Page 14 - karampelias-agioskosmas

Άξιος ήτον ο Τούρκος να έχη βασίλειον; Αλλά ο Θεός του το έδωκε
δια το καλόν μας. Και διατί δεν ήφερεν ο Θεός άλλον βασιλέα, που ήταν
τόσα ρηγάτα εδώ κοντά να τους το δώση, μόνον ήφερε τον Τούρκον,
μέσαθεν από την Κοκκίνην Μηλίαν και του το εχάρισε; Ήξερεν ο Θεός,
πως τα άλλα ρηγάτα μας βλάπτουν εις την πίστιν, και ο Τούρκος δεν μας
βλάπτει. Άσπρα δώσ’ του και καβαλλίκευσέ τον από το κεφάλι. Και δια να
μη κολασθούμεν, το έδωσε του Τούρκου, και τον έχει ταυτόν Θεός τον
Τούρκον ωσάν σκύλον να μας φυλάη...
33

Αυτή η περιφρονητική νομιμοφροσύνη, όπως υπογραμμίζει και ο
Γκιόλιας, έχει ως ιστορικό υπόβαθρο την «απόλυτη πίστη του στην
πνευματική ανωτερότητα του χριστιανισμού». Αντιπαραβάλλοντας
αλλού τους δύο κόσμους, των μωαμεθανών και των ορθοδόξων, τόνιζε
χαρακτηριστικά: «Ημείς εγκράτεια, αυτοί απώλεια· ημείς νηστεία, αυτοί
πολυφαγία· ημείς παρθενία, αυτοί πορνεία· ημείς δικαιοσύνη, αυτοί
αδικοσύνη». Εξάλλου, ο ένας αντίχριστος «είναι ο Πάπας και ο έτερος
είναι αυτός, οπού είναι στο κεφάλι μας, χωρίς να είπω το όνομά του· το
καταλαμβάνετε». Αχνοφαίνεται δε στη διδασκαλία του και κυρίως στους
χρησμούς του η ανοικτή επαγγελία της απελευθέρωσης. «Θα έρθη καιρός
που μία γυναίκα θα διώχνη δέκα Τούρκους με τη ρόκα». «Οι αντίχριστοι
θα φύγουν και θα τους κυνηγήσετε έως την Κόκκινη Μηλιά· το
ποθούμενον θα έρθη με δυσκολία» . «Αυτό μία μέρα θα γίνη ρωμαίϊκο
34
και καλότυχος όποιος ζήσει σε κείνο το βασίλειο». Στη Χιμάρα,
τοποθέτησε και χρονικά τη στιγμή της απελευθέρωσης, «Το ποθούμενο
35
θα γίνη στην τρίτη γενεά. Θα το ιδούν τα εγγόνια σας» .

Όσο για τις σχέσεις του με τους κλέφτες, η παράδοση θέλει τον
Κοσμά, που είχε ανέβει στα λημέρια των κλεφτών, να έχει εγκαθιδρύσει
σχέσεις μαζί τους. Αναφέρονται οι σχέσεις του με τον κλεφταρματολό
Τότσκα, στην περιοχή των Γρεβενών, και άλλους, χωρίς όμως να
διαθέτουμε στέρεα πραγματολογικά στοιχεία γι’ αυτές. Ο Μάρκος
Γκιόλιας, ο σημαντικότερος μαρξιστής βιογράφος του, υποστηρίζει πως «ο
Κοσμάς ως πιστός τηρητής της Γραφής δε μπορούσε να υπάρξει μέσα
στην εθιμική παράδοση των κλεφτών. Το άγραφο πολεμικό δίκαιο των

33 Διδαχή Ε, στο, Ι. Μενούνος, ό.π., σ. 186.
34 Μάρκος Γκιόλιας, Ο Κοσμάς Αιτωλός…, ό.π., σ.84.
35 Μ. Γκιόλιας, Ο Κοσμάς Αιτωλός, ό.π., σ. 429.

13