Προσβάσιμη σελίδα

«Αν ξαναγραφτεί η ιστορία της Θεσσαλονίκης και ο Ταλιαδώρος λείπει απ’ αυτή, θα είναι μισή»

Σίγησε ο μεγάλος δάσκαλος της ψαλτικής Χαρίλαος Ταλιαδώρος σήμερα τα ξημερώματα (2:20), 11 Ιανουαρίου 2021, σε ηλικία 95 ετών. Ο μακαριστός μετά από πολυήμερη νοσηλεία στο 424 Στρατιωτικό Νοσοκομείο εξαιτίας της προσβολής και θεραπείας του από κορονοιό, υπέστη ιλεώ που του επέφερε πολυοργανική ανεπάρκεια και κατέληξε.

Η Εξόδιος ακολουθία, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών, θα ψαλεί αύριο 12 Ιανουαρίου στα νέα κοιμητήρια Θεσσαλονίκης. Τον Οικουμενικό Πατριάρχη θα εκπροσωπήσει ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμορίου, κ. Νικηφόρος, ενώ τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης ο Πρωτοσύγκελος της Ι. Μ. Θεσσαλονίκης Αρχιμ. Ιάκωβος Αθανασίου.

Ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος γεννήθηκε το 1926 στη Θεσσαλονίκη, όπου έλαβε τις εγκύκλιες σπουδές του και το Πτυχίο των Νομικών και Oικονομικών Επιστημών. Διακρίθηκε από μικρή ηλικία για την καλλιφωνία του και την έφεσή του για την ψαλτική τέχνη. Μαθήτευσε, αρχικά, στον Πρωτοψάλτη Χριστόφορο Κουτζουράδη από τη Χίο. Στη συνέχεια φοίτησε στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής του Εθνικού Ωδείου Αθηνών, απ’ όπου έλαβε το Πτυχίο και το Δίπλωμα Βυζαντινής  Μουσικής με «Άριστα».

Το 1945 έλαβε μαθήματα από τον Άρχοντα Πρωτοψάλτη Κωνσταντίνο Πρίγγο (1892-1964), ο οποίος τον επηρέασε στις τεχνικές της ψαλτικής δεξιοτεχνίας και το μεγαλοπρεπές, μυσταγωγικό ύφος ψαλμωδίας. Από το 1944 έψαλε ως Πρωτοψάλτης στον Ιερό Ναό του Αγίου Φανουρίου Θεσσαλονίκης μέχρι το 1952, έτος κατά το οποίο ανέλαβε Πρωτοψάλτης και Χοράρχης στον Καθεδρικό Ιερό Ναό Της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης, όπου έψαλλε μέχρι πέρυσι (2019).

Για τη μοναδική του προσφορά στην Ψαλτική Τέχνη, τιμήθηκε με το οφίκιο του Άρχοντος Πρωτοψάλτου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως (1980), καθώς και με πολλά μετάλλια και βραβεία: Χρυσός Σταυρός της Αρχιεπισκοπής Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας, Χρυσός Σταυρός της Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, «Το Χρυσό» της Μουσικής Εταιρείας Θεσσαλονίκης, τα Χρυσά Μετάλλια του Αγίου Δημητρίου, των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, του Αγίου Αποστόλου Παύλου της Ι. Μητροπόλεως  Νέας Ιωνίας της Θεολογικής Σχολής και του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ.

Μεγαλειώδης ήταν η εκδήλωση τιμής για τα 90χρονα του μεγάλου δασκάλου που διοργάνωσε η Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στις 31/10/2016 στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και στην οποία ερμηνεύτηκαν βυζαντινοί ύμνοι κατ’ εκτέλεση του Άρχοντος, και το ορατόριο από την Αποκάλυψη του Ιωάννου σε μουσική σύνθεση του ιδίου.

Στην πολυετή σταδιοδρομία του έψαλε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στην Κύπρο, στη Γερμανία, στην Αγγλία και σε πολλές πανηγύρεις ανά την Ελλάδα.

Το πολυσχιδές του έργο περιλαμβάνει σπουδαία  διδακτική  δραστηριότητα,  μεταξύ  άλλων,  στο  Αριστοτέλειο  Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης  (1964-1967), στο Μακεδονικό Ωδείο και στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης. Επίσης διέπρεψε ως χοράρχης του ιστορικού Σωματείου Ιεροψαλτών Θεσσαλονίκης  «Ιωάννης  ο  Δαμασκηνός»,  καθώς  και  του βυζαντινού χορού «Μακεδονία»  που ίδρυσε και διεύθυνε ο ίδιος,  με  πληθώρα συναυλιών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ακόμα, μάλιστα, ηχεί στα αυτιά μας η υποδειγματική διεύθυνση του χορού του Σωματείου στο Συνεδριακό Κέντρο Ιωάννης Βελλίδης κατά την εκδήλωση για τα 200 χρόνια από την Νέα Μέθοδο Γραφής που διοργάνωσε  η  Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (Νοέμβριος 2014).

Όσον αφορά το μελοποιητικό και εκδοτικό του έργο αξίζει να αναφέρουμε τα εξής: «Πρότυπον Αναστασιματάριον», Θεσσαλονίκη 1976, «Επίτομος Λειτουργία», Θεσσαλονίκη 1972, «Νέο Ειρμολόγιο Καταβασιών του όλου Ενιαυτού, Αργό και Σύντομο», Θεσσαλονίκη 1994, «Τριώδιον περιέχον Δοξαστικά και Ιδιόμελα της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής», Θεσσαλονίκη 2000, «Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάς», Θεσσαλονίκη, 1998, «Ο Ακάθιστος Ύμνος» 2004.

Στην πλούσια δισκογραφική παραγωγή ξεχωρίζουν οκτώ δίσκοι βινυλίου και κασέτες με ύμνους και τροπάρια από διάφορες ακολουθίες. Ψηφιακοί δίσκοι: Δωδεκαήμερο, Μεγάλη Εβδομάς, Παρακλητικός Κανών, Παναγία Σουμελιώτισσα, Εσπερινός και Θεία Λειτουργία Μεταμορφώσεως, Νεκρώσιμος Ακολουθία, Βυζαντινό Ορατόριο σε κείμενο της Αποκάλυψης  του Αγίου Ευαγγελιστού Ιωάννου.

Ειδικής μνείας αξίζουν οι ερμηνείες του σε Καλοφωνικούς Ειρμούς του Πέτρου Μπερεκέτη και Δανιήλ Πρωτοψάλτου, στη σειρά Μνημεία Εκκλησιαστικής Μουσικής, επιμ. Μ. Χατζηγιακουμής, Σώμα δεύτερο, CD 10o, Αθήνα.

Παρακολουθήστε ένα βίντεο-ντοκουμέντο με τον μακαριστό Πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Χαρίλαο Ταλιαδώρο, να ψάλλει στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίων Αναργύρων Νέας Ιωνίας όπου τον τίμησε ο οικείος ποιμενάρχης με το χρυσό Σταυρό του αγίου Γεωργίου του Νεαπολίτου.

Με τα πάνω από 70 χρόνια πρωτοψαλτείας του, ένα μοναδικό φαινόμενο στον κόσμο των ιεροψαλτών, και με το πολυδιάστατο ερμηνευτικό, διδακτικό, και εκδοτικό του έργο, ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος έγραψε λαμπρή ιστορία για την Θεσσαλονίκη του 20ού και 21ου αιώνα, ώστε δίκαια ο Καθηγητής Χρυσόστομος Σταμούλης να πει: «αν κανείς θα πρέπει να γράψει την ιστορία της πόλης, αν λείπει από αυτήν την ιστορία το πρόσωπο και η δουλειά του Χαρίλαου Ταλιαδώρου, αυτή η ιστορία θα είναι ελλιπής.»

Ας είναι αιωνία και άληστος η μνήμη του!

Πρόσφατες
δημοσιεύσεις
Λόγος και Μέλος: Μεγάλη Τρίτη
«Σε τον της Παρθένου Υιόν», Ιδιόμελο Μ. Τετάρτης (Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος)
«Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις», Τροπάριον της Κασσιανής (Βατοπαιδινός Χορός)