Page 5 - gaitanidis-mousiki

τα γερμανικά φύλα. Η αντίληψη που επικρατεί γενικά είναι ότι η μουσική έχει

μαγικές και θεραπευτικές ιδιότητες και είναι στενά συνυφασμένη με ορισμένα

δρώμενα όπως οι μαγικές και οι θρησκευτικές τελετουργίες.

2
Ο ρόλος της μουσικής στις πρωτόγονες φυλές (όπως: οι Ινδιάνοι στη Βόρεια
και Νότια Αμερική, οι Αβορίγινες και οι Παπούα στην Ινδονησία και την Αυ-

στραλία, οι Μαορί στην Πολυνησία και τη Νέα Ζηλανδία, κ.α.) κατέχει εξέχου-

σα θέση· εκτός από την ψυχαγωγική της διάθεση είναι λειτουργική και εξυπη-

ρετεί κυρίως έναν σκοπό σε κάθε τελετουργική διαδικασία.

Η αναφορά αυτή στους προϊστορικούς χρόνους και στις πρωτόγονες κοινωνίες

γίνεται μόνο και μόνο να γίνει σαφές ότι η μουσική έως και τους - τεχνολογικά

και επιστημονικά - αναπτυγμένους σημερινούς πολιτισμούς αποτελεί, αφενός

απαραίτητο συστατικό στα ποικίλα δρώμενα της ζωής και αφετέρου σιωπηλός

και μυστηριακός κώδικας επικοινωνίας αλλά και παράγων της ψυχικής και της

κοινωνικής εξωστρέφειας των λαών.

Αρχές του δημοτικού τραγουδιού

3
Οι αρχές του δημοτικού τραγουδιού ανιχνεύονται στις αρχαίες ορχηστικές και
παντομιμικές παραστάσεις. Η αρχαία ελληνική τραγωδία ενώ αποτελούσε μία

ενότητα: (ποίηση/μουσική/χορός) κατά τον 1ο αιώνα μ. Χ. έχει αποσυντεθεί στα

επιμέρους της στοιχεία. Η φιλολογική έρευνα απέδειξε ότι, στοιχεία της αρχαιο-

ελληνικής τραγωδίας πέρασαν και διατηρούνται στη ελληνική δημοτική μουσι-

κή όπως για παράδειγμα ο δεκαπεντασύλλαβος στίχος, προερχόμενος είτε α-πό

τον τετραμερή ιαμβικό είτε από τον τροχαϊκό στίχο. Ακόμη η λέξη, παραλογή,

προέρχεται πιθανότατα από την λέξη, παρακαταλογή, που σήμαινε τη μουσική

απαγγελία.

Στις παραλογές αποκαλύπτονται καθαρά κάποιοι αρχαίοι μύθοι όπως η αναγνώ-

ριση του Οδυσσέα από την Πηνελόπη στο δημοτικό τραγούδι «ο γυρισμός του

ξενιτεμένου», ο μύθος της Άλκηστης, η οποία θέλει να πεθάνει αντί του άντρα

2 Bruno Nettl, η μουσική στους πρωτόγονους πολιτισμούς, σσ. 17-38, εκδόσεις Κάλβος, Αθήνα 1979
3 Φοίβου Ανωγειανάκη, Ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα, σσ. 16-25, εκδοτικός .οίκος «Μέλισσα», β΄έκδοση
Αθήνα 1991,

4