Χριστουγεννιάτικη συνάντηση

Ένα από όλα τα εντυπωσιακά και μη συνηθισμένα γεγονότα της γέννησης του Χριστού είναι η συνάντηση των αγγέλων με τους απλούς ποιμένες- βοσκούς! Δεν πήγε τότε ο άγγελος στους ιερείς και αρχιερείς των Ιουδαίων, ούτε εμφανίστηκε σε άλλους ποιμένες- διδασκάλους των Ιουδαίων. Ήρθε στους ποιμένες των προβάτων! Πολύ-λίγο ή και καθόλου, όλοι μας, μπορεί να έχουμε διαβάσει τα γεγονότα αυτά και τι συμβολίζει αυτή η συνάντηση των αγγέλων με τους ποιμένες.

Όμως με τον ερχομό των φετινών εορτών θα ήθελα να μείνουμε σε άλλα στοιχεία της ποιότητας της συνάντησης αυτής.

Μία χριστουγεννιάτικη συνάντηση που γίνεται σε ησυχία και καλή ακρόαση φέρνει τη χαρά, την ευθύνη, την προσκύνηση και το θάρρος της προσφοράς.

Αυτή η εσωτερική ησυχία των ποιμένων επέτρεψε στον άγγελο να μιλήσει. Αλλιώς θα έφευγε ή δεν θα τον έστελνε ο Θεός καθόλου. Η καθαρότητα της καρδιάς και του νου τους, η καθαρότητα της ψυχής των ποιμένων ήταν η αφορμή να τους επισκεφτεί ο άγγελος! Οι απλοί ποιμένες είναι αυτοί για τούς οποίους λέει ο Χριστός «μακάριοι οι καθαροί τη καρδιά ότι αυτοί τον Θεόν όψονται».

Κάθε αγγελική συνάντηση είχε αυτόν τον χαρακτήρα, δηλαδή την ελπίδα για την ζωντανή παρουσία του Θεού και την ζωντανή συνεργασία κάποιων ψυχών μαζί Του στην γη. Η παρουσία των αγγέλων στους ανθρώπους έχει μία διπλή ελπιδοφόρα είδηση. Πρώτα ότι ο Θεός ποτέ δεν μας ξεχνάει και δεύτερο ότι ακόμα υπάρχουν στη γη ψυχές, άνθρωποι που συνεργάζονται μαζί Του. Μπορεί να συνεννοηθεί μαζί τους μέσω των αγγέλων!

Πώς θα είναι οι δικές μας Χριστουγεννιάτικες συναντήσεις;

Είναι μία στάση να δούμε πώς και εμείς συναντιόμαστε τα Χριστούγεννα, πώς μιλάμε και πώς ακούμε και τι ακούμε! Τι φέρνουμε στις συναντήσεις μας; Φέρνουμε λόγο υποστήριξης; Κατανόησης; Φέρνουμε μία σίγουρη πνευματική ελπίδα, ένα βιωματικό λόγο του Θεού στον συνάνθρωπό μας;

Σε μία κοινωνία που βράζει από βία, σχολική βία, οικιακή βία, κοινωνική βία και θρησκευτική βία μερικές φορές. Και η βία δημιουργεί πάντα τραύματα. Σε μία τέτοια κοινωνία είναι ανάγκη να ευχηθούμε να βρει πάλι ο άγγελος ποιμένες- ψυχές σε ησυχία, με αφοσίωση στην δουλειά-διακονία και στον Θεό, να έρθει να πει με χαρά σήμερα ετέχθη ο σωτήρ!

Όμως αυτή η συνάντηση προϋποθέτει την κλήση – πρόσκληση των αγγέλων στους ποιμένες. Ήδη από την εορτή του αγίου αποστόλου Ανδρέα ζούμε στο κλίμα μιας τέτοιας κλήσεως του Θεού, αλλά και από πριν, όπως λένε οι πατέρες, από την εορτή του αγίου Αποστόλου Φίλιππου (την ημέρα που αρχίζει η Σαρακοστή) που ο Κύριος του είπε «Ακολούθει μοι»! Είμαστε και εμείς σε αυτήν την ατμόσφαιρα της κλήσεως του Θεού. Σαν ανταπόκριση καλούμε τον Θεό να γεννηθεί μέσα μας και μας καλεί ο Θεός να τον δεχτούμε. Να δεχτούμε την γέννησή Του ανάμεσά μας και μέσα μας.

Ως προετοιμασία όλον αυτόν τον μήνα εορτάζουμε μεγάλους αγίους, προφήτες. Όλοι είχαν κλήση από τον Θεό, βλέπουμε πώς συνεργάστηκαν με τον Θεό, και τι τύπος ποιμένων ήταν και είναι ως υπόδειγμα και πρότυπο για μας.

Στον παρακλητικό κανόνα της γεννήσεως του Χριστού ψάλλουμε και παρακαλούμε το νήπιο και το άγιο βρέφος να μας ανοίξει την διάνοια, την νηπιακή μας διάνοια. «Ο Μάγων δεδεγμένος ως νήπιον τα δώρα, και των Σών Δούλων προσδέχου την δέησιν, και νηπιώδους ανοίας ημάς απάλλαξον». Παρακαλάμε τον Θεό να μας απαλλάξει και να μας θεραπεύσει από την νηπιακή αυτή δι-άνοια.

Να ανοίξουμε λοιπόν την διάνοια και τα μάτια να δούμε τον Χριστό, την γέννηση Του. Αν έρθει και δεν Τον βλέπουμε; τι νόημα θα έχει για μας; Θα είμαστε σαν τους πολλούς τότε, που δεν έβλεπαν τίποτα.

Μπορεί να είμαστε μεγάλοι στην ηλικία, όμως μπορεί να έχουμε νηπιακό λογισμό! Νηπιακή συμπεριφορά, νηπιακό συναίσθημα. Εκείνος όμως μας καλεί για νηπιακή καρδιά, αγνή και καθαρή. Μας καλεί να πάμε να προσκυνήσουμε τον ήλιο της δικαιοσύνης μήπως μπει μέσα μας φως! Μήπως θα φωτίζει το σκοτάδι και θα καταλάβουμε πόσο νήπια είμαστε και τι χρειάζεται να φροντίσουμε στους εαυτούς μας και στις ψυχές μας! Παρακαλούμε το θείο βρέφος να ανοίξει τα μάτια της ψυχής μας να κατανοήσουμε αυτό το μέγα μυστήριο.

Αν μελετήσουμε με προσοχή τα πρόσωπα της γέννησης του Χριστού, θα δούμε ποιο πρόσωπο είχε φρόνημα ωριμότητας και ποιο είχε μία νηπιακή ολιγόψυχη προσωπικότητα που συνήθως αυτή φαίνεται στις συναντήσεις και στους διαλόγους.

Ας συμφωνήσουμε να πούμε πρώτα για τον Ηρώδη! Που το νηπιακό του μυαλό δεν άντεξε την είδηση ότι μπορεί να έρθει άλλος βασιλιάς να πάρει την θέση του. Δεν άκουσε καλά τι έψαχναν οι Μάγοι, άκουσε μόνο την λέξη βασιλιάς και τρελάθηκε.

Ποια είναι η ποιότητα της συνάντησης αυτής; Οι μάγοι ρωτούσαν για ένα βασιλιά, και ο Ηρώδης δεν άκουγε για ποιον βασιλιά αναζητούσαν! Μία συνάντηση χωρίς παρουσία ουσιαστική, χωρίς μία ενσυναισθητική ακρόαση, μία συνάντηση επικεντρώνεται στο «ΕΓΩ», εγωκεντρικά και όχι προσωποκεντρικά ή Χριστοκεντρικά! Πώς και πού θα καταλήξει; Θα καταλήξει στο φόνο και στο ατελείωτο κακό. Αν άκουγε καλά ο Ηρώδης ίσως θα συναντούσε και αυτός τον Χριστό..

Όμως μήπως και εμείς έχουμε τέτοιες τάσεις μεταξύ μας, στα σπίτια μας, στην κοινωνία μας, στα σχολεία μας, στα social media μας και όπου αλλού βρισκόμαστε;

Ή όλοι λέμε ότι ο Ηρώδης δεν είχε καρδιά και γι’ αυτό φόνευσε τα νήπια! Ένας νήπιος στο νου σκότωσε τα νήπια του Χριστού, νήπια ιερά και άγια. Μήπως εμείς δεν σκοτώνουμε; Χρειάζεται να βγει βιολογικό αίμα για να πούμε για την πράξη ός ότι είναι έγκλημα; Πόσες φορές έχουμε σκοτώσει κάποιον με μία πράξη, έναν λόγο, με μία κίνηση; Πώς μιλάνε οι γονείς με τα παιδιά τους; Οι εκπαιδευτικοί, οι λεγόμενοι ευσεβείς μερικές φορές, οι πολιτικοί και κλπ.;

Ας πάμε σε άλλο πρόσωπο! Στον Ιωσήφ! Είχε κάποιες πραγματικές αμφιβολίες για το πώς έμεινε έγκυος η Μαρία τότε! και για αυτό ήρθε ο άγγελος, ο Θεός δεν ήθελε να τον αφήσει στην κρίση αυτή γιατί γνώριζε τον Ιωσήφ καλά. Επειδή και ο Ιωσήφ έβαλε τον εαυτό του, τις αμφισβητήσεις του σε μία αληθινή συνάντηση αυθεντική με τον Θεό. Έκανε μία καρδιακή κατάθεση της ψυχής του. Δεν τα έκρυψε, ήταν όλα φανερά. Και ο Θεός τον ήξερε και ήξερε τι φόβο Θεού έχει η καρδιά του, η ηλικία του είχε σοφία και πίστη, δεν είχε εγωισμό και δέχτηκε την κλήση του αγγέλου με αποτέλεσμα να δεχτεί την Παναγία και να προστατεύει τον Χριστό για αρκετά χρόνια. Εδώ βλέπουμε πολύ την αυθεντικότητα του Ιωσήφ σαν πολύ ουσιαστική ποιότητα της συνάντησής του με τον Θεό, μία βαθιά εξομολόγηση.

Πόσες φορές είμαστε σε μία ηλικία που υποτίθεται ότι έχουμε μία ωριμότητα και βλέπουμε ότι περνάει ο χρόνος, και περνά η ηλικία, αλλά η σοφία της επίγνωσης και της πίστεως είναι θαμμένη βαθιά, δεν τρέφεται από πουθενά. Είναι ευκαιρία για όλους μας να αποφασίσουμε να αφήσουμε το φως της δικαιοσύνης να μπει μέσα μας και να σκαλίσουμε προσεκτικά μέχρι να γεννηθούμε και να αποκτήσουμε καινό νου, καινή καρδιά και καινό πνεύμα!

Όμως το κεντρικό πρόσωπο μετά το θείο βρέφος όπως ξέρουμε είναι η Παρθένος, η Παναγία! Είναι μία πρόσκληση για όλους μας, να την παρακαλούμε να έρθει στα σπίτια μας και να γεννήσει τον Χριστό, να βρει στα σπίτια μας μία γωνία, στις εκκλησίες μας μία φάτνη. Στο πρόσωπο της υπάρχει μία πνευματική ωριμότητα που δεν εκφράζεται εύκολα γιατί είναι ένα μυστήριο όλη η ύπαρξή της. Τι φρόνημα είχε; Τι πίστη; Και τι εμπιστοσύνη στον Θεό; Δεν είχε καταλάβει με το μυαλό της, δεν το είχε κατανοήσει όλο αυτό, απλά δέχτηκε την κλήση του Θεού. Τι ποιοτική συνάντηση είχε η Παναγία με τον άγγελο; Εμπιστοσύνη, παράδοση ψυχής, υπακοή με ελευθερία εν Χριστώ.

Χώρεσε μέσα της τον αχώρητο και αν είχε ένα νηπιακό μυαλό θα έλεγε ΌΧΙ στο μεγάλο μυστήριο αυτό. Και εμείς πόσες φορές αρνούμαστε να δεχτούμε πολλά μυστήρια στην ζωή μας.

Ακολουθούν οι Μάγοι, οι επιστήμονες της Ανατολής τότε. Και αυτοί τι σοφία είχαν και ωριμότητα! Θα μπορούσαν να μην εμπιστευτούν, ακόμη και στην επιστήμη τους και να μην ακολουθήσουν το αστέρι, να τα αμφισβητήσουν όλα. Βλέπουμε καθαρά με τι τρόπο το μεγαλείο του Θεού μας προσεγγίζει, μας συναντάει; Τον καθένα στον χώρο του. Τόσο είναι προσωπικό αυτό. Πόσο εκτιμάει ο Θεός το πρόσωπο και σέβεται με τι ασχολείται και μέσα στο δικό του χώρο, βρίσκει τον τρόπο να του συναντήσει! Τι μεγαλείο είναι αυτό;!

Ο Θεός τους συνάντησε μέσω της επιστήμης, με το αστέρι τους μίλησε, και αυτοί δέχτηκαν την κλήση αυτή και προσκύνησαν ένα παιδί! Αυτό σε ποια επιστήμη θα χωρούσε; Πώς εκτιμάει ο Θεός την επιστήμη και πόσο ο επιστήμονας ανταποκρίνεται στα μυστήρια του Θεού! Εδώ μας διδάσκει και άλλο μάθημα ο Θεός, πώς να εκτιμάμε και εμείς τον άλλο, στον χώρο του, να μην έχουμε γνώμη για όλα. Αυτό που κυριαρχεί πάρα πολύ στην εποχή μας, για ένα θέμα, όλοι έχουμε γνώμη! Μας διδάσκει να συναντήσουμε τον καθένα προσωπικά και διαφορετικά,  προσωποκεντρικά. Να μην αντιμετωπίζουμε όλους το ίδιο, ισοπεδωτικά!

Ας κλείσουμε με αυτούς που είχαμε ξεκινήσει, με τους ποιμένες. Οι ποιμένες είχαν μία αυθόρμητη καρδιά σαν τα νήπια, σαν τα απλά παιδιά που εμπιστεύονται στον πατέρα τους και ανταποκρίνονται αμέσως με χαρά, απλότητα και θάρρος. Εδώ υπάρχει άλλη μορφή του νηπίου! Όποιο νήπιο πάει στην εκκλησία δεν πρόκειται να καταλάβει με το μυαλό τι γίνεται στα μυστήρια, όμως η χάρη λειτουργεί στην καρδιά του την συναντάει και χαίρεται χωρίς να ξέρει γιατί, έτσι όπως και οι απλοί ποιμένες της γεννήσεως.

Εδώ έχουμε άλλες ποιότητες μίας συνάντησης! Απλότητα στο λόγο, διαφάνεια στην καρδιά, αφοσίωση στην διακονία και στην αγάπη. Με αυτά τα στοιχεία είχαν οι ποιμένες την λυτρωτική συνάντηση με τους αγγέλους..

Και όπως γνωρίζουμε από την Κυριακή των προπατόρων και την παραβολή του Δείπνου ας ευχηθούμε να μας καλέσει ο Θεός.  Ο Θεός συνεχώς καλεί. Δεν βαρύνεται και  δεν κουράζεται να μας καλεί.

Ο Θεός μας καλεί! Και εμείς απαντάμε!

Ας μας αξιώσει να έχουμε ανοιχτά τα μάτια της ψυχής, την νηπιακή καρδιά των ποιμένων, το σοφό φρόνημα των Μάγων, την ιερά σιωπή της Παναγίας, την ηλικία του Ιωσήφ και την χάρη του θείου βρέφους, να είμαστε καρδιακά μέσα στην εικόνα των Χριστουγέννων, να βιώσουμε αυτό το μεγάλο μυστήριο και εμείς, όχι σαν τηλεθεατές από έξω, σαν να δούμε μία ταινία, αλλα από μέσα, μέσα στο κέντρο της καρδιάς μας, με το «νέον παιδίον», τον προ αιώνων Θεόν, εν Χριστώ.! Αμήν.

Καλά Χριστούγεννα και ευλογημένα!

∗Οι εικονιζόμενες πυρογραφίες προέρχονται από το εργαστήριο της Ιεράς Σκήτης Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής στην Λητή Λαγκαδά.