Κυριακή των Ταλάντων

«Επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω» (Ματθ. 25.21 και 23).

Ακούοντας σήμερα τη γνωστή σε όλους μας παραβολή των ταλάντων, πολλοί ίσως διερωτήθηκαν γιατί ο άνθρωπος τον οποίο μας παρουσιάζει η παραβολή έδωσε στους δούλους του διαφορετικό αριθμό ταλάντων. Πολλοί διερωτήθηκαν αν ο κύριος των δούλων ήταν άδικος απέναντί τους, αν άλλους τους ευνόησε, δίδοντάς τους περισσότερα τάλαντα, και άλλους τους αδίκησε, δίδοντας λιγότερα. Και άλλοι πάλι ίσως βιάζονται να χαρακτηρίσουν και τον Θεό άδικο, γιατί και Εκείνος δεν έχει δώσει τα ίδια χαρίσματα σε όλους τους ανθρώπους, δεν τους έχει δώσει τα ίδια τάλαντα.

Η απορία αυτή δεν είναι βεβαίως χωρίς απάντηση, και η πιο απλή είναι αυτή που δίδουν πολλοί από τους ερμηνευτές, λέγοντας ότι ο Θεός, όπως και ο άνθρωπος της σημερινής παραβολής, δεν είναι άδικος, ώστε να δίδει σε άλλους πολλά και σε άλλους λιγότερα χαρίσματα. Ως παντογνώστης γνωρίζει τις δυνατότητες του κάθε ανθρώπου και δίδει τα τάλαντα ανάλογα με αυτές, ώστε να μπορέσουν να τα αξιοποιήσουν προς ωφέλειά τους και προς ωφέλεια των αδελφών τους.

Όμως η δικαιοσύνη και η αγάπη του Θεού εκφράζεται στη σημερινή παραβολή και με έναν ακόμη τρόπο. Εκφράζεται με την ανταμοιβή που προσφέρει ο άνθρωπος στους δούλους του, στους οποίους είχε εμπιστευθεί τα πέντε και τα δύο τάλαντα· στους δύο δούλους του, οι οποίοι εργάσθηκαν και καλλιέργησαν τα τάλαντα που έλαβαν, έτσι ώστε, όταν επέστρεψε ο κύριός τους και ζήτησε λόγο, ήταν σε θέση να του αποδώσουν τους καρπούς της εργασίας τους και της καλλιεργείας των ταλάντων που τους εμπιστεύθηκε. Αυτός που είχε λάβει τα πέντε τάλαντα παρουσίασε στον κύριό του άλλα πέντε και αυτός που είχε λάβει τα δύο άλλα δύο.

Σύμφωνα με τα δικά μας, τα ανθρώπινα κριτήρια, θα περιμέναμε ο κύριος να ανταμείψει τους δύο δούλους του με διαφορετικό τρόπο, να δώσει μεγαλύτερη ανταμοιβή σε αυτόν που κέρδισε τα πέντε τάλαντα από ο,τι σε αυτόν που κέρδισε τα δύο. Όμως ο κύριος αποφάσισε διαφορετικά, αποφάσισε με το κριτήριο της αληθινής δικαιοσύνης και απέδωσε και στους δύο δούλους του την ίδια αμοιβή λέγοντας: «επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω». Τι τους είπε, δηλαδή; Είσασταν πιστοί και εργατικοί δούλοι, όταν είχατε λίγα να διαχειριστείτε. Γι᾽ αυτό τον λόγο θα σας εμπιστευθώ τώρα πολλά.

Αν ο κύριος έδιδε μεγαλύτερη ανταμοιβή στον δούλο που έλαβε τα πέντε τάλαντα, θα μπορούσε ο δούλος που έλαβε τα δύο να παραπονεθεί και να ισχυρισθεί ότι, αν είχε λάβει και αυτός πέντε, θα κέρδιζε πέντε, άρα είχε αδικηθεί. Αυτή όμως είναι, όπως είπαμε, η ανθρώπινη λογική και η ανθρώπινη δικαιοσύνη. Ο κύριος της παραβολής ανταμείβει τον κόπο και την προσπάθεια των δούλων του, όχι την ποσότητα. Εκτιμά το γεγονός ότι και οι δύο εργάσθηκαν ανάλογα με όσα είχαν λάβει και απέφεραν αντίστοιχα, γι᾽ αυτό και τους δίδει την αντίστοιχη αμοιβή. Το ίδιο θα κάνει και ο Θεός κατά την ημέρα της κρίσεως. Δεν θα ζητήσει από όλους μας τους ίδιους καρπούς, τα ίδια έργα, αλλά θα ζητήσει ανάλογα με τις δυνατότητες και τα χαρίσματά μας, ανάλογα με αυτά που Εκείνος μας έδωσε.

Γι᾽ αυτό, αδελφοί μου, αντί να ασχολούμεθα με όσα έχουν οι άλλοι άνθρωποι γύρω μας, αντί να δυσανασχετούμε με τα χαρίσματα και τα τάλαντα που έχουν εκείνοι και εμείς δεν έχουμε, ας προσπαθήσουμε να καλλιεργήσουμε και να αξιοποιήσουμε όσα έχουμε εμείς, όσα έχει δώσει σε εμάς ο Θεός, ο οποίος γνωρίζει γιατί μας έχει δώσει τα χαρίσματα και τα τάλαντα που μας έχει δώσει. Και να μην αμφιβάλλουμε ότι, εάν εργασθούμε με διάθεση, με ζήλο και με αγάπη για να τα αυξήσουμε προς δόξαν Θεού και προς ωφέλεια των αδελφών μας, και όχι μόνο για το προσωπικό μας συμφέρον, τότε θα ακούσουμε και εμείς κατά την ημέρα της μελλούσης κρίσεως τη φωνή του Κυρίου μας «επί ολίγα ης πιστός, επί πολλών σε καταστήσω· είσελθε εις την χαράν του κυρίου σου».