Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, Οι φίλοι, οι γνήσιοι και οι αχρείοι δούλοι του Θεού, οι αντίπαλοι Του!

Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης ο της Κλίμακος.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αγίου Ιωάννου του Σιναΐτη «Κλίμαξ»
Λόγος πρώτος
Διά την αποταγήν του ματαίου βίου

1. Το «από Θεού άρχεσθαι» είναι ορθόν και πρέπον, εφ’ όσον απευθύνομαι προς υπηρέτας του Θεού*.

Αυτού λοιπόν του αγαθού και υπεραγαθού και παναγάθου Θεού και βασιλέως μας, ο οποίος ετίμησε όλα τα λογικά όντα που εδημιούργησε με το δώρο του αυτεξουσίου, άλλοι είναι φίλοι Του και άλλοι γνήσιοι δούλοι Του.

Άλλοι είναι αχρείοι δούλοι Του και άλλοι τελείως αποξενωμένοι απ’ Αυτόν.

Υπάρχουν τέλος και αυτοί που είναι εχθροί Του, καίτοι είναι αδύνατοι και ανίσχυροι.

2. Φίλους κατ’ εξοχήν του Θεού, ω ιερέ φίλε**, εμείς οι αμόρφωτοι θεωρούμε τις νοερές και ασώματες δυνάμεις των αγγέλων. Γνησίους δούλους του Θεού εκείνους που εξετέλεσαν και εκτελούν το πανάγιο θέλημά Του ακούραστα και χωρίς καμμία παράλειψι.

Αχρείους δούλους ονομάζουμε αυτούς που αξιώθηκαν μεν να λάβουν το άγιον Βάπτισμα, δεν εφύλαξαν όμως γνήσια τις προς τον Θεόν υποσχέσεις τους.

Ως ξένους και εχθρούς του Θεού θα εννοήσωμε αυτούς που είναι αβάπτιστοι η δεν έχουν ορθή πίστι.

Αντίπαλοι τέλος του Θεού είναι εκείνοι οι οποίο όχι μόνον απέκρουσαν και απέρριψαν από την ζωή τους το θέλημα του Κυρίου, αλλά και πολεμούν με πάθος αυτούς που το τηρούν.

3. Επειδή όμως για κάθε μία από τις κατηγορίες των ανθρώπων που αναφέραμε, χρειάζεται να γίνει ιδιαίτερος και ανάλογος προς την κάθε περίπτωση λόγος, για μας δε τους αμαθείς δεν είναι συμφέρον επί του παρόντος να τα αναπτύξωμε όλα αυτά, εμπρός λοιπόν ας απλώσωμε με αδιάκριτο υπακοή το ανάξιο χέρι μας προς τους γνησίους δούλους του Θεού, οι οποίοι μας επίεσαν με την ευσέβειά τους και μας εβίασαν με την εμπιστοσύνη τους, ώστε να υπακούσωμε στην προσταγή τους. Και αφού δεχθούμε από την ιδική τους σοφία την πέννα και την βυθίσωμε στο νοητό μελάνι, που είναι η σκυθρωπή και συγχρόνως χαρωπή ταπεινοφροσύνη, ας την σύρωμε επάνω στις λείες και λευκές καρδιές τους, σαν σε χαρτί, μάλλον δε σαν σε πλάκες πνευματικές, και αναγράφοντας τα θεία λόγια ας ειπούμε τα εξής:

4. Ο Θεός είναι, για όσους θέλουν, η ζωή και η σωτηρία τους, όλων, και των πιστών και των απίστων, και των δικαίων και των αδίκων, και των ευσεβών και των ασεβών, και των απαθών και των εμπαθών, και των μοναχών και των κοσμικών, και των σοφών και των αγραμμάτων, και των υγιών και των ασθενών, και των νέων και των ηλικιωμένων.

Είναι κάτι παρόμοιο με την ακτινοβολία του φωτός, με την θέα του ηλίου και με την εναλλαγή των εποχών (τα οποία προσφέρονται εξ ίσου σε όλους τους ανθρώπους). Και δεν μπορεί να είναι διαφορετικά, διότι «δεν υπάρχει προσωποληψία στον Θεόν» (Προς Κολοσσαείς Κεφ. 3.25).

5. Άνθρωπος ασεβής είναι μία ύπαρξις λογική και θνητή, η οποία θεληματικά αποφεύγει την ζωή, και τον Δημιουργό της, πού υπάρχει αιώνια, τον θεωρεί ως ανύπαρκτο.

6. Παράνομος είναι αυτός που με την κακή του σκέψι διαστρέφει τον νόμο του Θεού και πού νομίζει ότι πιστεύει, ενώ έχει επιθυμίες και αντιλήψεις αντίθετες προς τον Θεόν.

7. Χριστιανός είναι η απομίμησις του Χριστού, όσο είναι δυνατόν στον άνθρωπο, και στα λόγια και στα έργα και στην σκέψι. Πιστεύει δε ορθά και αλάνθαστα στην Αγία Τριάδα.

8. Θεοφιλής είναι εκείνος που απολαμβάνει όλα τα φυσικά και αναμάρτητα δώρα του Θεού, συγχρόνως όμως δεν αμελεί, όσο μπορεί, να επιτελεί το αγαθό.

9. Εγκρατής είναι αυτός που ζη μέσα στους πειρασμούς και τις παγίδες και τους θορύβους του κόσμου και αγωνίζεται με όλη του την δύναμι να μιμηθή την ζωή εκείνων πού είναι απηλλαγμένοι από τους θορύβους του κόσμου.

* Το βιβλίο γράφτηκε κατόπιν παρακλήσεως του Ηγουμένου της Μονής Ραϊθού, Ιωάννη για την πνευματική ωφέλεια των Μοναχών της Μονής.

** Αναφέρεται στον Ηγούμενο της Μονής Ραϊθού Ιωάννη.

Αγίου Ιωάννου του Σιναΐτου, «Κλίμαξ», έκδοση Ιεράς Μονής Παρακλήτου.