Η χάρις και η δύναμις των Μυστηρίων της Εκκλησίας

Κάθε χριστιανός έχει την δυνατότητα να ζήσει το μυστήριο της ζωής, δηλαδή η ζωή του μπορεί να είναι μυσταγωγική.   Όλοι οι άνθρωποι ζούμε «την κατά κόσμον ζωή» αλλά ο χριστιανός έχει την δυνατότητα να ζήσει και «την κατά Χριστόν ζωή», που είναι ένα μυστήριο. Η κατά κόσμο ζωή αφορά την φυσική ζωή που καλείται ο άνθρωπος να ζήσει με τα δεδομένα αυτής της ζωής. Την ζωή αυτήν την έζησε και ο ίδιος ο Χριστός, όπως και όλοι οι άγιοι της εκκλησίας, και έχει όλα τα χαρακτηριστικά της υλικής ζωής. Όμως πέρα από την υλική ζωή υπάρχει και η πνευματική ζωή. Την ζωή αυτή την έφερε ο Χριστός με την έλευσή του και την χάρισε για πάντα στον άνθρωπο. Πρόκειται για την ζωή μέσα στην Βασιλεία του Θεού.

Ο Θεός μετά την παρακοή των Πρωτοπλάστων έθεσε σε ενέργεια το σχέδιο της σωτηρίας του ανθρώπου, το οποίο όμως άργησε να εφαρμοστεί, γιατί ο Θεός κατά  πάντα ελεύθερος σεβάστηκε και σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου. Εξέλεξε έναν λαό, τον Ιουδαϊκό, έστειλε τους προφήτες να προετοιμάσουν την έλευση της βασιλείας του Θεού αλλά χρειάστηκε να έρθει στη γη και ο ίδιος ο Χριστός για να την εγκαινιάσει. Έκτοτε η Βασιλεία του Θεού είναι πραγματικότητα και μπορεί να βιωθεί από κάθε άνθρωπο ζώντας μια βαθιά μυσταγωγική ζωή. Το χαρακτηριστικό αυτής της ζωής είναι η μυσταγωγία, η οποία είναι μια δυνατότητα που υπερβαίνει αυτήν την φυσική πραγματικότητα. Η ζωή αυτή αφορά τον όλο άνθρωπο, και συγκεκριμένα: Την ένδυση του σώματος του ανθρώπου, την πυρπόληση της ψυχής του και τον φωτισμό του νου του. Ας τα πάρουμε με την σειρά:

Η ένδυση του σώματος του ανθρώπου

Από την στιγμή που ο άνθρωπος απέκτησε αυτό το υλικό σώμα και έγινε γυμνό μετά την παρακοή, χρειάστηκε να το ντύσει. Ο Θεός προνόησε και γι’ αυτό και τον έντυσε με δερμάτινους χιτώνες. Έκτοτε το σώμα του ανθρώπου το διέπουν οι νέοι φυσικοί νόμοι, που δημιουργήθηκαν μετά την παρακοή. Αυτό το υλικό σώμα το φόρεσε και ο Χριστός, ο οποίος όμως στη συνέχεια το αφθαρτοποίησε. Είδαμε στην Μεταμόρφωση και του Μωυσή και του προφήτη Ηλία προεξάρχοντος του Κυρίου τα ρούχα τους να είναι λευκά όπως το χιόνι και τα σώματά του να αιωρούνται στον αέρα έχοντας μια άλλη διάσταση όχι υλική αλλά πνευματική «καὶ μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς.καὶ ἰδοὺ ὤφθησαν αὐτοῖς Μωσῆς καὶ ᾿Ηλίας μετ᾿ αὐτοῦ συλλαλοῦντες (Ματθ.17, 1-9)

Αυτήν την πραγματικότητα η εκκλησία μας την διατήρησε με το μυστήριο του Βαπτίσματος. Εκεί από βρεφική ηλικία ντυνόμαστε το ένδυμα του Χριστού (όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε) με το οποίο αγιαζόμαστε και καλούμαστε να διατηρήσουμε αγνή και αμόλυντη την φορεσιά μας, πράγμα όμως που είναι αδύνατο, γι’ αυτό υπάρχει το μυστήριο της Εξομολογήσεως και της Θείας Κοινωνίας. Με το βάπτισμα ο πιστός εγγράφεται στην Βίβλο της ζωής και στο χέρι του είναι να μην σβηστεί από αυτούς τους καταλόγους της αιώνιας ζωής. Παράλληλα μας δίνει και το εισιτήριο να συμμετέχουμε ισότιμα με τους αγγέλους στην θεία δοξολογία κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας (οι τα Χερουβίμ μυστικώς εικονίζοντας). Τα σώματα των αγίων γίνονται σκηνώματα της Χάριτος του Θεού και γι’ αυτό και μετά την κοίμηση τους μυροβλύζουν, ευωδιάζουν και θαυματουργούν. Τα σώματα των αγίων εξαϋλώνονται, πνευματικοποιούνται κι έτσι ο σαρκικός «χιτών» τους δεν γίνεται εμπόδιο να «εισέλθουν εις την χαράν του Νυμφώνος.

Η πυρπόληση της ψυχής του

Πρόκειται για το θείο Πυρ, το άγιο Πνεύμα, που πυρπολεί τις ψυχές των ανθρώπων και τους κάνει άλλους ανθρώπους. Το είδαμε στην πορεία προς Εμμαούς των μαθητών Λουκά και Κλεόπα, όταν ο Χριστός τους πλησίασε «εν ετέρα μορφή», ώστε να μην είναι αναγνωρίσιμος, και τους διηγούνταν τα παθήματά του. Μετά την απομάκρυνσή του Χριστού οι μαθητές αναγνώρισαν ότι τα θεία λόγια του Χριστού έκαναν τι καρδιές τους να καίγονται και να πυρπολούνται. «καὶ εἶπον πρὸς ἀλλήλους· οὐχὶ ἡ καρδία ἡμῶν καιομένη ἦν ἐν ἡμῖν, ὡς ἐλάλει ἡμῖν ἐν τῇ ὁδῷ καὶ ὡς διήνοιγεν ἡμῖν τὰς γραφάς; (Λουκ.24,12-35).

Η μεγάλη όμως πυρκαγιά ξέσπασε κατά την Πεντηκοστή και διαδόθηκε στα πέρατα της οικουμένης. Το Άγιο Πνεύμα «εν είδει πυρίνων γλωσσών» ήρθε και κάθισε πάνω στο κεφάλι όλων των μαθητών, οι οποίοι άρχισαν να λαλούν τα μεγαλεία του Θεού «εν ετέραις γλώσσας». Από τότε με το κάθε βάπτισμα «εν Αγίω Πνεύματι» μεταδίδεται το πυρ του Αγίου Πνεύματος σε κάθε βαπτιζόμενο. Αυτή η φλογίτσα σιγοκαίει μέσα στις ψυχές των πιστών. Εξάλλου το ζούμε κάθε Πάσχα, όταν το Άγιο Φως ανάβει τα κεριά του Πατριάρχη Ιεροσολύμων και από εκεί διασπείρεται σε όλη την Χριστιανοσύνη. Την φλογίτσα αυτή ο χριστιανός ορθόδοξος την τροφοδοτεί με το Άγιο Σώμα και το Τίμιο αίμα του Χριστού κι έτσι διατηρείται άσβηστη. Είναι συγκλονιστικό να βλέπει κανείς παιδιά, νέους και γέρους να δείχνουν τόση ευλάβεια μέσα στην Θεία Λειτουργία παρόλο ότι τις περισσότερες φορές δεν αντιλαμβάνονται την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος και συμμετέχουν μαζί με τους αγγέλους στην Θεία Μυσταγωγία. Δεν είναι θέμα μόρφωσης, αν και μια ενημέρωση είναι απαραίτητη, αλλά «αφελότητας και καθαρότητας της  καρδίας», την οποία μπορούν να την έχουν και οι πλέον αγράμματοι και ασήμαντοι άνθρωποι. Με εισιτήριο το Βάπτισμα συμμετέχουμε αοράτως σε αυτήν την μυσταγωγία που επαναλαμβάνεται σε κάθε Θεία Λειτουργία.

Ο φωτισμός του νου του.

Ο νους του ανθρώπου είναι «εσκοτισμένος» και θα πρέπει να φωτιστεί από τον Άγιο Φως, δηλαδή το Άγιο Πνεύμα. Το φανέρωσε ο ίδιος ο Χριστός, όταν διακήρυξε ότι «εγώ ειμι το φως του κόσμου· ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ  ἕξει το φως της ζωής. (Ιωάνν. κεφ. η  – 12). Δεν πρόκειται για τον κοινό νου του ανθρώπου και την σοφία του κόσμου τούτου αλλά για τον νου του Χριστού και την σοφία του Θεού η «τὰ ἀσθενῆ θεραπεύουσα καὶ τὰ ἐλλείποντα ἀναπληροῦσα» (Κυριακή της Πεντηκοστής). Το έργο αυτό είναι  έργο του Αγίου Πνεύματος, το οποίο φωτίζει τον νου του ανθρώπου και τον κάνει να αντιλαμβάνεται μια άλλη πραγματικότητα από αυτήν που ζει, να βλέπει πράγματα που οι άλλοι δεν τα βλέπουν και να αισθάνεται ανείπωτες καταστάσεις.

Ο Ιούδας δεν είχε αυτή την θεία φώτιση, ο νους του ήταν «εσκοτισμένος» από την φιλαργυρία και έτσι  «ουκ ηδυνήθη συνιέναι» την διδασκαλία του Θεού, που ήταν  δίπλα του, και τόλμησε να τον προδώσει με τον πιο επαίσχυντο τρόπο. Το φως του Χριστού φώτισε τους μαθητές κατά την Πεντηκοστή και έτσι άρχισαν να καταλαβαίνουν την διδασκαλία του Χριστού και να την διαδίδουν σε όλο τον κόσμο. Από τότε η εκκλησία μας διαβεβαιώνει ότι «φως Χριστού φαίνει πάσι».

Επιλογικά

Είναι δικαιολογημένη απόλυτα η απορία αν όλα αυτά μπορεί να τα ζήσει ένας χριστιανός ακόμη και ο ορθόδοξος. Η απάντηση είναι ότι πολλοί άνθρωποι τα έζησαν και αγίασαν και αυτά που δεν μπορεί να τα κάνει μόνος του ο άνθρωπος, μπορεί να τα κάνει με την βοήθεια του Χριστού. Όταν όλα αυτά τα έχουμε υπόψη μας και τα έχουμε συνεχώς μπροστά μας θα τείνουμε να τα πλησιάσουμε και να τα αποκτήσουμε με την δύναμη του Θεού. Μεγάλος και σκληρός αγώνας αξίζει όμως να τον επιχειρήσουμε στην ζωή μας και να βεβαιωθούμε για την αλήθεια των λεγομένων.