Ας είσαι προσεκτικός εραστής στο να καταλάβεις τα πνευματικά και τα ουράνια…

Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη
Αόρατος Πόλεμος

Κεφάλαιο Θ’

Πώς πρέπει να φυλάμε το νου μας, από την πολυπραγμοσύνη και την περιέργεια.

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=393568

Καθώς είναι ανάγκη να φυλάμε το νου μας από την αγνωσία, όπως είπαμε πριν, έτσι παρομοίως είναι ανάγκη να τον φυλάμε ακόμη και από την πολυπραγμοσύνη, την αντίθετη της αγνωσίας. Γιατί, αφού τον γεμίσουμε από πολλούς λογισμούς μάταιους και άτακτους και βλαπτικούς, τον κάνουμε αδύνατο και δεν μπορεί να καταλάβει εκείνο που ταιριάζει στην αληθινή απονέκρωση μας και τελειότητα.

Γι’ αυτό, πρέπει να είσαι σαν πεθαμένος εντελώς, σε κάθε έρευνα των επιγείων πραγμάτων, το οποία, αν και μπορεί να επιτρέπονται, δεν είναι όμως και αναγκαία. Και μαζεύοντας πάντα το νου σου, όσο μπορείς μέσα στον εαυτό σου, κάνε το αμαθή από τα πράγματα όλου του κόσμου.

Τα μηνύματα, οι καινούργιες ειδήσεις και όλες οι μεταβολές και οι αλλοιώσεις, μικρές και μεγάλες του κόσμου και των βασιλείων, ας είναι για σένα τέτοιου είδους, σαν να μην υπήρχαν καθόλου [1].

Άλλα και αν σου προσφέρονται από τους άλλους, εναντιώσου σε αυτά, διώξτα μακρυά από την καρδιά και τη φαντασία σου.

Ας είσαι δε προσεκτικός εραστής στο να καταλάβεις τα πνευματικά και τα ουράνια, μη θέλοντας να γνωρίζεις άλλο μάθημα στον κόσμο, παρά τον Εσταυρωμένο και τη ζωή του και τον θάνατο και το τι ζητάει αυτός από σένα. Και βέβαια θα ευχαριστήσεις πολύ τον Θεό, ο οποίος έχει για εκλεκτούς και αγαπημένους του, εκείνους που τον αγαπούν και φροντίζουν να κάνουν το θέλημα του.

Επειδή, κάθε άλλο ζήτημα και έρευνα, είναι εγωισμός και υπερηφάνεια, δεσμά και παγίδες του διαβόλου, ο οποίος σαν πανούργος, βλέποντας ότι η θέληση εκείνων που προσέχουν στην πνευματική ζωή είναι δυνατή και ισχυρή, γυρεύει να νικήσει το νου τους με τέτοιες περιέργειες, για να κυριεύσει με αυτόν τον τρόπο και το ένα και το άλλο. Όποτε, συνηθίζει πολλές φορές να τους δίνει νοήματα δήθεν υψηλά, λεπτά και περίεργα και μάλιστα στους εύστροφους στο νου και σε εκείνους που είναι εύκολοι να υψηλοφρονήσουν.

Γιατί αυτοί αιχμαλωτισμένοι από την ηδονή και τη συνομιλία εκείνων των υψηλών νοημάτων, στα οποία νομίζουν ψεύτικα ότι απολαμβάνουν τον Θεό, ξεχνούν να καθαρίσουν την καρδιά τους και να προσέχουν στην ταπεινή γνώση του εαυτού τους και στην αληθινή απονέκρωση. Και έτσι αφού δεθούν με το δεσμό της υπερηφάνειας, γίνονται είδωλο του ιδίου του νου τους· και στη συνέχεια, λίγο λίγο, χωρίς να το καταλάβουν, φθάνουν να λογαριάσουν, ότι δεν έχουν ανάγκη πλέον από την συμβουλή και τη νουθεσία των άλλων, επειδή συνήθισαν να προστρέχουν σε κάθε τους ανάγκη στο είδωλο της δικής τους κρίσεης· πράγμα, που είναι πολύ επικίνδυνο και δύσκολο να γιατρευτεί· διότι η υπερηφάνεια του νου, είναι πλέον περισσότερο επικίνδυνη, από εκείνη της θέλησης.

Επειδή, η μεν υπερηφάνεια της θέλησης, όντας φανερή στον νου, εύκολα αυτός θα μπορεί καμιά φορά να την γιατρέψει, υποτάσσοντας την σ’ εκείνο που πρέπει. Ο νους όμως, όταν έχει σταθερή γνώμη, ότι η κρίση του είναι καλύτερη από των άλλων, από ποιον θα μπορεί να γιατρευτεί και πως να υποταχθεί στην κρίση των άλλων, εκείνος που δεν την έχει τόσον καλή σαν την δική του; Αν ο οφθαλμός της ψυχής, ο οποίος είναι ο νους, με τον οποίο ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει και να καθαρίσει την υπερηφάνεια της θελήσεως, είναι ο ίδιος ασθενής, τυφλός και γεμάτος από υπερηφάνεια, ποιος έπειτα μπορεί να τον γιατρέψει; Και αν το φως είναι σκοτάδι και ο κανόνας είναι λάθος, πως θέλει να φωτίσει ή να διορθώσει τα άλλα;

Γι’ αυτό πρέπει να αντισταθείς το γρηγορότερο σε αυτή την επικίνδυνη υπερηφάνεια του νου, προτού να διαπεράσει μέσα στο μεδούλι των κοκάλων σου και αντιστεκόμενος, βάλε χαλινάρι στην οξύτητα του νου σου και υπόβαλε τη δική σου γνώμη στη γνώμη των άλλων. Και γίνε ανόητος για την αγάπη του Θεού και θα είσαι σοφότερος από τον Σολομώντα· «Εάν κάποιος νομίζει ότι είναι σοφός μεταξύ σας, με τα μέτρα αυτού εδώ του αιώνα, ας γίνει μωρός, για να γίνει πραγματικά σοφός» [εἴ τις δοκεῖ σοφὸς εἶναι ἐν ὑμῖν ἐν τῷ αἰῶνι τούτῳ, μωρὸς γενέσθω, ἵνα γένηται σοφός] (Α΄ Κορινθ. γ΄ 18).

[1] Γι’ αυτό και ο Μέγας Βασίλειος προστάζει, να είναι σε μας, σαν μιά πικρή γεύση όλα τα κοσμικά διηγήματα· [και κηρήθρα με μέλι τα διηγήματα των Αγίων]. «ήτω σοι πικρά γεύσις, η των κοσμικών διηγημάτων ακρόαση, κηρία δε μέλιτος, τα των οσίων ανδρών διηγήματα» (Λόγος ασκητικός περί αποταγής) και ο προφήτης Δαβίδ, λέει· «Διηγήσαντό μοι παράνομοι αδολεσχίας, αλλ’ ούχ ως ο νόμος σου Κύριε» (Ψαλμ. ριη’ 85).

Από το βιβλίο του οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, «Αόρατος πόλεμος», απόδοση στη νέα ελληνική, Ιερομόναχος Βενέδικτος, έκδοση Συνοδείας Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη, Άγιον Όρος.