Επιστήμονες ιατροί κατά τα έτη της Ελληνικής Επαναστάσεως

Η ιατρική επιστήμη, ως γνωστόν, ήτο η προσφιλεστέρα επιστήμη διά τους δυναμένους να σπουδάσουν εις το εξωτερικόν, λόγω της αμέσου χρησιμότητος της και των εμφανών αναγκών, διά την ορθήν περίθαλψιν των ασθενών, εις την υπό ζυγόν ευρισκομένην Ελλάδα .

Η επιλογή των πανεπιστημίων της Ιταλίας διά σπουδάς των Ελλήνων, δεν οφείλετο μόνον εις την γειτνίασιν των χωρών, αλλά κυρίως εις το γεγονός ότι εις τα Ιταλικά πανεπιστήμια εδίδαξαν διαπρεπείς Έλληνες λόγιοι προ της αλώσεως και μετά την άλωσιν της Κωνσταντινουπόλεως, με αποτέλεσμα αφ’ ενός μεν την ταχείαν επιστημονικήν άνθισιν των πανεπιστημίων της Ιταλίας, τα οποία κατ’ ουσίαν προείχον, εν μέσω των ετέρων ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, αφ’ ετέρου δε την ακμαίαν διατήρησιν του ελληνικού πνεύματος και της Αριστοτελικής κυρίως παραδόσεως εις αυτά . Ιδιαιτέρως το Πανεπιστήμιον της Πάδοβας, το οποίον παρείχεν θρησκευτικήν ελευθερίαν (Patavina libertas), απομακρυνθέν από την άμεσον επιρροήν της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, ευλόγως προσήλκυεν τους Ορθοδόξους Έλληνας, οι οποίοι δεν ήθελον να σπουδάζουν εντός της παπικής ατμοσφαίρας .

Πολλοί εκ των ιατρών, ιδίως εις την Πελοπόννησον ήσαν επτανήσιοι, προερχόμενοι κυρίως εκ της Ζακύνθου, της Κεφαλληνίας ή της Κερκύρας, ολίγοι δε ήσαν ξένοι .

Η συμβολή των ιατρών ήτο ιδιαιτέρως πολύτιμος κατά την διάρκειαν επιδημιών ή πανδημιών, αι οποίαι ουχί σπανίως ενέσκηπταν εις την χερσαίαν Ελλάδα και τας νήσους.

Εν μέσω των συχνών ασθενειών, αι οποίαι αντιμετωπίζοντο υπό των επιστημόνων ιατρών, αναφέρονται τα διαρροϊκά σύνδρομα, η κεφαλαλγία, ο ίλιγγος, η ζάλη (σκοτούρα), τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (κόλπος), η διφθερίτις, αι ρευματικαί παθήσεις, η φυματίωσις και ο τυφοειδής πυρετός. Συχνά θεραπευτικά μέτρα ήσαν η δίαιτα και η λουτροθεραπεία.

Πολλοί εκ των ιατρών, των σπουδασάντων εις την Δύσιν, συγχρόνως προς την άσκησιν της επιστήμης των, μετέφραζαν συγγράμματα , δημοσίευαν άρθρα και ησχολούντο μετά της πολιτικής και της διπλωματίας, προσπαθήσαντες να διαδραματίσουν σημαντικόν ρόλον εις την πολιτικήν και διοικητικήν συγκρότησιν της απελευθερουμένης Ελλάδος.

Οι επιστήμονες Ιατροί καθίσταντο, εν τω συνόλω των, «κήρυκες του υπέρ της πατρίδος και της παιδείας έρωτος και έκαστος οίκος εχρησίμευεν αυτοίς ως καθηγητική έδρα και εκάστη οικογένεια ως ακροατήριον» όπως ευστόχως αναφέρει ο Νερούλο.