Ευαγόρας Παλληκαρίδης, Ο μαθητής που έγραψε ιστορία, ο ποιητής που ήταν το ποίημα! Της ελευθερίας!

65 χρόνια από τον απαγχονισμό του

Ως παλληκάρι έζησε και ως Ευαγόρας* βασίλεψε!

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης (1938-1957) είχε ζωή ηρωική και ποιητική, όπως τα ποιήματα που έγραφε!

Ο ηρωισμός και η ποίηση είναι πράγματα ταυτόσημα όταν θα πρέπει να επισκεφτείς τον μέσα άνθρωπο και να δράσεις ή να γράψεις ως μόνος προς μόνον και ενώπιον της ιστορίας και του κόσμου που θα σε κρίνει.

Και ο κοσμος θα σου απευθύνει τον έπαινο ή θα σε ανακαλέσει στην τάξη, θα σε αποδοκιμάσει ή έστω απλά δεν θα σου δώσει σημασία, θα σε αγνοήσει. Και μάλιστα ορισμένες φορές επιδεικτικά.

Και αυτά γίνονται ακόμη πιο δραστικά και πιο επιτακτικά όταν ζεις σε μιαν επαναστατημένη κοινότητα. Πράγμα που εμψυχώνει και τους δειλούς!

Ο ίδιος, όμως, ήταν πέρα για πέρα ανδρείος και το διατράνωνε και το επίθετο του.

Να είσαι, λοιπόν, από γενιά παλικαράδων, μαθητής, ποιητής και εν μέσω επαναστατικού κινήματος!

Τίποτε πιο εύφλεκτο!
Πιο επικίνδυνο!

Αλλά μήπως ο ίδιος ήταν ένα ποίημα;

Ένα δρων σύννεφο ελευθερίας;

Αλλά γιατί ελευθερίας;
Αυτός δεν αγωνιζόταν για την ανεξαρτησία της πατρίδας του!
Αλλά για την… σκλαβιά της!
Ήθελε, όπως και η συντριπτική πλειοψηφία του λαού της Κύπρου να την παραδώσει στην Ελλάδα.
Να την παραδώσει, να την ενώσει, δηλαδή, με την μάνα της!

Και, έτσι, ο Ευαγόρας κυνηγημένος από τους Άγγλους δυνάστες βγήκε στο κλαρί όπως οι παλιοί Κλέφτες κάτω από τις οδηγίες της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ).

Θα πρέπει να γέλασαν με την καρδιά τους οι Άγγλοι όταν διάβασαν την πρώτη προκήρυξη της ΕΟΚΑ. Δεν ήξεραν, βεβαίως, σε τι μπελάδες έμπαιναν και τι πολεμικά ρεζιλίκια θα πάθαιναν!

Ακόμη και από μαθητές και τα παιδιά της Ορθόδοξης Χριστιανικής Ένωσης Νέων (ΟΧΕΝ), δηλαδή τα παιδιά του Κατηχητικού, οι οποίοι αποτελούσαν εν πολλοίς τα προσανάμματα αλλά και τα αγκωνάρια του αγώνα.

Τελικά τους ήρωες του!

Σ’ αυτόν τον γενναίο και ιδιοφυή ανορθόδοξο πόλεμο, ανταρτοπόλεμο, κλεφτοπόλεμο που ντρόπιασε την Μεγάλη Βρετανία.

Το περίκλειστο εμπόλεμο κυπριακό τοπίο είχε μόνον έναν άρχοντα ο οποίος εμφανιζόταν εκεί που οι «κυρίαρχοι» αποικιοκράτες δεν τον περίμεναν και δημιουργούσε αντιπερισπασμούς, δηλαδή μια πραγματικά χαώδη κατάσταση για τον βρετανικό στρατό και τους ταγούς του!

Ενός στρατιωτικού σώματος που μέχρι πριν μια δεκαετία αντιμετώπιζε την στρατιωτική μηχανή των γερμανών ναζί!

Και όμως στην περίπτωση της ΕΟΚΑ και της Κύπρου τα βρήκαν σκούρα! Κατάμαυρα!

Οι τίμιες, ολοφώτεινες ψυχές των ελλήνων αγωνιστών τύφλωναν τους Βρετανούς και τους δημιουργούσαν μπλακ άουτ, σκοτάδι και μαυρίλα και έτσι εγκλωβίστηκαν οι ίδιοι στον κυπριακό λαβύρινθο που κατείχαν, αλλά δεν ήταν δικός τους.

Και αυτό τους έκανε να γίνονται όλο και πιο βάρβαροι και πιο αιμοβόροι και αιμοδιψείς, αφού όσοι συλλαμβάνονταν υποβάλλονταν σε πολύ φρικτά απάνθρωπα βασανιστήρια!

Από επαγγελματίες, επιστήμονες του είδους που είχαν δράση και σε άλλες επαναστατημένες αποικίες, όπως και από αυτοσχέδιους ερασιτέχνες βασανιστές των οποίων η δράση ήταν ακόμη πιο φονική.

Αρκετοί αγωνιστές της ΕΟΚΑ πέθαναν κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων!

Και βεβαίως υπήρχε πάντα και η φρικτή προοπτική της αγχόνης!

Όπως φαίνεται, όμως, ο μαθητής, ο ποιητής, το παλληκάρι ο Ευαγόρας ήταν έτοιμος για όλα.

Και τα αντιμετώπισε όλα με περισσή λεβεντιά και αξιοπρεπή ελληνική γενναιότητα!

Έτσι όταν βρέθηκε μπροστά στην αγγλική περίπολο δεν το έσκασε, όπως οι άλλοι δύο σύντροφοι του αντάρτες· και γι’ αυτό τον συνέλαβαν. Όπως είπε, ο ίδιος, τους θεώρησε δειλούς που έτρεξαν να φύγουν!

Άγνοια ή καταφρόνηση κινδύνου; Προφανώς το δεύτερο.
Επίσης, πιστεύω πως δεν ήθελε να πετάξει το οπλοπολυβόλο που μετέφερε.

Πραγματικά μετέφερε, κουβαλούσε γιατί δεν ήταν ήταν έτοιμο για να χρησιμοποιηθεί εκείνη τη στιγμή.

Παρ’ όλα αυτά ένιωθε το ειδικό βάρος, την σημασία και την αξία του συγκεκριμένου οπλισμού για τον ανταρτοπόλεμο που διεξήγαγαν!

Γι’ αυτό ο Ευαγόρας έγινε ένα με το αδρανές οπλοπολυβόλο!

Ως Έλλην, εν καιρώ πολέμου, δεν μπορούσε να καταισχύνει, να ντροπιάσει τα όπλα τα ιερά!

Ήταν αντάρτης και δεν ήθελε -όπως θα έπρεπε κανονικά- να το εγκαταλείψει, να το πετάξει και να φύγει, να σωθεί και να συνεχίσει τον αγώνα του.

Γνώριζε την αξία και την σημασία του όπλου αυτού για την οργάνωση, αφού ο στρατιωτικός οπλισμός τους ήταν λιγοστός! Και αυτό, όπως φαίνεται τον καθήλωσε σε έναν ηρωισμό που δεν είχε καμιά διαφυγή!

Αν το οπλοπολυβόλο ήταν έτοιμο προς χρήση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει με αυτό τους άγγλους στρατιώτες. Και χωρίς τους συναγωνιστές του! Και ας τον έβρισκε ο θάνατος από Άγγλου βόλι!

Αλλά ο Ευαγόρας έπιασε τον δρόμο της ανηφοριάς και τα μονοπάτια της, για να βρει τα σκαλοπάτια που παν στην λευτεριά! Δηλαδή στην Ελλάδα!

Έτσι, μετά τη σύλληψη του βασανίστηκε, δικάστηκε, ανέλαβε όλη την ευθύνη της επαναστατικής του δράσης και καταδικάστηκε σε θάνατο διά απαγχονισμού.

Η χάρη που ζήτησαν διάφορες προσωπικότητες, και όχι ο ίδιος, δεν δόθηκε.

Πορεύτηκε με ιδιαίτερη γενναιότητα στην αγχόνη αφού κοινώνησε των Αχράντων μυστηρίων.

(Πιο πίσω του ακούγονταν οι απελπιστικές κραυγές και τα κλάματα ενός ποινικού καταδικασμένου σε θάνατο).

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης έπρεπε, πλέον να υπογράψει διά της αγχόνης το βιβλίο της ζωής του θριαμβευτικά.

«Μια φορά κανείς πεθαίνει» έγραψε προς τους γονείς του!

Ο μαθητής που έγραψε ιστορία, ο ποιητής που ήταν το ποίημα! Της ελευθερίας!

Που πάντα θυσιάζεται για να ανοίξει ο δρόμος!

Ένας ακόμη λαμπρός Μάρτυρας του γένους, του ελληνισμού και της ιδιαίτερης πατρίδας του της Κύπρου!

Ετάφη και αυτός στα «Φυλακισμένα μνήματα», γιατί ως δρων σύννεφο ελευθερίας απειλούσε, και νεκρός και πάντοτε αεί ζων, την Μεγάλη Βρετανία!

Και είχαν δίκαιο!

* Αναφορά στον Ευαγόρα Α’ βασιλιά της Σαλαμίνας της Κύπρου.