Page 14 - Τέχνη & Πνεύμα

ΑΝΑΛΕΚΤΑ Τεύχος 19 / Τέχνη & Πνεύμα / 03 Μαρτίου 2014 www.pemptousia.gr

Η Αγιότητα στη ζωγραφική τέχνη

της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Το θέμα, που θα επιχειρήσω ν’ αναπτύξω, είναι το εξής: «ο ρυθμός ως εικαστικός τρόπος
εξεικονίσεως του Αγίου σε συνάρτηση με τη σημαντική του ορθόδοξου ναού». Κατ’ αρχάς,
θα κινηθούμε θεολογικά, αλλά στη συνέχεια θα χωρήσουμε σε μια εικαστική ανάλυση.
Πηγή: Γιώργου Κόρδη, «Αγιότητα, ένα λησμονημένο όραμα» - Αφιέρωμα, εκδ. Ακρίτας,
σ.153-161

ο θέμα μας λοιπόν άφορα την εξεικόνιση του Είναι συχνά και μάλιστα θα έλεγα αρκετά διαδε-
ΤΑγίου, την εξεικόνιση των Αγίων γενικότε- δομένη η εντύπωση ότι ο εξεικονισμός του Αγίου
ρα, διότι ο Άγιος για την Ορθόδοξη Εκκλησία έχει να κάνει με την καταγραφή κάποιας υπεραι-
δεν είναι μια αφηρημένη έννοια αλλά πάντοτε σθητής πραγματικότητας ή εν πάση περιπτώσει
είναι πρόσωπο συγκεκριμένο. Πώς λοιπόν και με την καταγραφή κάποιας ιδιαίτερης οντολογι-
για ποιό λόγο εξεικονίζουμε τους Αγίους; Αυτό κής κατάστασης, πού χαρακτηρίζει κάποια πρό-
είναι ένα θεμελιώδες ερώτημα που στα στενά σωπα, την οποία ονομάζουμε συλλήβδην Αγιότη-
όρια του παρόντος θα θίξουμε με μεγάλη συντο- τα και η Αγιότητα αυτή, η ιδιαίτερη υπαρξιακή
μία. Στη συνέχεια θα μας απασχολήσει το θέμα κατάσταση, επιτυγχάνεται με κάποια εικαστική
του τί είναι ακριβώς αυτό που εξεικονίζουμε, τί γλώσσα, μ’ ένα ζωγραφικό τρόπο -που κατά κύ-
εννοούμε δηλαδή όταν λέμε ότι εξεικονίζουμε ριο λόγο συνιστά και το ύφος των εικόνων -ή και
τους Αγίους, και τέλος θα περάσουμε στην καρ- με κάποιες γενικότερες άλλες εικονογραφικές λε-
διά της εισηγήσεώς μας, που έχει να κάνει με πτομέρειες. Η ερμηνευτική αυτή προσέγγιση, ότι
το πώς εικονίζεται ο Άγιος, με ποιούς τρόπους δηλαδή καταγράφουμε μ’ έναν ιδιαίτερο ζωγρα-
δηλαδή η Ορθόδοξη Εκκλησία πραγματώνει τον φικό τρόπο (ύφος) την Αγιότητα, δεν έχει κανέ-
εξεικονισμό αυτών των προσώπων, τους οποίους να έρεισμα στις πηγές της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
ονομάζουμε Αγίους. Όσο δηλαδή κι αν ψάξουμε στα κείμενα των Πα-

Σελίδα 14