Μηνύματα και Άγιοι της Αλώσεως: Αιματοπότιστη άλωση, πάλι δικιά μας θα ‘ναι
7 Ιουνίου 2023Άρση της θείας βοηθείας
Πολλοί δεν γνωρίζουν μια συνταρακτική πτυχή της αλώσεως της Πόλεως, κατά την οποία συνέβη κάτι υπερφυσικό, για να καταφανείότι ο Θεός ήταν εκείνος που προστάτευε το Βυζάντιο επί χίλια έτη.
Ο πορθητής Μωάμεθ απελπισμένοςαπό την δίμηνη σχεδόν πολιορκία και την μεγάλη φθορά των βαρβάρων ορδών του, αποφάσισε νάεγκαταλείψει το κατακτητικό του εγχείρημα. Διέταξε τον στρατό του νάετοιμασθεί, γιάαναχώρηση.
Πράγματι, η διαταγή γινόταν πράξη, μέχρι τότε πούένας στρατηγός του τον εξορκίζει να κάνει μια τελευταία επίθεση, πείθοντάς τον με κοινή μαρτυρία του στρατού του ότι, ενώ σέόλη την διάρκεια της πολιορκίας έβλεπαν οι στρατιώτες ένα λευκό σύννεφο να καλύπτει την Βασιλίδα των Πόλεων, την τελευταία νύχτα είδαν αυτή την φωτεινή νεφέλη νάανυψώνεται προς τον ουρανό, δίνοντας την ερμηνεία ότιο Θεός τους, τους εγκαταλείπει. Πείσθηκε τότεο Μωάμεθ και επιχείρησε την τελευταία και μοιραία έφοδό του με τα γνωστά δραματικά γεγονότα.Αυτό το περιστατικόαναφέρει ο χρονικογράφος της αλώσεως, Δούκας.
Αιματοπότιστη άλωση, πάλι δικιά μας θα ‘ναι.
Την παραμονή της αιματοπότιστης αλώσεως τελέσθηκε θεία Λειτουργία στην Αγία Σοφία με καθολική συμμετοχή κλήρου και λαού. Εκείο βασιλιάς, πριν κοινωνήσει, ζήτησε απ’ όλους να τον συγχωρήσουν για τυχόν λάθη και αδικίες που είχε προκαλέσει, κυρίως με την λανθασμένη επιλογή του να περιμένει βοήθεια από την δύση, στην οποία είχε παραδώσει το πατροπαράδοτο σέβας, έστω και για λόγους πολιτικής και προσδοκομένης σωτηρίας του Βυζαντίου, με συνέπεια τον διχασμό του Ορθοδόξου πληρώματος.Έπειτα κατευθύνθηκε αποφασιστικά προς την πύλη του Αγίου Ρωμανού, στο πιο ευαίσθητο σημείο της άμυνας. Δεν έβαλε άλλους μπροστάρηδες στην μάχη. Μπήκε ο ίδιος, γιατί ήταν παλληκάρι και ανελάμβανε τις ευθύνες του απέναντι στον λαό του.
Λίγο μετά τα μεσάνυκτα κηρύχθηκε η γενική τουρκική επίθεση. Οιυπερασπιστές της Πόλεως με τον Αυτοκράτορα επικεφαλής αμύνονταν με σθένος, γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει επιλογή υποχωρήσεως. Οι δύο πρώτες επιθέσεις αποκρούσθηκαν επιτυχώς, παρά τα ρήγματα που δημιουργούνταν συνεχώς στα τείχη από τους κανονιοβολισμούς. Όμως,ο Μωάμεθ οργάνωσε πολύ πιο προσεγμένα την τρίτη και τελευταία επίθεση. Με ιδιαίτερη επιμονή οι Τούρκοι επιτέθηκαν στο σημείο των τειχών που ήταν κοντά στην πύλη τούΑγίου Ρωμανού, όπου βρισκόταν καίοίδιος ο βασιλιάς και που εκεί πολεμώντας με αξιοθαύμαστη γενναιότητα έπεσε ηρωικά.
Η θυσία του Κωνσταντίνου Παλιολόγου στην πύλη του Ρωμανούέθεσε τις βάσεις για το μοναδικό 1821. Τα κατά δεκάδες κινήματα των υποδούλων ετράφησαν από τους θρύλους του Μαρμαρωμένου Βασιλιά και της Κόκκινης Μηλιάς. Αν είχαν παραδοθεί την 29η Μαιου 1453, δεν θάυπήρχε αντίσταση καίεθνεγερσία. Η συνθηκολόγηση θάήταν ανεξήτηλη ντροπή, ενώηηρωικήάμυνα γέννησε την υπομονή, την ελπίδα, την προσδοκία. Αυτήν πούεκφράζει καίο Ποντιακός θρήνος:
«…Η Ρωμανία πέρασεν, Η Ρωμανία πόρθεν,
Η Ρωμανία κι αν πέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο…»
Άλλωστε καίο Γέρος του Μοριά έλεγε προς τους ξένους συνομιλητές του:
-Ο βασιλεύς μας συνθήκην δεν έκαμε! Η φρουρά του πολεμάακόμη και το φρούριό του αντιστέκεται.
Καίεξηγούσε,ότι αναφερόταν στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, στους κλεφταρματολούς, στο Σούλι και στην Μάνη. Οι πεσόντες κατά την άλωση μας δώρησαν το δικαίωμα στην Μεγάλη ιδέα. Και χωρίς Μεγάλες ιδέες τάέθνη δεν πάνε μπροστά.
Απόλυτη καταστροφή
Μόλις έσπασε καίη τελευταία αντίσταση στα τείχη οιορδές των αγρίων λύκων, των αιμοσταγών Τούρκων ξεχύθηκαν στους δρόμους της Πόλεως με σκοπό την τριήμερη λαφυραγώγηση, όπως τους το είχε υποσχεθείο Μωάμεθ. Ο,τι είχε απομείνει σε πλούτο και κάλλος από την λεηλασία των Σταυροφόρων το 1204, λεηλατήθηκε ανηλεώς από τους Αγαρηνούς. Η Πόλη ερημώθηκε τελείως. Εκκλησίες και Μοναστήρια βεβηλώθηκαν, σπίτια πυρπολήθηκαν, έργα τέχνης και μνημεία καταστράφηκαν ολοσχερώς. Αμέτρητοι κάτοικοι της Πόλεως σκοτώθηκαν, χιλιάδες σύρθηκαν όμηροι στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής, ενώόσοι γλύτωσαν, έφυγαν στην Δύση.Ενδεικτικό των τουρκικών βιαιοπραγιών της αλώσεως είναι ο σφαγιασμός των πιστών που είχαν καταφύγει στην Αγιά Σοφιά τις ώρες εκείνες και αυτών που γιόρταζαν την μνήμη της Αγίας Θεοδοσίας στον ομώνυμο Ναό της. Οι Τούρκοι στρατιώτες στην Αγια Σοφιάέσπασαν τις πόρτες τούΝαού και σκότωναν τους πιστούς αμάχους με μίσος αδιακρίτως φύλου και ηλικίας. Μια παράδοση αναφέρει,ότι την ώρα που εισέβαλαν οι Τούρκοι στην Αγιά Σοφιάετελείτο Θεία Λειτουργία. Ο τοίχος, τότε, πίσω από την Αγία Τράπεζα άνοιξε και μέσα του εξαφανίσθηκε οΙερέας. Η παράδοση αυτή θέλει, όταν η Πόλη επιστρέψει πάλι σε χέρια Χριστιανών, οΙερέας να ξαναβγείαπό την κρυψώνα του καίνά συνεχίσει την μισοτελειωμένη Θεία Λειτουργία.
Το στολίδι των πόλεων, η Κωνσταντινούπολη, έπαψε να λάμπει, δεν έπαψε, όμως, να εκπέμπει το Φως του Χριστιανισμού και το Φως τούΕλληνικού πνεύματος που την περιέβαλαν.Αν και δεν λειτουργούν πλέον όλοι οι ορατοί ναοί της, συνεχίζεται το μυστήριο να τελείται αθέατα, αθόρυβα στα μυστικάάδυτα της γης και της καρδιάς, όπου μόνο ο Ήλιος της δικαιοσύνης μπορεί να στέλνει τις ζωογόνες ακτίνες του. Μόνο ο Χριστός, η πηγή της ζωής, είναι Αυτός που μπορεί να σκορπίσει τις στάχτες, να αναστήσει τα ερείπια, να χαρίσει την ζωή, για να γίνουν και πάλι όλα καινούργια, όλα νέα• για να ζήσει και πάλι η Πόλη, όπως παλιά. Πίστη ακράδαντη και ελπίδα ζώσα μας κάνει να πιστεύουμε ότι «πάλι με χρόνια, με καιρούς, πάλι δικά μας θα ‘ναι»!
