Non-COVID ασθενείς και πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας και άλλα θέματα σχετικά με την άσκηση ιατρικής κλινικής πράξης κατά την πανδημία.
5 Ιουλίου 2022Κατά τη διάρκεια των αιχμών της πανδημίας και εξαιτίας της υπερβολικής πίεσης που δεχόντουσαν τα συστήματα Υγείας, αρκετά νοσοκομεία μετατράπηκαν σε νοσοκομεία αποκλειστικά για ασθενείς με COVID-19, ενώ στα υπόλοιπα περιορίστηκαν σημαντικά τα τακτικά χειρουργεία, καθώς και τα εξωτερικά ιατρεία που αφορούν χρόνια νοσήματα ή προληπτικές εξετάσεις. Οι ιατροί χειρουργικών ειδικοτήτων κλήθηκαν και αυτοί να καταρτίσουν λίστες προτεραιοποίησης χειρουργείων. Τα κριτήρια ήταν ο επείγων χαρακτήρας του χειρουργείου καθώς και η σοβαρότητα της νόσου όπως είναι οι κακοήθειες [29]. Εδώ, τέθηκε έτσι θέμα κατανομής και διάθεσης των πόρων με το θέμα της κοινωνικής δικαιοσύνης και το ατομικό δικαίωμα στην υγεία του non-COVID ασθενούς να βρίσκεται στο επίκεντρο του βιοηθικού προβληματισμού.
Εκτός των χειρουργείων, προκύπτει σημαντικό θέμα με την διατάραξη της ρουτίνας των προληπτικών εξετάσεων τόσο λόγω αδυναμίας του κοινού να προσέλθει στο τακτικό του ραντεβού (περιορισμοί μετακίνησης, φόβος), όσο και λόγω αδυναμίας του συστήματος Υγείας να ανταπεξέλθει . Έτσι, μειώθηκαν κατά 50 % οι εμβολιασμοί παιδιών και εφήβων έναντι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV, o οποίος ευθύνεται για τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας και άλλες κακοήθειες σε γυναίκες και άντρες . Η μείωση αυτή έρχεται να επιβαρύνει την ήδη χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη για το συγκεκριμένο ιό [30,31]. Το ίδιο παρατηρείται σε περιπτώσεις και άλλων εμβολιασμών ρουτίνας και επαναληπτικών δόσεων για την ολοκλήρωση εμβολιαστικών σχημάτων, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την UNICEF να προειδοποιούν πως κινδυνεύει να ακυρωθεί η πρόοδος που έγινε τα τελευταία χρόνια στον τομέα της εμβολιαστικής κάλυψης και να επισημαίνουν ειδικότερα τη σημαντική μείωση του αριθμού των παιδιών που λαμβάνουν το εμβόλιο κατά της διφθερίτιδας, του τετάνου και του κοκκύτη και είναι η πρώτη φορά σε 28 χρόνια που συμβαίνει αυτό [32]. Παρόμοια εικόνα έχουμε και σε άλλες εξετάσεις πρόληψης όπως είναι η μαστογραφία για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, η κυτταρολογική εξέταση Παπανικολάου για την πρόληψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας, η εξέταση PSA για την πρόληψη του καρκίνου του προστάτη και άλλες. Πλήττεται έτσι το δικαίωμα της υγείας του ατόμου και η έννοια της δικαιοσύνης από τη μία, δημιουργούνται συνθήκες και υπόστρωμα αυξημένης μελλοντικής νοσηρότητας από την άλλη.
Στο σημείο αυτό να αναφερθεί πως έχουν τεθεί τόσο στη δημόσια συζήτηση όσο και στην σχετική βιβλιογραφία διάφορα ζητήματα πλέον αυτών που αναλύονται στο παρόν κεφάλαιο που σχετίζονται με την ιατρική δεοντολογία και την ηθική σε συνθήκες υπέρμετρης πίεσης του υγειονομικού συστήματος. Η ιατρική ευθύνη και το ιατρικό λάθος ιατρού υπό εξαιρετικές συνθήκες, το πρόβλημα της μη πλήρως ενημερωμένης συναίνεσης, το καθήκον της αλήθειας του ιατρού προς τον ασθενή, η αυτενέργεια του ιατρού, η δημόσια παρουσία και ο λόγος του ιατρού για θέματα δημόσιας Υγείας και άλλα. Ειδικότερα για το ακαταδίωκτο και την απαλλαγή των ιατρών που εμπλέκονται στην περίθαλψη ασθενών με COVID-19 από την αστική και ποινική ευθύνη, λόγω έκτακτων συνθηκών οι οποίες αποκλείουν ή δυσχεραίνουν την τήρηση του προτύπου της οφειλόμενης ιατρικής επιμέλειας, έχουν διατυπωθεί αιτήματα από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, έχουν ληφθεί αντίστοιχες πρόνοιες σε πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής όπως της Νέας Υόρκης, αλλά και έχουν διατυπωθεί δικαιολογημένες και τεκμηριωμένες ενστάσεις [33]. Τόσο στο ζήτημα αυτό, όσο και στα υπόλοιπα που αναφέρθηκαν, ευρέως αποδεκτή θέση στη βιβλιογραφία και στις απόψεις των ειδικών αποτελεί η άποψη πως σε χώρες με ανεπτυγμένο νομικό οπλοστάσιο στο ιατρικό δίκαιο και το δίκαιο της ιατρικής ευθύνης μπορεί να επιλύονται τέτοια προβλήματα ακόμα και σε συνθήκες εξαιρετικές όπως είναι η πανδημία και πως η ύπαρξη επιτροπών και πρωτοκόλλων ηθικής και δεοντολογίας διευκολύνει το κλινικό έργο των ιατρών και προστατεύει τον ιατρό και τον ασθενή από τις συνέπειες του ιατρικού λάθους.
Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ
