Στην μάρτυρα Ιουλίττα: Πρέπει να δυναμώνουμε την προσευχή με τη διάθεση της ψυχής και με πράξεις αρετής!

Μέγας Βασίλειος.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Μεγάλου Βασιλείου
Ομιλία εις την μάρτυρα Ιουλίτταν και εις τα υπόλοιπα της ομιλίας περί Ευχαριστίας που εξεφωνήθη προηγουμένως

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=347968

3. Ενώ είχα ξεκινήσει να είπω πολλά διά την μάρτυρα [την Μάρτυρα Ιουλίτα], ο λόγος όμως που ήρχισα χθες, και δεν ετελείωσε δεν μας επιτρέπει να παραμείνωμεν ακόμη, περισσότερον εις αυτά.

Άλλωστε εγώ εκ φύσεως δεν αρέσκομαι εις κάθε τι που μένει ατελείωτον. Διότι είναι άχαρον θέαμα και εικών που έχει κατά το ήμισυ την απομίμησιν και κόπος πεζοπορίας άχρηστος, όταν ο πεζοπόρος δεν φθάνη εις το τέρμα που πρόκειται, ούτε εις τους καθωρισμένους σταθμούς. Και το κυνήγι το παρ᾽ ολίγον είναι ίσον με το μηδέν.

Επίσης και αυτοί οι οποίοι τρέχουν εις τα στάδια, πολλάς φοράς χάνουν τα βραβεία, έστω και αν κατά ένα βήμα μείνουν οπίσω. Και ημείς λοιπόν αφού χθες ανεφέραμεν τους λόγους του αποστόλου και ενώ ηλπίζαμεν ότι ολίγον θα εξεφεύγαμεν από το νόημα των, ευρέθημεν να έχωμεν παραλείψει πολύ περισσότερα από όσα έχομεν ειπεί.

Διά τούτο νομίζομεν, ότι είναι ανάγκη να σας εξοφλήσωμεν αυτά που έχομεν παραλείψει.

Έλεγε λοιπόν ο απόστολος· «πάντοτε να χαίρετε, αδιακόπως να προσεύχεσθε, δι’ όλα να
ευχαριστήτε». Περί του ότι λοιπόν πρέπει «πάντοτε να χαίρωμεν», μολονότι δεν ήταν ανάλογα προς την υπόθεσιν, εντούτοις έχομεν ειπεί αρκετά εις την προηγουμένην.

Ότι δε και πρέπει αδιακόπως να προσευχώμεθα και ότι το παράγγελμα είναι δυνατόν να έχη εφαρμογήν και εσείς που το αξιώνετε είσθε έτοιμοι να ακούσετε και εγώ κατά δύναμιν θα κάμω το χρέος να υποστηρίξω τον λόγον αυτόν.

Προσευχή είναι αίτησις αγαθού που γίνεται από μέρους των ευσεβών προς τον Θεόν.

Πάντως δεν περιορίζομεν την αίτησιν εις λόγους. Διότι δεν πιστεύομεν ότι ο Θεός έχει ανάγκην να τον υπενθυμίζωμεν με λόγους, αλλά γνωρίζει πολύ καλά τα χρήσιμα, χωρίς
να τα ζητούμεν.

Τι σημαίνει λοιπόν αυτό που λέγομεν; Ότι πρέπει να μη κάμνωμεν ημείς την προσευχήν με λόγια, αλλά με την διάθεσιν της ψυχής και με πράξεις αρετής που να συνοδεύουν ολόκληρον την ζωήν, να δυναμώνωμεν την προσευχήν.

Διότι «είτε τρώγετε, λέγει, είτε πίνετε, είτε κάτι άλλο κάμνετε, όλα να τα κάμνετε διά την δόξαν του Θεού». Να προσεύχεσαι κάθε φοράν που κάθεσαι εις το τραπέζι· όταν δέχεσαι το ψωμί, να αποδίδης την ευχαριστίαν εις αυτόν που το έδωκε· όταν με οίνον στηρίζης την ασθένειαν του σώματος, να ενθυμήσαι αυτόν που σου παρέχει το δώρον διά να ευφραίνεται η καρδία και να καταπραΰνωνται αι ασθένειαι.

Επέρασεν η ανάγκη των βρωμάτων; Η μνήμη όμως του ευεργέτου να μη παρέλθη.

Κάθε φοράν που φορείς τον χιτώνα να ευχαριστής αυτόν που σου τον έδωκεν· όταν ενδύεσαι το ιμάτιον, να αυξήσης την αγάπην εις τον Θεόν, ο οποίος μας εχάρισε κατάλληλα σκεπάσματα και διά τον χειμώνα και διά το καλοκαίρι, τα οποία και την ζωήν μας προφυλάσσουν και την ασχήμιαν καλύπτουν.

Ετελείωσεν η ημέρα; Να ευχαριστής αυτόν που μας εχάρισε τον ήλιον διά να μας εξυπηρετή εις τα έργα της ημέρας και που έδωσε το φως δια να φωτίζη την νύκτα και να εξυπηρετή τας λοιπάς ανάγκας της ζωής.

Η νύκτα ας προξενή άλλας αιτίας διά προσευχήν.

Όταν σηκώσης τα βλέμματα και κυττάξης εις τον ουρανόν και παρατηρήσης τα κάλλη των άστρων, προσευχήσου εις τον Δεσπότην αυτών που βλέπεις και προσκύνησε τον αριστοτέχνην των όλων Θεόν, που με σοφίαν έκαμε τα πάντα.

Όταν ιδής όλα τα ζώα να ησυχάζουν, πάλιν προσκύνησε αυτόν που και ακούσια μας αναπαύει με τον ύπνον από την συνέχειαν των κόπων και που πάλιν ύστερα από μικράν ανάπαυσιν μας επαναφέρει εις την ακμήν της δυνάμεως.

Απόσπασμα από την ομιλία του Μεγάλου Βασιλείου «Εις την μάρτυρα Ιουλίτταν και εις τα υπόλοιπα της ομιλίας περί Ευχαριστίας που εξεφωνήθη προηγουμένως», όπως δημοσιεύεται σε μετάφραση στον τόμο Βασιλείου Καισαρείας του Μεγάλου, «Άπαντα τα έργα, τόμος ζ’, Ομιλίαι και λόγοι», των εκδόσεων «Πατερικαί Εκδόσεις «Γρηγόριος ο Παλαμάς», Θεσσαλονίκη 1973. Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια Βασίλειος Ψευτογκάς.