Η αληθινή επιτυχία

Καθώς το Φθινόπωρο προχωρά και η χαρά πολλών υποψηφίων νέων μας για τα αποτελέσματα των Πανελληνίων καταλαγιάζουν, φτάνει η ώρα της αληθινής ζωής να κάνει την αποτίμηση της επιτυχίας και να παρουσιάσει χωρίς ωραιοποιήσεις τα αληθινά δεδομένα.

Άλλες εποχές, η απομυθοποίηση του μεγάλου στόχου, δηλ. της πανεπιστημιακής ζωής πραγματοποιούνταν από τα πρώτα 4-5 βήματα μέσα στα κτίρια της πανεπιστημιούπολης στου Ζωγράφου ή στα κτίρια της Σόλωνος και της Ναβαρίνου ή όπου άλλου στην ελληνική επικράτεια. Εκεί, που τα τραπεζάκια των κομματικών νεολαιών θα «ψάρευαν» ήδη την φρέσκια πελατεία με κάθε λογής δολώματα και η συναίσθηση της μοναξιάς σε έναν χώρο απρόσωπο και αδιάφορο θα οδηγούσε βίαια από την μαθητική στη φοιτητική ζωή.

Φέτος, ούτε καν αυτό! Η ακύρωση ήρθε από έναν μικροσκοπικό αλλά παντοδύναμο, μέχρι στιγμής, μουσαφίρη, έναν ιό με κορώνα, που έκλεισε τις γραμματείες και αναβάθμισε την απροσωπία από φυσική σε ψηφιακή.

Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Ίδιο και το ερώτημα, ίδια αμείλικτο:

«Τι κατάφερα τελικά;»

 Ο θεσμός των κάθε είδους εξετάσεων συνδέεται στενά με τον όρο «επιτυχία». Ιδιαίτερα οι Πανελλήνιες Εξετάσεις στην πατρίδα μας  έχουν καταλήξει να αποτελούν μία από τις σημαντικότερες καμπές στην πορεία ενός νέου ανθρώπου προς την επαγγελματική και κοινωνική αποκατάσταση.

Το γεγονός είναι πως σε ένα «κλειστό» εκπαιδευτικό σύστημα, όπως το δικό μας,  χωρίς διεξόδους και εναλλακτικές λύσεις, οι Πανελλήνιες έρχονται να επηρεάσουν με τρόπο καταλυτικό και σχεδόν απάνθρωπο την ψυχική κατάσταση των εφήβων μας. Η χαοτική ύλη, «παπαγαλισμένη» και κωδικοποιημένη, χωρίς ίχνος εμβάθυνσης και πλήρως αποστασιοποιημένη από τη χαρά της μάθησης, σε συνδυασμό με τον σκληρό ανταγωνισμό για μια θέση στις …περιζήτητες σχολές, εισάγουν βίαια τους μαθητές στον κόσμο των «μεγάλων», κόσμο σκληρό, στεγνό από πνευματικότητα και παραδομένο πλήρως στον ανταγωνισμό και την πάση θυσία κερδοφορία.

Επιπλέον, οι αβάσταχτες οικονομικές συνθήκες προσθέτουν στους ώμους του υποψηφίου νέου μας το βάρος της ευθύνης απέναντι στην οικογένεια του, η οποία με έμμεσο ή και άμεσο τρόπο έχει καταστήσει σαφές, πως ο οικογενειακός προϋπολογισμός δεν αντέχει τη σπουδή στη τριτοβάθμια εκπαίδευση μακριά από το σπίτι του.

Για χιλιάδες παιδιά μας, η φοιτητική τους ζωή ξεκινά με αυτά τα βάρη, που, ακριβώς επειδή προέκυψαν στην πιο κρίσιμη και ευαίσθητη ηλικία, δύσκολα θα εξαλειφτούν. Το ίδιο όμως δύσκολα θα εξαλειφτεί και η συμπαράσταση που η ελληνική οικογένεια, παρά τις συχνές υπερβολές, ξέρει να προσφέρει σε περιόδους δυσκολίας στα παιδιά.  Οι φύλακες άγγελοι γονείς προσπάθησαν και φέτος να ενισχύσουν με κάθε τρόπο την προσπάθεια των παιδιών τους. Για πάνω από ένα χρόνο, όσο το σπίτι βρισκόταν σε ρυθμούς Πανελλήνιων,  η μελέτη του παιδιού έγινε το κέντρο του οικογενειακού προγράμματος. Πότε όμως δεν θα ξεχάσουν τα παιδιά, το κυριότερο. Αυτό που είχαν ανάγκη να το ακούν δυο και τρεις φορές την ήμερα. Την απάντηση σε ένα ερώτημα που άλλοτε ακουγόταν με λέξεις, συχνότερα όμως εκφραζόταν με τα μάτια της αγωνίας, όταν οι δυνάμεις είχαν φτάσει πια στο μη παρέκει:

«Θα πετύχω;»

Πάντα ίδια η απάντηση, με συγκίνηση και συχνά μαζί μ΄ ένα πατρικό ή μητρικό χάδι:

«Θα πετύχεις οπωσδήποτε!»

Τώρα είσαι πια ο νέος φοιτητής που πέρασες Πανελλήνιες και βλέπεις τη ζωή να δείχνει τα δόντια της. Εκεί που νόμιζες πως όλα τέλειωσαν, βλέπεις τα δύσκολα να είναι μπροστά σου. Και το ερώτημα ξανά ανεβαίνει στο στόμα σου, σε ποιον όμως να το θέσεις, αφού όλοι νομίζουν πως η επιτυχία ήρθε;

«Θα πετύχω;»

Μόνο που τώρα το ερώτημα αφορά μια ολόκληρη ζωή. Μόνο που τώρα αναζητούνται αφτιά να ακούσουν μια αγωνία που δεν πρόκειται να μερώσει με μια δυο ακόμη εξετάσεις. Είναι ακριβώς αυτή  η ώρα που οι νέοι μας φοιτητές περιμένουν πάλι από μας μια λύτρωση στα βασανιστικά ερωτήματα του μέλλοντος τους, εν μέσω μάλιστα τόσο αντίξοων συνθηκών, ένα φως σε ένα σκότος και ένα έρεβος που καθημερινά τους μεταφέρουν οι τηλεοπτικές οθόνες, μια εναλλακτική λύση μπροστά στα αδιέξοδα που εισπράττουν καθημερινά από τον στενό και ευρύτερο περίγυρο τους. Μια φράση περιμένουν, που για να την πούμε και να την πιστέψουν, πρέπει πρώτα εμείς, οι μεγαλύτεροι να την πιστέψουμε:

«Ό, τι κι αν γίνει, θα πετύχεις!»

Μια τέτοια φράση κρύβει μέσα της, πρώτα απ΄ όλα, μια αλήθεια ορατή και αναμφισβήτητη: πώς η ζωή, ακόμη και υπ΄ αυτές τις συνθήκες, είναι γεμάτη εναλλακτικούς δρόμους, ευκαιρίες και εκπλήξεις. Η κοινωνία γύρω μας είναι γεμάτη από ανθρώπους που αγωνίστηκαν να κερδίσουν το μέλλον τους και το κατάφεραν, ακόμη και όταν η αποτυχία μιας εξέτασης ή μιας δοκιμασίας φάνηκαν να τους κλείνουν τον δρόμο. Είναι αυτοί οι άνθρωποι, που σαν το νερό, έμαθαν να βρίσκουν πάντα τον δρόμο προς τη θάλασσα της επιτυχίας.

Μια δεύτερη αλήθεια, είναι πως στη ζωή, η αληθινή επιτυχία δεν μετριέται με βαθμούς και εισαγωγή σε κάποιο ΑΕΙ, αλλά με την ποιότητα της καθημερινότητας, μιας ποιότητας που καθορίζεται από την εσωτερική κατάσταση του ανθρώπου, τον πλούτο των ανθρωπίνων σχέσεων και την διαρκή πίστη σ΄ ένα καλύτερο αύριο. Η μάχη για αυτού του είδους την επιτυχία είναι ισόβια και δίνεται καθημερινά.

Υπάρχει όμως και μια ακόμη αλήθεια, που για όποιον την προσεγγίσει, επιφυλάσσει μια ζωή γεμάτη ελπίδα και νίκες. Είναι η αλήθεια της πίστης στο μεγαλείο και τη  μοναδικότητα μας. Πίστη στον προορισμό μας. Πίστη στην πρόνοια του Δημιουργού μας, που μας προίκισε με ανεξάντλητες δυνάμεις, προκειμένου να ζήσουμε μια ζωή  πλατέματος του νου και της καρδιάς μας. Διότι, τελικώς, στη ζωή αυτή, την αληθινή επιτυχία την βιώνουν εκείνοι που μετέβαλλαν τα ταλέντα τους σε εργαλεία προσφοράς και είδαν την καρδιά τους να ξεφεύγει από τον άρρωστο ναρκισσισμό της εποχής μας και να συναντά τον άλλον, τον συνάνθρωπο, τον φίλο στις εύκολες και στις δύσκολες στιγμές.

Ποτέ δεν είναι αργά για μια αγωγή πίστης και αγάπης. Ιδίως τις μέρες αυτές της έντασης, που δεν υπάρχει χώρος για λόγια και συμβουλές, η ήρεμη στάση μας, το χαμόγελο μας, κυρίως όμως η προσευχή μας, μπορεί να αποτελέσουν για τα παιδιά μας βάλσαμο και στήριγμα. Ας μάθουν μέσα από τη στάση μας και το παράδειγμα μας τι σημαίνει αληθινή επιτυχία.