Ποιες είναι οι αρμοδιότητες που έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βάσει του Συντάγματος

Το Σύνταγμά μας ορίζει τρεις βασικές εξουσίες. Η πρώτη είναι η νομοθετική εξουσία, η δεύτερη η εκτελεστική και τρίτη η δικαστική εξουσία.

Παραθέτω το σχετικό άρθρο.

Άρθρο 26: (Διάκριση των εξουσιών)

1. H νομοθετική λειτουργία ασκείται από τη Bουλή και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

2. H εκτελεστική λειτουργία ασκείται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Kυβέρνηση.

3. H δικαστική λειτουργία ασκείται από τα δικαστήρια• οι αποφάσεις τους εκτελούνται στο όνομα του Eλληνικού Λαού.

Ουσιαστικά σε αυτό το άρθρο βασίζεται η οργάνωση της πολιτείας, δηλαδή η οργάνωση του Κράτους. Η λέξη Κράτος βγαίνει από το ρήμα κρατέω που σημαίνει ότι ασκώ εξουσία, έχω δύναμη σε πολλούς τομείς, όπως, για παράδειγμα το κράτος μπορεί να συλλαμβάνει ανθρώπους ή και να επιβάλλει χρηματικά πρόστιμα.

Όσον αφορά τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας (ΠτΔ), βάσει του άρθρου 26, παράγραφος 1 του Συντάγματος της χώρας μας και σύμφωνα με την ρητή επιταγή της διάκρισης των εξουσιών, ο ΠτΔ συντάσσει τα προεδρικά διατάγματα. Αυτή είναι η μοναδική και αυτόνομη νομοθετική αρμοδιότητα του πρώτου πολίτη της χώρας μας. Για παράδειγμα, όταν ο ΠτΔ λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα δίνει χάρη στους στρατιωτικούς στους οποίους έχει επιβληθεί κάποια ποινή, τότε ασκεί μία αποκλειστικά δική του νομοθετική εξουσία.

Μια από τις πιο σημαντικές αρμοδιότητες του ΠτΔ είναι η διοικητική πυραμίδα που τον βάζει στην κορυφή της. Αυτό είναι η αρχή μιας νέας συνταγματικής επιταγής για την διοίκηση της χώρας μας. H αρχή της διοικητικής κλιμακωτής διαστρωμάτωσης. Σύμφωνα με αυτή, και ο τελευταίος κρατικός υπάλληλος έχει πάντα ένα κομμάτι της κρατικής εξουσίας, σε όποια θέση κι αν υπηρετεί. Δηλαδή, και ένας απλός κλητήρας που είναι υποχρεωμένος να επιδώσει ένα έγγραφο σε έναν πολίτη, αν ο τελευταίος του φερθεί άσχημα, ο κλητήρας μπορεί να καλέσει την άμεση δράση και να δώσει εντολή σύλληψης, βάσει του μικρού αυτού, απειροελάχιστου κλάσματος της κρατικής εξουσίας που κατέχει.

Εδώ θεωρώ σημαντικό να πω κάτι που ίσως οι πιο πολλοί δεν γνωρίζουν. Στις βουλευτικές εκλογές δεν λειτουργεί η κρατική εξουσία, αίρεται ουσιαστικά η κρατική δραστηριότητα. Για αυτό παλιότερα φύλαγαν έξω από τα εκλογικά τμήματα στρατιώτες. Σήμερα μεταφέρθηκε η κρατική εξουσία στους δικαστικούς αντιπροσώπους μόνον για τις βουλευτικές εκλογές. Γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει, ένα μήνα πριν από τις εκλογές για νέα Βουλή, να ορκίζεται μία υπηρεσιακή κυβέρνηση μόνον και μόνον για να διενεργήσει νόμιμα και, όσον το δυνατόν, αδιάβλητα και με άψογες διαδικασίες τις βουλευτικές εκλογές. Ορισμένες φορές τοποθετείται μόνο υπηρεσιακός Υπουργός Εσωτερικών, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διενέργεια των εκλογών, χωρίς να αλλάξει ολόκληρη η κυβέρνηση.

Μετά τις εκλογές, σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο ΠτΔ δίνει την διερευνητική εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης στον αρχηγό του κόμματος που πλειοψήφησε.

Πολλοί από τους πολίτες ίσως νομίζουν ότι ο ΠτΔ δεν έχει σπουδαίες αρμοδιότητες. Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και αδικεί το θεσμό. Ο ΠτΔ, παρόλο που δεν έχει πολλές εξουσίες, όμως είναι αρμόδιος για να ελέγξει τους καινούριους νόμους πριν να σταλούν στο εθνικό τυπογραφείο και αυτό με την σειρά του, τους δημοσιεύει στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και έτσι γίνονται Νόμοι του κράτους. Μπορεί να αναπέμψει έναν ψηφισμένο από την Βουλή νόμο πίσω στην Βουλή αν διαπιστώσει τυχόν παραλείψεις. Δηλαδή έχει το δικαίωμα να ξαναστείλει πίσω στο Κοινοβούλιο νόμους εφόσον θα εντοπίσει λάθη.

Επίσης, ο ΠτΔ είναι αρμόδιος να συγκαλεί το συμβούλιο των αρχηγών των κομμάτων που είναι μέσα στο Κοινοβούλιο, όταν συντρέχει σοβαρός εθνικός λόγος.

Αυτές είναι οι πιο βασικές αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας.