Ουδείς προσήλθε! Γιατί;

16 Δεκεμβρίου 2023

Όπως όλες οι παραβολές, έτσι και η παραβολή του μεγάλου δείπνου, που περιέχεται στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα της Κυριακής της 17-12-2023, (Λουκά, ιδ΄ 16-24), τηρουμένων κάποιων αναλογιών, έχει διαχρονική αξία και εκφράζει αρχές, αδυναμίες και χαρακτήρες ανθρώπων κάθε εποχής.

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να αναλύσουμε την παραβολή του μεγάλου δείπνου για να κατανοήσουμε, καλύτερα, το βάθος των εννοιών και των διδαγμάτων, που περιέχονται σε αυτή.

«Άνθρωπός τις εποίησε δείπνον μέγα και εκάλεσε πολλούς..». Δεν μάς λέει ο Ευαγγελιστής Λουκάς για τον άνθρωπο αυτό, εάν ήταν βασιλιάς, εάν ήταν άρχοντας, εάν  ήταν πλούσιος. Δεν μας δίνει και τον ακριβή αριθμό των προσκεκλημένων. Μας λέει ότι ήσαν πολλοί.

Θα μπορούσαμε επομένως βάσιμα να θεωρήσουμε ότι ο Οικοδεσπότης ήταν ένας άνθρωπος, όπως θα λέγαμε με σημερινούς όρους, συνηθισμένος, της διπλανής μας πόρτας, ή της… «μεσοαστικής τάξης». Ο άνθρωπος λοιπόν αυτός ήθελε να παραθέσει ένα καλό  τραπέζι σε πολλούς συμπολίτες του. Επιθυμούσε να προσφέρει χαρά, ευχαρίστηση, ικανοποίηση στους προσκεκλημένους του και να εισπράξει και αυτός τα ίδια από την παρουσία τους. Ήταν συν τοις άλλοις και μεγάλη τιμή για τον άνθρωπο αυτό να συμφάει στο σπιτικό του με όλους αυτούς που κάλεσε.

Έκανε τις προσκλήσεις του, (γινόντουσαν μάλιστα και γραπτώς) και τις μοίρασε στους προσκεκλημένους.

Από την αναφορά στο κείμενο των τριών καλεσμένων, που αρνήθηκαν την τελευταία στιγμή, με τις γνωστές και αναφερόμενες δικαιολογίες, μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι αυτοί και όλοι οι προσκεκλημένοι ανήκαν στους εξέχοντες πολίτες, «επώνυμους», «αναγνωρίσιμους», «πετυχημένους», με πλούτο, κοινωνική διάκριση, με αξιώματα, με κύρος και επιρροή, στην πόλη τους. Ο πρώτος είπε ότι έκανε μια καλή επένδυση σε ακίνητο, ο δεύτερος ότι επένδυσε σε ….μεταφορική επιχείρηση, μετατρεπόμενη και σε ….γεωργική, αλλά και σε… εμπορία βοδινού κρέατος, ο τρίτος ότι επένδυσε σε μια χρυσοτόκο πολύφερνη γυναίκα. Προφανώς και οι υπόλοιποι προσκεκλημένοι, που δεν αναφέρονται, στην παραβολή για λόγους οικονομίας, θα ανήκαν στην ίδια κάστα και θα προέβαλαν ανάλογες δικαιολογίες.

Τελικά από αυτούς τους πολλούς, που είχαν πάρει προσκλήσεις, ουδείς προσήλθε!

Το ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί κανένας από αυτούς τους «πολλούς» δεν προσήλθε; Γιατί ούτε ένας;

Πολλά μπορεί κανείς να υποθέσει για τους λόγους που δεν προσήλθαν. Ήταν ο οικοδεσπότης άσημος, «χαμηλού προφίλ», άγνωστος και στους …γείτονές του και δεν θα κέρδιζαν τίποτα από τη συμμετοχή στο δείπνο αυτό; Μήπως οι ίδιοι θα έχαναν από το κύρος τους, την περιωπή τους, τη λαμπρότητά τους, από τη συμμετοχή σε αυτό; Δηλαδή μήπως ο εγωισμός, η αλαζονεία, η ακαταδεχτικότητα, ήταν κατά βάθος η αιτία της άρνησής τους;

Πάντως δεν ήταν αιτία το ήθος τού οικοδεσπότη. Αυτό προκύπτει αβίαστα από τον εύσχημο τρόπο της άρνησής τους, αλλά και από την εν συνεχεία θυμωμένη αντίδραση του ιδίου…

Ας αναφερθούμε όμως δι΄ολίγων και στην κατάρτιση της λίστας από τον άνθρωπο της παραβολής. Κάλεσε πλουσίους, επώνυμους, αξιωματούχους, αναγνωρίσιμους, «πετυχεμένους», για να ανεβάσει τις «μετοχές» του στην κοινωνία; Μήπως δηλαδή ο οικοδεσπότης της παραβολής επεδίωκε την κοινωνική διάκριση με τη μέθοδο του ετεροφωτισμού; Μάλλον έτσι έγινε. Προκύπτει από την ευαγγελική περικοπή ότι δεν είχε προσκαλέσει κανένα, από εκείνους τους δυστυχισμένους που μάζεψε από τα δρόμους, τις πλατείες και τα σοκάκια, μετά την …..ψυχρολουσία από την απουσία όλων των προσκεκλημένων!

Είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό που ο Ευαγγελιστής Λουκάς διασώζει λίγο πιο πάνω από την αναλυόμενη παραβολή. Ο Χριστός δίνει τη …συνταγή, ποιους δηλαδή πρέπει να καλούμε και γιατί. Λέει πολύ παραστατικά: «…όταν ποιής άριστον ή δείπνον μη φώνει τους φίλους σου μηδέ τους αδελφούς σου, μηδέ τους συγγενείς σου, μηδέ γείτονας πλουσίους, μήποτε και αυτοί σε αντικαλέσωσι και γενήσεται σοι ανταπόδομα. Αλλά όταν ποιής δοχήν, κάλει πτωχούς, αναπήρους, χωλούς, τυφλούς και μακάριος έση ότι ουκ έχουσι ανταποδούναι σοι. Ανταποδοθήσεται γαρ σοι εν τη αναστάσει των δικαίων».

Ο Οικοδεσπότης της παραβολής δεν ετήρησε αυτό τον κανόνα και γιαυτό εισέπραξε και αυτό το αποτέλεσμα!

Με τα δεδομένα αυτά μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι όλοι οι προσκεκλημένοι από υπερφίαλο εγωισμό, εγωπάθεια, ιδιοτέλεια και ολοσχερή και απόλυτη απουσία ταπεινοφροσύνης δεν προσήλθαν!

Δεν θα αύξανε το κοινωνικό τους «προφίλ» η θετική ανταπόκριση στην πρόσκληση. Δεν τους καλούσε ο Πρώτος της πόλης, ο Άρχοντας, ο Ηγεμόνας, ο Παραλής, ο Δοξασμένος, ο Θαυμαζόμενος, ο Πασίγνωστος! Εάν συνέβαινε αυτό θα υπήρχε διαγκωνισμός για την πρωτοκαθεδρία, την «πρωτοκλισία», στο χώρο του μεγάλου δείπνου!

Ας έρθουμε όμως και στο σήμερα. Με τα ίδια περίπου κριτήρια γίνονται δεκτές ή απορρίπτονται εύσχημα οι προσκλήσεις, που μας γίνονται. Ας ψαχτούμε λοιπόν όλοι στον καθημερινό μας βίο.…..

Εάν την πρόσκληση κάνει κάποιος επώνυμος, κάποιος «ισχυρός», κάποιος υψηλά ιστάμενος, κάποιος πλούσιος, παρατηρείται πυκνή προσέλευση και γίνεται «διαγκωνισμός» για την παρουσία και την πρωτοκαθεδρία. Εάν την πρόσκληση κάνει κάποιος «άσημος», «άγνωστος», «μικρός», ουδείς προσέρχεται, εκ των «επωνύμων» και «ισχυρών»……

  Στο Μεγάλο Δείπνο, της πίστης μας, που γίνεται ταχτικά, είναι πάντα παρών ο δικός μας Οικοδεσπότης και μας περιμένει.  Μην αρνούμεθα με διάφορες δικαιολογίες την πρόσκλησή Του. Φτάνει να προστρέχουμε με ένδυμα ταπεινοφροσύνης, που όλοι καταλαβαίνουμε τι σημαίνει, τι συμβολίζει και τι απαιτεί. Ας είμαστε όλοι παρόντες. Έτσι μόνο θα χαροποιήσουμε τον Μεγάλο μας Οικοδεσπότη Χριστό και «γευσόμεθα του Δείπνου Του»!…