«Η έννοια του διαχρονικού μηνύματος της χριστιανικής «συν-αντίληψης». Το σήμερα προέρχεται από το χθες και το αύριο θα προέλθει από το σήμερα»

*Εισήγηση στο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΑΤΗΧΗΤΩΝ (4.12.21)

Σεβασμιώτατοι, τίμιο πρεσβυτέριο,
κυρίες και κύριοι παντός θεσμού και πάσης αρχής,
αγαπητές κατηχήτριες  και αγαπητοί κατηχητές

Οφείλω πρώτον να συγχαρώ  τους εμπνευστές και διοργανωτές τού ουσιαστικά σημαντικού αυτού Συνεδρίου καθώς και τις Κατηχήτριες και τους Κατηχητές που προσήλθαν σ΄ αυτό από όλα τα μέρη τής Ελλάδος επιβεβαιώνοντας εμπράκτως αυτά στα οποία θα αναφερθώ, δεύτερον να ευχαριστήσω  την Επιστημονική Επιτροπή για την τιμητική πρόσκληση και τρίτον να ζητήσω συγγνώμη από όλους Υμάς ανεξαιρέτως, διότι λόγω της συνόδου πολλών αιτίων   ̶ της συγκυρίας συμπεριλαμβανομένης  ̶   δεν ήταν δυνατόν να είμαι ενώπιον Υμών σήμερα με ζωντανή παρουσία.

Σεβασμιώτατε Πρόεδρε τής Επιστημονικής Επιτροπής, έχοντας προ οφθαλμών  ότι  το σημερινό συνέδριο, το οποίο πραγματοποιείται «στο πλαίσιο εορτασμού των διακοσίων ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821», απευθύνεται στον κατηχητικό  λόγο, οφείλω να επισημάνω απ’ αρχής την διαρκώς αυξανόμενη σημασία ή  ανάγκη, αν θέλετε, του έργου τής ΄΄διακονίας΄΄ των Κατηχητριών και των  Κατηχητών [για την οικονομία τού χρόνου θα χρησιμοποιώ στο εξής τον όρο Κατηχητές για αμφότερα τα φύλα],   στους οποίους πρωτίστως και κυρίως απευθύνεται  και ο λόγος μου.

Ι. Η ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ[i]

Η σχέση τού ανθρώπου με το φυσικό του περιβάλλον προσδιορίστηκε πάντοτε από την ερμηνεία τής σχέσεώς του με τον Θεό και με τον Κόσμο. Η δεύτερη θεώρηση (η ανθρωποκεντρική) θα χρησιμοποιηθεί  εδώ σήμερα προκειμένου να συνδέσουμε το ζητούμενο του Συνεδρίου με  την χριστιανική συναντίληψη.

Με αφετηρία, λοιπόν, την ανθρωποκεντρική θεώρηση  το περιβάλλον κατηγοριοποιείται ως εξής:

Α΄. Κατηγορίες τού περιβάλλοντος

1η κατηγορία: ανθρώπινο, φυσικό, τεχνητό.

2η κατηγορία: εσωτερικό ή ατομικό/προσωπικό κ΄ εξωτερικό (ανθρώπινο, φυσικό,  τεχνητό), το οποίο προσδιορίζεται  τοπικά (εγγύς ή ευρύτερο) και τροπικά (άμεσο ή έμμεσο).

3η κατηγορία: διαχρονικό (ανθρώπινο, φυσικό, τεχνητό)    [είτε ως χθεσινό, σημερινό και αυριανό  είτε ως εγγύς ή απέχον χρονικά, το οποίο  ασκεί   άμεση ή έμμεση επίδραση].

Β΄. Υποκατηγορίες (της εννοίας τού ανθρώπινου περιβάλλοντος)  

1η υποκατηγορία: σχέσεις που τελούν σε συνάρτηση με: το υποκείμενο, το αντικείμενο, το κατηγόρημα, τους προσδιορισμούς που τις περιγράφουν, οπότε  οι σχέσεις αυτές:

(i) συνιστούν είδη,

(ii) δημιουργούνται  σε χώρο και κάτω από συνθήκες που επικρατούν κάθε φορά μέσα στο φυσικό ή τεχνητό     περιβάλλον τού χώρου αυτού,

(iii) πραγματοποιούνται τυχαία ή σκόπιμα,

(iv)  έχουν διάρκεια    (μικρή ή μεγάλη),

(v)  έχουν συχνότητα  (μικρή ή μεγάλη).

 2η υποκατηγορία (τής εννοίας τού ανθρώπινου περιβάλλοντος): αποτελέσματα της συμπεριφοράς τού  ανθρώπου:

(i) παροντική ή βραχυπρόθεσμη βελτίωση της δικής του ΠΖ  και, ενδεχομένως, και των άλλων,

(ii) βραχυπρόθεσμη βελτίωση της δικής του ΠΖ  και μεσοπρόθεσμη υποβάθμιση  της  ΠΖ των άλλων (σε  πολλές  δε  περιπτώσεις  ακόμη   και  της  δικής  του),

(iii) μακροπρόθεσμη υποβάθμιση τής ζωής όλων ανεξαιρέτως.

[i] Δελλασούδας, Λ. (2006/2011). ΄΄Τα γνωστικά αντικείμενα παιδεύουν.  Το παράδειγμα και η έμπρακτη συμβολή εκ-παιδεύουν. Τελικά, ποιος και πώς μπορεί να διδάξει σήμερα περιβαλλοντική και, γενικότερα, κοινωνική συνείδηση΄΄;    Άρθρο στον αφιερωματικό Τόμο: «Η Χάρη θέλει Αντίχαρη», προς τιμήν τού ομότιμου  καθηγητή Αντωνίου Δανασσή-Αφεντάκη, Αθήνα: ΕΚΠΑ, Τμήμα ΦΠΨ, Τομέας Παιδαγωγικής. (δείτε το άρθρο εδώ)