Η λαχτάρα του «Ανάστα ο Θεός» και ο «Καλός Λόγος» που λαμπρύνει τα πρόσωπα και συνταράζει τα καταχθόνια!

Το «Ανάστα ο Θεός» στο χωριό Πάνω Λεύκαρα της Κύπρου. Στο τέμπλο οι εικόνες κρύβονται με τα πένθιμα κρέπια και σε λίγο θα «πέσουν τα μαύρα». Φωτογραφία από ανάρτηση του καθηγητή Δημήτρη Χ. Κουμουλλή στο facebook όπως αναδημοσιεύεται στο Pano Lefkara, Larnaca, Cyprus – Λεύκαρα, Κύπρος

Με πόση λαχτάρα περιμένουμε από την χρυσαυγή το Ανάστα ο Θεός!

Όλη η παιδική μας ηλικία γιορτάζει από τα έγκατα της αθωότητάς μας. Ακούονται οι σκάμνοι1 που χτυπούν, τα εξαπτέρυγα βλέπουμε με το άγγελμα να τρέχουν γύρω γύρω, η αγαλλίαση των ανθρώπων ανοίγει παράθυρα, ξεδιπλώνονται διάπλατα οι ουρανοί.

Ανάστα ο Θεός, ένας μεγάλος στεναγμός που απελευθερώνει τις δυνάμεις μας, τα μαύρα κρέπια σωριάζονται στο σολέα2, οι εικόνες χαμογελούν μεταξύ τους και μαζί μας, να κι ένα χέρι αγίου που μας χαιρετά, κι όλα αυτά τα μελωδικά χαμόγελα. Μα αφού κι εσείς το ξέρατε κι εμείς.

Είναι όμως αυτό το βίωμα, κρυμμένο στη βαθιά βεβαιότητα, κάθε χρόνο, τέτοια μέρα, αυτή την ώρα, το χτυποκάρδι κι η παγκόσμια χαρά, με τον ιερέα να σκορπίζει στο διάβα του λουλούδια και να ψάλλει «Ανάστα ο Θεός».

Κι ύστερα οι ψαλτάδες κι οι σκάμνοι να μη σταματούν να χτυπούν.

Μια μέρα το Μεγάλο Σάββατο με ποικίλες κι αλλεπάλληλες συγκινήσεις, μεταπτώσεις, προσμονή, ανυπομονησία, ξάφνιασμα.

Τα μεσάνυχτα θα πάμε στον Καλό Λόγο, πρώτα το «δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών» κι ύστερα ο Καλός Λόγος3, «Την ανάστασίν Σου Χριστέ Σωτήρ άγγελοι υμνούσιν εν ουρανοίς και ημάς τους επί γης καταξίωσον εν καθαρά καρδία σε δοξάζειν».

Ουρανός και γη, καθαρά καρδία, δοξολογία στον αναστάντα Κύριον.

Το ευαγγέλιο, τα ειρηνικά στο χαρμόσυνο πλάγιο πρώτο ήχο, κι ύστερα «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος».

Αντιλαλούν οι νάρθηκες, οι αυλές των εκκλησιών, οι γειτονιές. Μακάρι, Θεέ μου, και στα σκλαβωμένα χωριά μας.

Στα πρόσωπά μας να λάμπουν αγιοκέρια, ο θάνατος νεκρός με την ανάστασή του, συνταράζονται τα καταχθόνια, ο θάνατος ξένος. Χριστός ανέστη!

Όσοι παρακολουθούν ύστερα τον εσπερινό της Αγάπης, ακούν το ευαγγέλιο σε όσες γλώσσες μπορεί να λεχθεί, να ακουστεί το άγγελμα της ανάστασης σε όλη την κτίση.

Τέτοια μέρα, παλιά, στα χωριά, άρχιζαν τα παιχνίδια στην αυλή της εκκλησιάς, κι η διασκέδαση, το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών κι η πατροπαράδοτη φλαούνα4.

Όλη η διακαινήσιμος εβδομάδα είναι περίοδος χαράς και απελευθέρωσης, προ πάντων από το φόβο του θανάτου.

Κι ο χαιρετισμός: Χριστός ανέστη – Αληθώς ανέστη!

1. Σκάμνοι είναι τα στασίδια στην κυπριακή διάλεκτο. Ο συγγραφέας αναφέρεται στο κυπριακό εκκλησιαστικό έθιμο που πραγματοποιείται στην λειτουργία του Μεγάλου Σαββάτου στο οποίο κατά την εκφώνηση του «Ανάστα ο Θεός…» οι εκκλησιαζόμενοι κτυπούν τα καθίσματα των στασιδιών.
2. Κρέπια = Μαύρα υφάσματα με τα οποία υποδηλώνουμε την ένδειξη πένθους. Την Μεγάλη Εβδομάδα στην Κύπρο οι εικόνες του τέμπλου, είναι καλυμμένες με τέτοια μαύρα υφάσματα. Όταν ο Ιερέας εκφωνεί το «Ανάστα ο Θεός…» τα κρέπια αμέσως τραβιούνται προς τα κάτω και αποκαλύπτονται οι εικόνες.
3. Η τελετή μετά το «Δεύτε λάβετε φως» και κυρίως το τροπάριο «Την Ανάστασίν σου, Χριστέ Σωτήρ, άγγελοι υμνούσιν εν ουρανοίς…».
4. Φλαούνα = Πασχαλινό κυπριακό έδεσμα.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)