Page 11 - Οίνος & Άθως
P. 11

www.pemptousia.gr                                                                               Τεύχος 24 /  Οίνος & Άθως /24 Αυγούστου 2014     ΑΝΑΛΕΚΤΑ




         ράς. Ήταν όμως Αύγουστος και πλησίαζε τρύγος, γι     Ρώσους και Σέρβους ηγεμόνες τα μοναστήρια αρχί-
         αυτό η συνεδρίαση των ηγουμένων τους έδωσαν 3        ζουν να ακμάζουν. Τον 14-15ο αι. ιδρύονται άλλες
         μήνες προθεσμία να μαζέψουν τον καρπό. Του Αγί-      7 μονές. Σήμερα τα σκευοφυλάκια και οι βιβλιοθή-
         ου Δημητρίου έκαναν αυτοψία και επειδή οι μάρτυ-     κες  φανερώνουν την λαμπρότητα και την πολυτέ-
         ρες δεν μπόρεσαν να αποδείξουν σε ποιόν ανήκει το    λεια που παρουσίαζαν τα μοναστήρια το 14-15ο αι.
         αμπέλι προτίμησαν το συμβιβασμό. Μοίρασαν στα        Με τους  Παλαιολόγους στην εξουσία οι μονές στον
         δύο τον αμπελώνα και το κρασί της χρονιάς. (1)       Άθω ανθίζουν και μαζί και τα αμπέλια τους. Στους
                                                              επόμενους 4 αιώνες οι μοναχοί εξακολουθούν να
         Η Μονή Μεγίστης Λαύρας, από τις πλουσιότερες σε      φτιάχνουν κρασιά και να φυτεύουν κλήματα διαβά-
         κτήματα, ήταν ο ‘πρωταθλητής’ στις διεκδικήσεις.     ζοντας την ευχή: «Κύριε, Ιησού Χριστέ, συ η άμπε-
                                                              λος η αληθινή και ο πατήρ σου ο γεωργός εστί».
         Γνωστή ήταν η διαμάχη της με την Μητρόπολη Θεσ-
         σαλονίκης καθώς και γη κατείχε πολύ στην περιοχή         ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
         αλλά και τα πλοία της εμπορεύονταν στο λιμάνι
         της πόλης. Τέλη του 11ου αι.  υπάρχουν προστριβές        1. Ιωακείμ Παπάγγελου. ‘Άμπελος και οίνος
         ανάμεσα στη Μονή και τους Ανεμάδες για αγρό-             στη μεσαιωνική Χαλκιδική’. Ιστορία του ελλη-
         κτημα με κτίρια και παροίκους στα περίχωρα της           νικού κρασιού, εκδ. ΕΤΒΑ, 1992
         Θεσσαλονίκης.
                                                                  2. Μαρία Γερολυμάτου. ‘Εμπόριο οίνου από
         Το 1196 στην Κωνσταντινούπολη εκδικάστηκε μια            τη Μακεδονία και τη Θράκη προς την Κων/
         διαφορά της Λαύρας με το σεκρέτο της θάλασσας,           πολη κατά τους 10-12ο αιώνες’. Τέχνη και τε-
         την τότε υπηρεσία εμπορικής ναυτιλίας. Το σεκρέτο        χνική στα αμπέλια και τους οινεώνες της Β.
         επέμενε ότι αφού η μονή εμπορευόταν κρασί έπρε-          Ελλάδας, εκδ. ΕΤΒΑ 2002
         πε να πληρώνει το φόρο της δεκάτης. Η Λαύρα ζή-
         τησε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄ Άγγελο να             3. Ι. Κονιδάρη. ‘Προσδιορισμός της ατομικότη-
         αντιγραφεί το χρυσόβουλο του 1102 με το οποίο            τας πλοίου στα βυζαντινά έγγραφα της μονής
         ο Αλέξιος Α΄ Κομνηνός έδινε στη μονή εξκουσσεία          Πάτμου’. Αφιέρωμα σεις κ. Ν. Ρόκαν, Αθήνα
         (φοροαπαλλαγή) για 4 πλοία συνολικής χωρητι-             1985.
         κότητας 6.000 μοδίων και να αναφέρεται ρητά η
         εξαίρεση των πλοίων της από τη φορολογία. Τελικά         4. Γκράχαμ Σπηκ. Άγιον Όρος, εκδ. Ίνδικτος,
         η μονή κέρδισε το δικαστήριο και εξαιρέθηκε του          2005.
         φόρου. (2)
                                                                                        .
         Ίσως όμως το σεκρέτο της θάλασσας να είχε δίκιο.
         Την εποχή εκείνη το μόνο στοιχείο εξατομίκευσης                                .
         του πλοίου φαίνεται πως ήταν η χωρητικότητα. Άρα
         2 ή περισσότερα πλοία ίδιας χωρητικότητας και                                  .
         ίδιου πλοιοκτήτη θα μπορούσαν να επωφελούνται
         από έγγραφο που παρείχε εξκουσσεία. (3)                                        .

         Το μεγαλύτερο μέρος του 12ου αι. το Ά. Όρος αντα-                              .
         νακλά την παρακμή της αυτοκρατορίας. Έριδες, δι-
         αμάχες, οι  μοναχοί ξεφεύγουν απ τα πνευματικά                                 .
         τους καθήκοντα. Κάποιοι φεύγουν αλλά και πολλοί
         έρχονται. Το Όρος δεν μπορεί να θρέψει τόσους αν-                              .
         θρώπους και οι διαφορές για ιδιοκτησίες αυξάνο-
         νται. Το τελειωτικό χτύπημα δίνεται από την κατά-                              .
         ληψη του Άθω από τους Σταυροφόρους. Ο λατίνος
         επίσκοπος διοικεί σαν σατράπης και οι μοναχοί ζη-                              .
         τούν την βοήθεια του Πάπα.
                                                                                        .
         Από το 1261 οι Παλαιολόγοι προσπαθούν να συ-
         ντηρήσουν την ελληνική κληρονομιά αλλά η ένωση                                 .
         με τη Ρώμη προκαλεί σφοδρές ταραχές στο Όρος.
         Όταν ο Ανδρόνικος Β΄ αποκηρύσσει την ένωση οι                                  .
         μονές ευεργετούνται. Τότε όμως γίνονται οι επιδρο-
         μές των Καταλανών και το Όρος ζει μια τρομακτι-                                .
         κή περίοδο.(4) Μετά το 1330 με την ενίσχυση από
         το  Βυζάντιο  αλλά  και  τη  σημαντική  βοήθεια  από                           .


                                                                                                            Σελίδα 11
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16