Παιδαγωγικός έλεγχος των παιδιών

Παιδαγωγικό αξίωμα, από την «Τέχνη να είσαι Γονέας»

Κάθε έλεγχος, απαραίτητος μεν, με πολλές δυσκολίες όμως. Προκειμένου για την περίπτωση της αγωγής των παιδιών, θεωρείται από τα πιο μεγάλα και δυσεπίλυτα προβλήματα. Αποτελεί μια σοβαρή και έντονη παιδαγωγική αναζήτηση. Ο Εκπαιδευτικός, όπως και ο γονέας, βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα. Να ελέγξουν κάποιες αταξίες των παιδιών, ή να τις παραβλέψουν; Στην πρώτη περίπτωση υπάρχει ο κίνδυνος της πικρίας των παιδιών ή και του εξοργισμού των ακόμα, με απρόβλεπτες συνέπειες. Στη δεύτερη περίπτωση μπορεί να χειροτερέψει η κατάσταση και να οδηγηθούν τα παιδιά στην καταστροφή. Η παιδαγωγική, όπως και κάθε άλλο σύστημα που ασχολήθηκε με κοινωνικά θέματα, αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με δέος. Τότε, τι πρέπει να γίνει;

Η απάντηση δίνεται αναγκαστικά με ένα άλλο φαινόμενο. Είναι αυτό που βγαίνει από το καταστάλαγμα της όλης μεθοδολογίας για την αντιμετώπιση του φαινομένου της χρήσης του φαρμάκου. Πάντοτε χορηγείται μετά από δοκιμές επί δοκιμών. Ακόμα, χορηγείται σε ήπιες δόσεις αρχικά. Ο Παιδαγωγικός έλεγχος πρέπει να ενεργείται με δοκιμαστικό τρόπο και αυτός. Ό,τι και όπως αν κατά καιρούς δοκιμάστηκε, είχε τις δικές του συνέπειες και προεκτάσεις. Όμως ο έλεγχος παραμένει σαν πρόβλημα. Για να το κατανοήσουμε και να βρούμε λύσεις, θα τεμαχίσουμε την ανάλυση του «ελέγχου» σε επί μέρους περιπτώσεις για να καταλήξουμε στην κατανόησή του σαν φαινόμενου. Ο έλεγχος είναι τόσο απαραίτητος, που αν δεν λειτουργήσει σωστά εμφωλεύει υπέρτατος κίνδυνος. Αν παραθεωρηθεί θα δημιουργηθούν ναυάγια.

Επεξηγούνται όλα με τα παρακάτω, ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης:

α. Θα ερευνήσουμε αρχικά την αναγκαιότητα του ελέγχου. Είναι αναγκαίος ο έλεγχος; Οπωσδήποτε, ναι! Είναι βεβαιωμένο άλλωστε στη ζωή, ότι καμιά πρόοδος δεν συντελείται χωρίς έλεγχο. Έλεγχος απαιτείται για την καρποφορία των δένδρων, την απόδοση εκ της καλλιέργειας της γης, την απόδοση και πρόοδο παντός έργου. Ο λαός μας, λέγει ότι χωρίς «κλάδεμα» του χαρακτήρα του, δεν βελτιώνεται η ψυχή του νέου παιδιού. Ο έλεγχος, όσο και αν στοιχίζει, αναχαιτίζει το κακό, θεραπεύει και φέρνει γλυκείς καρπούς. Τα μεγάλα σφάλματα αναπτύσσονται από πολλά ανεξέλεγκτα μικρά. Αναγκαίος επομένως ο έλεγχος.

β. Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν ενδείκνυται ο έλεγχος. Πρόκειται για όσους νέους είναι ανάλγητοι και διεστραμμένοι. Παρ’ όλα αυτά, η αγάπη των γονέων οφείλουν να βρουν λύση. Ακόμα και για κείνους που βρίσκονται σε ειδικές καταστάσεις. Παράδειγμα: Τι έλεγχος να γίνει σε έναν μεθυσμένο; Σ’ αυτούς ο έλεγχος μετατίθεται μέχρι τη νηφαλιότητα. Γίνεται με πνεύμα κατανόησης, σε ώρα ανάνηψης και ηρεμίας. Η αγάπη σε λειτουργία.

γ. Στη θέση του ελεγχόμενου είναι απαραίτητο να βάζουμε πρώτα τον εαυτό μας για να είμαστε δίκαιοι και να ελέγχουμε σωστά. Να ελέγχουμε αυτούς που παρεκτρέπονται, με ειλικρίνεια, με σοβαρότητα, ακόμα και με αυστηρότητα. Τότε ο έλεγχος των άλλων γίνεται με επιτυχία. Θα είμαστε καλοί ελεγκτές των παιδιών μας, αν παρατηρήσουμε την αντίδρασή μας όταν ελεγχόμαστε οι ίδιοι.

δ. Ο χρόνος ελέγχου πρέπει να είναι ο κατάλληλος, σύντομος και με φανερό το ενδιαφέρον μας. Με πόνο ψυχής και οδύνη. Τότε γίνεται αποδεκτός και φέρνει αποτέλεσμα. Να είναι και το παιδί πρόσφορος αποδέκτης. Άλλωστε, η οδύνη των γονέων για παρεκτροπές των παιδιών, είναι βάλσαμο στις ψυχές τους.

ε. Υπεράνω παντός άλλου, ο έλεγχος πρέπει να έχει καθαρά παιδαγωγικό χαρακτήρα. Να είναι «Παιδαγωγικός έλεγχος». Όταν λέμε παιδαγωγικός έλεγχος εννοούμε ότι αυτός γίνεται προς τα παιδιά μας με διάκριση, με μέτρο, με αγάπη, με πόνο, με μακροθυμία, με λεπτότητα, με επιείκεια, με συμπάθεια. Να συνδυάζεται με τον έπαινο. Να δείχνουμε ότι συμπάσχουμε και εμείς. Τότε γινόμαστε φιλικοί στα παιδιά και αποδεκτοί. Ελέγχουμε; Σημαίνει, επουλώνουμε τραύματα, δεν καταδικάζουμε. Είμαστε θεραπευτές όχι εκτελεστές.

Πάνω από όλα ο καλύτερος έλεγχος στα παιδιά μας είναι το φωτεινό δικό μας παράδειγμα. Τότε και το παιδί, μας μιμείται και διορθώνεται ευκολότερα. Πέραν τούτων όμως, η αποτελεσματική ωφέλεια εκ του ελέγχου επέρχεται με την επίκληση της Χάριτος του Θεού. Αυτή κάμνει και τον έλεγχο ηπιότερο και την αποδοχή του άμεση και χαροποιό. Η Προσευχή έχει τον πρώτο λόγο.

Συμπέρασμα: Έλεγχος με κανόνες δικαίου και ηθικής, σημαίνει «Έλεγχος Παιδαγωγικός». Αλήθεια! Στη σκληρή εποχή μας, πόση ανάγκη έχουμε από αυτή τη μορφή του ελέγχου; Ελέγχουμε τον εαυτό μας;