Πώς ο Απόστολος Παύλος οδήγησε τους Ισπανούς σε Θεογνωσία και το μαρτύριο του

Το «Μαρτύριον του Αποστόλου Παύλου».

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αλλ’ ακούσατε και με τίνα [ποιον] τρόπον επέστρεψαν οι Ισπανοί προς θεογνωσίαν [γνώση του Θεού] εκ της διδαχής του Αποστόλου Παύλου.

Γυνή τις ήτο κατά πολλά πλουσία, σοφή και αρχόντισσα, ονομαζομένη Ξανθίππη, έχουσα άνδρα Πρόβον ονόματι, αυθέντην [ηγεμόνα] της Ισπανίας· αύτη, ακούσασα τα περί του Αποστόλου Παύλου φημιζόμενα, επεθύμει να τον ίδη και να ακούση λόγον εκ του στόματός του.

Ενώ δε εκείνη ταύτα επεθύμει, μετέβη και ο Απόστολος εις την πόλιν αυτήν, κατά την ώραν δε κατά την οποίαν εισήρχετο ο Απόστολος εις την πόλιν, κατά συντυχίαν [σύμπτωση] έτυχε και η αρχόντισσα εκείνη να εξέρχεται εις περίπατον και ως είδε τον Απόστολον, παρευθύς από το εύτακτόν [συνετό] του περιπάτημα και από το ήθος του χαριτωμένου προσώπου του εγνώρισεν, ότι αυτός θέλει είναι εκείνος.

Απελθούσα λοιπόν η γυνή εις τον οίκον της, κατέπεισε τον άνδρα της, Έλληνα όντα και αυτόν, να καλέσουν τον ξένον εκείνον εις τον οίκον των.

Εισερχομένου δε του Αγίου εις τον οίκον του Πρόβου, ηνεώχθησαν [άνοιξαν] εκ θείας αποκαλύψεως οι ψυχικοί οφθαλμοί της γυναικός, και βλέπει εις το βλέφαρον του Αποστόλου, ότι έγραφε με χρυσά γράμματα ταύτα:
«Παύλος ο κήρυξ του Χριστού».

Τούτο ιδούσα η Ξανθίππη έπεσεν εις τους πόδας του Αποστόλου και εζήτει το Βάπτισμα· την εβάπτισε λοιπόν ο Άγιος και εδίδαξεν εις αυτήν την πίστιν του Χριστού· ομοίως εβάπτισε και τον άνδρα αυτής Πρόβον, συγγενή όντα του βασιλέως Νέρωνος, ως και άλλον άρχοντα μέγαν, Φιλόθεον ονόματι, εν συνεχεία δε και άπειρα πλήθη της πόλεως εκείνης.

Με τοιούτον τρόπον ποιήσας αρχήν ο Απόστολος επέστρεψε και τους άλλους Ισπανούς προς θεογνωσίαν. Αλλά περί μεν της πολιτείας και του κηρύγματος του Αποστόλου, ας έχη τέλος ο λόγος μου, τώρα δε ας διηγηθώ και με τίνα τρόπον ετελειώθη.

Πάντως ηκούσατε και από του Αποστόλου Πέτρου την διήγησιν περί του βασιλέως Νέρωνος, οποίαν μανίαν και οργήν είχεν ούτος κατά των Χριστιανών. Αυτός και τώρα περισσότερον εκμανείς [έγινε περισσότερο μανιακός], εφόνευσε και την ιδίαν του μητέρα, Αγριππίναν ονόματι, και την θείαν του, αδελφήν του πατρός του, είτα και την σύζυγόν του Οκταβίαν και άλλους αναριθμήτους συγγενείς αυτού· τέλος εκίνησε και καθολικόν [γενικόν] διωγμόν κατά των Χριστιανών, τοιουτοτρόπως δε έφθασε και εις τας των Αποστόλων σφαγάς.

Τότε συνέβη να αποτμηθή την κεφαλήν διά ξίφους και ο μακάριος Απόστολος Παύλος.

Λέγουσι δε, ότι εκ του λαιμού αυτού, εις την ώραν της αποτομής, αντί αίματος έρρευσε γάλα και περιέβρεξε το ένδυμα του αποκεφαλίσαντος αυτόν, όστις και επίστευσεν εις Χριστόν.

Από τον Μεγάλο Συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας, μήνας Ιούνιος, τόμος ζ’.