLIFE προέρχονται από πανεπιστημιακά ιδρύματα διαφόρων χωρών, όπου υπάρχουν και ρωμαιοκαθολικές κοινότητες.
