Οικουμένιος: Τον Χριστό τον ονομάζουν πρωτότοκο εκ των νεκρών, γιατί έκανε την αρχή της κοινής αναστάσεως!

3 Μαΐου 2022

Η Αγία Ανάστασις.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Οικουμενίου: Ερμηνεία της Αποκαλύψεως του Ιωάννου

Λόγος πρώτος

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=328409

Μακάριος ο αναγνώστης και ο ακροατής του λόγου τούτης της προφητείας· και όσοι τηρούν όσα είναι γραμμένα σε αυτήν γιατί πλησιάζει ο καιρός.
Δεν θεωρεί μόνον τους αναγνώστες μακάριους -επειδή κατ’ αυτόν τον τρόπο θα ήταν πολλοί οι μακάριοι, αφού είναι πάρα πολλοί οι αναγνώστες-, αλλά και όσους ακούνε και κατά το δυνατόν πειθαρχούν στις παραινέσεις που περιλαμβάνει το βιβλίο, και όσους διαφυλάσσουν και τηρούν ως θείους νόμους όσα λέχθηκαν. Γιατί, λέει, πλησιάζει ο καιρός· δηλαδή καθένας που τηρεί τις εντολές του θεού πλησιάζει (και γεύεται) την μακαριότητα· είτε αυτή είναι η ερμηνεία είτε ότι με το πλησιάζει μας γνωστοποιεί τον χρόνο έκβασης όσων διαλαμβάνονται. Αλλ’ όμως το πλησιάζει έχει ερμηνευτεί παραπάνω.

 

Ο Ιωάννης, λέει, απευθυνόμενος προς τις επτά εκκλησίες που βρίσκονται στην Ασία: Να σας δίνει χαϱη και ειρήνη ο Θεός, ο ων και ο ην και ο ερχόμενος.
Αυτό ισοδυναμεί με τη ρήση να σας δίνει χάρη ο Θεός όλων μας. Ο Πατέρας ονομάζει τον εαυτό του όντα, όταν στη βάτο αποκαλύφθηκε στον σοφότατο Μωυσή, λέγοντας ότι εγώ ειμι ο ων. Επιπλέον όμως ο παρών θεσπέσιος ευαγγελιστής λέει για τον Υιό το ην, αναφέροντας ότι εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεό, και Θεός ην ο Λόγος, και ξανά αναφέροντας στην πρώτη από τις καθολικές επιστολές ότι εκείνο που ήταν εξαρχής, εκείνο που έχουμε ακούσει, εκείνο που έχουμε δει με τα μάτια μας, εκείνο που είδαμε από κοντά και τα χέρια μας ψηλάφισαν, περί του Λόγου της ζωής. Εξάλλου ερχόμενο απεκάλεσε το Πνεύμα το Άγιο, επειδή όχι μόνο κατήλθε την ημέρα της Πεντηκοστής, όπως εξιστορούν οι Πράξεις, αλλά και παντοτινά παραμένει στις ψυχές που είναι άξιες να το υποδεχτούν.

 

Και από τα επτά, λέει, πνεύματα που είναι ενώπιον του θρόνου του.
Τα επτά πνεύματα είναι οι επτά άγγελοι· δεν συμπεριλήφθηκαν όμως ως ισότιμα ή συνυπάρχοντα αιωνίως με την αγία Τριάδα -μακριά από ένα τέτοιο ισχυρισμό!- αλλά ως γνήσιοι υπηρέτες και έμπιστοι δούλοι. Διότι λέει ο προφήτης προς τον Θεό ότι όλα τα δημιουργήματα είναι δούλα σ’ εσένα, και μέσα σε όλα τα δημιουργήματα περιέχονται και οι άγγελοι. Και πάλι σχετικά με αυτούς λέει ο ίδιος ότι ευλογείτε τον Κύριο, όλες οι ουράνιες δυνάμεις του. Λειτουργοί του που εκτελείτε το θέλημά του. Το ίδιο σχήμα διατύπωσης χρησιμοποίησε και ο απόστολος, γράφοντας στον Τιμόθεο την πρώτη επιστολή: Σε εξορκίζω, λέει, ενώπιον του Θεού και Ιησού Χριστού και των εκλεκτών αγγέλων. Αλλά και με το να πει που είναι ενώπιον του θρόνου του, επιβεβαίωσε ότι οι άγγελοι έχουν υπηρετική και λειτουργική τάξη, όχι όμως ισοτιμία.

 

Και από τον Ιησού Χριστό, λέει, τον μάρτυρα τον πιστό, τον πρωτότοκο των νεκρών και τον άρχοντα των βασιλέων της γης.
Αφού έγραφε προηγουμένως για τον άσαρκο Θεόν Λόγο και τον ονόμασε ο ην, τώρα πραγματεύεται για τον σεσαρκωμένο Θεόν Λόγο, λέγοντας και από τον Ιησού Χριστό, χωρίς να τον διακρίνει σε δύο αλλά τονίζοντας σχετικά με αυτόν τόσο τούτο όσο κι εκείνο, δηλαδή τόσο ότι είναι Λόγος του Πατρός όσο και ότι σαρκώθηκε. Ο οποίος (ενσαρκωμένος Θεός Λόγος) είναι μάρτυρας πιστός· γιατί σύμφωνα με τον απόστολο έδωσε τη μαρτυρία της καλής ομολογίας μπροστά στον Πόντιο Πιλάτο· και αυτή ήταν ότι είναι Θεός και Κύριος όλων, αν και σαρκώθηκε. Και αυτού του είδους η μαρτυρία είναι αληθινή· δηλαδή πιστόν εννοεί αυτόν που λέει την αλήθεια και είναι αξιόπιστος.

Ο πρωτότοκος των νεκρών· το ίδιο επιβεβαιώνει γι’ αυτόν και ο Παύλος, λέγοντας ότι αυτός είναι η απαρχή, ο πρωτότοκος εκ των νεκρών. Και τον ονομάζουν πρωτότοκο εκ των νεκρών, γιατί έκανε την αρχή της κοινής αναστάσεως και μας εγκαινίασε πρόσφατα την οδό που οδηγεί στη ζωή, την ανάσταση εκ των νεκρών, διά του καταπετάσματος δηλαδή με τη σάρκα του κατά το γεγραμμένον· και πράγματι όλοι όσοι αναστήθηκαν από τους νεκρούς πριν από τον Κύριο, πάλι υπέκυψαν στον θάνατο· γιατί δεν είχε έλθει η ώρα της αληθινής ανάστασης, αλλά ήταν πρόσκαιρη απαλλαγή από τον θάνατο.

Συνεπώς κανείς από εκείνους δεν ονομάστηκε πρωτότοκος εκ των νεκρών, αλλά μόνον ο Κύριος αποκαλείται με αυτόν τον τρόπο λόγω του ότι έγινε όχι μόνο η αρχή και η αιτία της αληθινής ανάστασης αλλά και η απαρχή της ανέγερσης του ανθρωπίνου γένους, με το να πορευθεί πρώτος από τον θάνατο στη ζωή σαν να βγήκε από κάποιο νυφικό δωμάτιο· διότι μόνον για τον Κύριο έγραφε ο θεσπέσιος Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή: Γνωρίζουμε καλά, λέει, πως ο Χριστός αφού αναστήθηκε από τους νεκρούς, δεν θα πεθάνει πλέον, ο θάνατος δεν τον εξουσιάζει πια. Γιατί για ό,τι πέθανε αυτός, ως προς την αμαρτία πέθανε μια φορά· και για ό,τι ζει, ζει για τον Θεό.

Και ο άρχων, λέει, των βασιλέων της γης· τούτο αποκάλυψε και ο Δανιήλ προς τον Βαβυλώνιο: Έως ότου, λέει, γνωρίσεις ότι ο ύψιστος είναι που εξουσιάζει τη βασιλεία των ουρανών, και όποιον αυτός θέλει, τον αναδεικνύει σε αυτήν. Βασιλεύει μεν ο Χριστός και σε όλα τα επουράνια, αλλά εν προκειμένω κάνει λόγο για τα επίγεια, προχωρώντας όμως η διήγηση τον παρουσιάζει να βασιλεύει και στα επουράνια άγια τάγματα.

 

Αυτόν που μας αγάπησε, λέει, και μας έλουσε από τις αμαρτίες μας με το αίμα του· και μας έκανε έτσι μετόχους στη βασιλεία του, ιερείς του Θεού και προφήτες του· σε αυτόν η δόξα και η δύναμη εις τους αιώνες των αιώνων, αμήν.
Η σύνταξη της φράσης από τα τελευταία επιστρέφει στα πρώτα: Σε αυτόν, λέει, η δόξα και η δύναμη που μας αγάπησε. Και πώς είναι δυνατόν να μην μας αγάπησε αυτός που πρόσφερε τον εαυτό του λύτρο για χάρη της ζωής όλου του κόσμου; Και μας έλουσε από τις αμαρτίες μας με το αίμα του· γιατί αυτός έβγαλε από τη μέση το χρεόγραφο με τις διατάξεις του που ήταν εναντίον μας και το κάρφωσε στο ξύλο του σταυρού του, ξεπληρώνοντας τις αμαρτίες μας με τον θάνατό του και ελευθερώνοντάς μας από τα παραπτώματα με το αίμα του, διορθώνοντας την παρακοή μας με την υποταγή του μέχρι
θανάτου, και μάλιστα θανάτου σταυρικού.

Και μας έκανε έτσι μετόχους στη βασιλεία του. Και ποια η ωφέλεια να γίνουμε εμείς, λέει, ιερείς του Θεού και προφήτες του; Το ότι βέβαια έχουμε αξιωθεί τούτα οι άνθρωποι, μας εξασφαλίζει όχι μόνο τη μέλλουσα βασιλεία αλλά και στη παρούσα ζωή μας προξενεί απερίγραπτη δόξα· διότι από το να ξεπλύνει τις αμαρτίες μας με το αίμα του, τούτο είναι μεγαλύτερο και περισσότερο αξιοθαύμαστο και αντάξιο της θείας δωρεάς, το να γίνουμε δηλαδή ιερείς του Θεού και προφήτες, εμείς που δεν αντιπροσφέραμε τίποτα για μια τόσο μεγάλη δωρεά.

 

Απόσπασμα από το βιβλίο, Οικουμενίου, «Ερμηνεία της Αποκαλύψεως του Ιωάννου» έγινε από την Ιερά Μονή Σταυρονικήτα Αγίου Όρους. Η εισαγωγή και η μεταγραφή του κειμένου στην νεοελληνική έγινε από Μοναχούς της Μονής.