Ήταν το άστρο των Χριστουγέννων άγγελος;

Ερώτηση. Εφόσον στις γεννήσεις των ανθρώπων δεν συμβάλλουν οι αστέρες, ούτε μπορούμε να συσχετίσουμε με αυτούς τα αφορώντα σε μας, πώς εμφανίστηκε αστέρας με τη γέννηση του Χριστού και έγινε οδηγός των Μάγων; Και πώς αυτοί κατάλαβαν ότι ο αστέρας ήταν βασιλικός και ξεκίνησαν εξαιτίας του αστέρα για την οδοιπορία τους με σκοπό και βιάση να προσκυνήσουν το «παιδίον»;

Απάντηση. Επειδή οι Σαμαρείτες και οι Σαδδουκαίοι δεν δέχονταν ότι υπάρχουν άγγελοι, ο θείος ευαγγελιστής [δηλ. ο απόστολος Ματθαίος] χρησιμοποίησε προφανώς αντί για τη λέξη «άγγελος» τη λέξη «αστέρας». Άλλωστε, ανάγοντας στο Χριστό και το σεβασμό στα άστρα, βάζοντας δηλαδή [ο απόστολος Ματθαίος] στη θέση του αγγέλου τον αστέρα, όχι μόνο απομάκρυνε τους ανθρώπους από την [επικρατούσα τότε] πολύθεη πλάνη, αλλά και τους οδηγούσε στην προσκύνηση [του θείου βρέφους]. Σε διαφορετική περίπτωση κανένας από τους μάγους δεν θα έσπευδε να προσκυνήσει, αλλά αυτό έγινε με βάση τη φαντασία της δικής τους πεποίθησης. Όταν όμως [οι μάγοι] θα είχαν πια στο νου τους τη γέννηση του Θεανθρώπου, που θεμελίωσε τους αστέρες και όρισε την τάξη τους, θα ατονούσε η μαγεία. Έτσι, οι περιπλανώμενοι Χαλδαίοι [δηλ. οι μάγοι] για χάρη του γεγονότος αυτού κατενόησαν την πλάνη τους και έγιναν ευαγγελιστές και πρώτοι κήρυκες των εθνών για την ενανθρώπηση του Θεού Λόγου […].

Ότι δεν ήταν αστέρας αλλά κάποια νοερή και λογική δύναμη αυτή που καθοδηγούσε τους μάγους το διδασκόμαστε από την ίδια την κίνηση και τη στάση της. Γιατί όσα κινούνται από τα αστέρια ποτέ δεν ηρεμούν και όσα στέκονται ποτέ δεν κινούνται. Ο αστέρας όμως της περίπτωσής μας παρουσιάζεται ικανός και για τα δυό. Άλλοτε κινείτο και άλλοτε στεκόταν και πάλι κρυβόταν από τους οδοιπόρους μάγους, ώστε να ρωτούν: «Πού ο τεχθείς βασιλεύς των Ιουδαίων;» (Μτ. 2, 9) Αν όμως ο αστέρας δεν φανερωνόταν κατά διαλείμματα, δεν θα ταρακουνιόνταν τα Ιεροσόλυμα από την ερώτηση των μάγων ούτε θα θύμωνε ο Ηρώδης ακούγοντας για το [νέο] βασιλέα. Διότι, αν ο αστέρας παρουσιαζόταν μόνο ως μια δύναμη του νου και της λογικής, δεν θα υπηρετούσε τον γεννηθέντα […].

Αυτό που φαίνεται ως αστέρας και που ως άγγελος νοείται αποτελεί οδηγό εθνών. Διαφορετικά ειπωμένο, ποιός είναι για σας μεγαλύτερος, το αστέρι ή ο ήλιος; Θα πείτε οπωσδήποτε ότι είναι ο ήλιος. Όταν αυτός μεσουρανεί, ο καθένας μπορεί να πει τί υπάρχει με ακρίβεια σε κάθε πόλη ή κώμη ή σε κάθε σπίτι, σαν να το δείχνει με το δάχτυλό του. Αν συγκρίνεις μεταξύ ενός άστρου και του ήλιου, η σχέση τους είναι όπως μεταξύ της σκνίπας και του ελέφαντα, ενώ αν συγκρίνεις μεταξύ του θείου άστρου και της πιο μεγάλης πόλεως η διαφορά θα είναι όπως μεταξύ της καμήλας και του κουνουπιού. Αν, λοιπόν, γνωρίζουμε ότι ο βασιλιάς των φωστήρων [δηλ. ο ήλιος] αδυνατεί να σταθεί για να μας δείξει κάποια μεγάλη πόλη, πώς ο μικρός αστέρας θα επεσήμαινε το σπήλαιο, έκτος αν ήταν άγγελος, ο οποίος κατέβηκε από τον ουρανό στη γη για να δηλώσει την εξουσία Του;

Ας πάψει πια η ανοησία που πιστεύουν ορισμένοι ότι τα αστέρια εμφανίζονται στη γέννηση καθενός από μας, καθώς επίσης και η σαχλολογία ορισμένων μυθολόγων ότι με το θάνατο κάποιου πεθαίνει και το άστρο του. Διότι, όταν υπήρχαν στον κόσμο δύο μόνο άνθρωποι, δηλαδή ο Αδάμ και η Εύα, ο ουρανός ήταν γεμάτος από αστέρια. Ούτε πάλι αφανίστηκαν τα άστρα όταν κάθε έμψυχη ζωή καταστράφηκε πάνω στη γη έκτος από το Νώε και την οικογένειά του. Ούτε καταστράφηκαν τα άστρα από τον κατακλυσμό ούτε έστω για λίγο παρέκκλιναν από την οικεία τάξη τους .

(Ψευδο-Καισάριος, Πεύσεις)